2022 yılında Avusturya’da sağlık sistemi darda
Rusya ile Ukrayna arasında süren savaş Avusturya’yı hem ekonomik hem de siyasi olarak olumsuz etkiledi. Ekonomik kriz beraberinde yoksullaşmayı getirdi. Sağlık sisteminde yaşanan sıkıntılar ülkede öne çıkan sorunlar arasında yer aldı
2022 yılı Avusturya’da diğer ülkelerden farklı geçmedi. Ukrayna ve Rusya arasında süren savaş Avusturya’yı hem ekonomik hem de siyasi olarak olumsuz etkiledi. Enerji fiyatları tavan yaparken, yaşamın her alanında fiyatlar alabildiğine yükseldi. Bu durum toplumda ciddi bir yoksullaşmaya sebep oldu. Tek haneli enflasyon oranı çift haneli oranlara yükseldi. Hükümet salgın ve enerji yardımları adı altında bazen kişi, bazen ise hane başı yardımlarla yaşamı dengelemeye çalıştı. Bu alandaki sorunlar bire bir başka ülkelerdeki sorunlarla aynı seyretti.
2022 yılında cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Avusturya tarihinde ilk defa bu kadar çok aday oldu. Dokuz adayın yarıştığı seçimde seçimi kazanması garanti olarak bakılan eski Cumhurbaşkanı Alexander Van Der Bellen oyların yüzde ellisinden fazlasını alarak ilk turda ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi.
Bunların dışında Avusturya’nın sağlık sorunu gündem oldu. Avusturya onlarca yıl sağlık sistemi ile gurur duymaktaydı. Sistem ağı yılların tecrübesi ve deneyimi ile yerli yerince oturmuş, Avusturya onu gözü gibi korumaktadır. Hiçbir siyasi parti bu sisteme dokunmaya cesaret edememektedir. Konuyla ilgili zaman zaman çeşitli tartışmalar olduysa da bu tartışmalar hep sistemin daha iyileştirilmesi olarak kamuoyuna sunuldu. Hastaneler ve hastanelerin hizmeti genel olarak toplumda olumlu değerlendirilirdi. Sağlık sistemi hastanelerde yığılmaları önlemek için ev hekimliği uygulamasını yıllardır yürütmektedir. Hasta olan kişi ev pratisyen hekiminde muayene olur. Hekim sorun gördüğü durumda uzman hekime hastasını havale eder. Uzman hekim gerekli tedaviyi yapmaya çalışır. Uzman hekim kendi tedavisinin bir sonuç vermeyeceğini veya hastanede müdahale edilmesi gerektiğini duyması halinde hasta hastaneye gönderilir ve gerekli müdahale orada yapılır.
Sağlık sisteminin işleyişi onlarca yıl böyle devam etmektedir. Korona salgınından bu yana sağlık sisteminde ciddi sorunlar yaşanmaya başlandı. Basında bu sorunlara dair haberler çıkıyordu. Hastanelerin çeşitli bölümlerinin sorunları dile getiriliyordu. 30 yıldan fazla süre sağlık alanında çalışmış eşim de günü birlik hastanedeki sorunları anlatırdı. Bu yılın eylül ayından itibaren yaşadığım sağlık sorunumdan dolayı hastanede yaşanan sorunları doğrudan hissetmiş oldum. Sistemin en önemli sorunu sağlık elemanlarının yetersizliğidir.
BAZI BÖLÜMLER KAPANMAK ZORUNDA KALDI
Bir üroloji doktorunda muayene olmak için bekleme süresi üç aydan fazladır. Yapılması gereken bir ameliyat için ise 2 ile 3 ay gibi bir süre beklemek gerekmektedir. Hastanede muayene sırasında doktorlarla konuşma süresi bir iki dakikanın üstünde olmamaktadır. Yaşadığım muayene sırasında doktor hanım bana sadece bir cümle söyledikten sonra, yanında bulunan hemşireye dönerek, “yapılması gereken şeyleri beye söyle” dedi. Bunu söyledikten sonra bilgisayarına dönerek, doktor raporlarını incelemeye devam etti. Kısaca normal muayene için vakti yoktu. Başka bir muayene sırasında ise yine bir hanım doktor “dua edin ki ameliyat edileceksiniz, normalinde sadece çok ağır durumda olanları ameliyat ediyoruz” demişti.
Bu durumun en önemli sebeplerinden birisinin yeterli sağlık elemanı bulunmaması olduğunu belirtmiştim. Temizlik elemanlarından hemşiresine kadar hastanelerde çalışanların çoğu Avusturya kökenli değiller. Sağlık sektöründe Filipinliler, Hintliler, Çinliler, Türkler, Slovaklar, Sırplar gibi birçok ülkeden ve çok çeşitli milletlerden insanlar çalışmaktalar. Onlarsız sağlık hizmetlerinin yürümesi olası görünmemektedir. Eleman eksikliğinden dolayı Avusturya’nın başkenti Viyana’da bazı hastanelerin çeşitli bölümlerinin kapandığı haberleri medyada yansımıştı. Bazı bölümler hemşire ve doktorsuzluktan dolayı hastalarına yeterli vakit ayıramadıklarını, gerekli tıbbi müdahaleleri zamanında yapamadıklarını, bundan dolayı doğacak sorumluluğu alamayacaklarını ifade eden açıklamalar hastane yetkilileri tarafından yapılmıştı. Hatta bu nedenden dolayı başhekimlerden bazıları istifalarını bildirdiler.
YETERLİ SAYIDA BOŞ YATAK YOK
Bütün bunlara bir de son günlerde özellikle çocuklarda görülen ateş ve grip hali hastanelerde yeterli ilacın ve yatağın bulunmadığı açıklamaları basında dikkat çekti. Viyana’da bulunan çok büyük hastanelerde bile üçer beşer yatağın boş olduğuna dair doktorların ifadeleri haberlerde yer aldı. Gidişat Avusturya’da sağlık sisteminin darda olduğunu göstermektedir. Umarız bu durum ülkede uzun süreli olmaz, zira sağlık hizmetlerine hiç beklenilmeyen anda gereksinim duyulmaktadır.
Özellikle hastanelerde yeterli personelin bulunmadığını resmi ağızlardan duyduktan sonra eski bir anımı hatırladım. Otuz kırk yıldır bulunduğum Avusturya’da sürekli hemşire açığı olduğu bilinen bir gerçekliktir. Onun için Avusturya’nın en karizmatik başbakanlarından olan Bruno Kreisky, aralarında Çin ve Filipinler’in de bulunduğu çeşitli ülkelerle ikili anlaşmalarla ülkeye hemşire getirilip çalıştırıldı. Bu tür ikili anlaşmaların günümüzde de başka ülkelerle de devam edeceğine dair haberler basına yansıdı. Bundan yirmi otuz yıl önce çalışmakta olduğum, çalışanların haklarını savunmak için var olan mesleki örgüt İşçi Odası’na bir genç kadın ağlayarak gelmişti. Avusturya’da doğmuş büyümüş bu genç hanım hemşirelik okuluna Avusturya vatandaşı olmadığı için kabul edilmemişti. Hemşirelik okuluna kabul için ağlayarak yardım istiyordu. Araştırmalarımın sonucunda okula kabul şartlarının ilkinin Avusturya vatandaşlığı bulunmaktaydı. Konuyu ancak yetkili insanlara taşıyabilecektim. Onu da yüzlerce insanın katıldığı bir tartışma toplantısında Viyana eyalet hükümetinde sağlık bakanı olarak görev alana iletmiştim. Yurt dışında hemşirelik eğitimini almış olanlar ikili anlaşmalar ile ülkeye getirilip, hastanelerde çalışmaları sağlanan Avusturya’da, kendi okullarına okuyan çocuklar başka bir ülkenin vatandaşı oldukları için hemşirelik okuluna kabul edilmiyorlardı. Bakan bey o zamanlar konuyu inceleyeceğini belirtirken, bazıları böyle bir konuyu bakana açmaya nasıl cesaret ettiğimi sorguluyorlardı. Çekinmiyor muydum? O zamanlar Avusturya vatandaşı olmadığı için okula alınmayan hanımlar, hemşirelik okuluna kabul edilmiş olsalardı şimdi yirmi otuz yıldır deneyimli hemşireler olacaklardı. Eleman yetersizliğine karınca kararınca katkıda bulunacaklardı. Sağlık sisteminin darda olduğu bir dönemde tedavim için yaptıkları hizmetten dolayı Viyana’nın Kaiser Franz Hastanesi’nin Üroloji bölümünün başhekiminden hemşiresine ondan temizlik elemanlarına kadar minnet duygularım iletiyorum, teşekkürler. Okurlarımıza da sağlıklı, mutlu ve aydınlık bir 2023 yılı dilerim.
Öne çıkan bazı gelişmeler
MASKE KULLANMA ZORUNLULUĞU
Avusturya’da Kovid-19’un Omicron varyantıyla mücadele kapsamında, ülkede salgının ortaya çıktığı Mart 2020’den bu yana ilk defa açık alanlarda maske kullanma zorunluluğu getirildi. (06 Ocak 2022) Not: Her ne kadar Federal Hükümet maske zorunluluğunu kaldırmış olsa da aralık ayı itibariyle Viyana’da toplu ulaşımda maske zorunluluğu devam ediyor.
AVUSTURYA, AB ÜYELİĞİNDE UKRAYNA’YA AYRICALIK TANINMASINA KARŞI
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, Ukrayna'ya, Avrupa Birliği'ne aday ülke statüsü verilmesini belirli koşullarda destekleyeceklerini belirterek, Batı Balkan ülkeleri için geçerli olan şart ve koşulların bu ülke için de geçerli olması gerektiğini, adaylar arasında çifte standarda karşı olduklarını ifade etti. (17 Haziran 2022)
SEZGİN BARAN KORKMAZ ABD'YE İADE EDİLDİ
Kara para aklama soruşturması kapsamında aranan ve Avusturya'da tutuklu bulunan Sezgin Baran Korkmaz, ABD'ye iade edildi. ABD Adalet Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Korkmaz'ın Avusturya'dan ABD'nin Utah eyaletine bağlı Salt Lake City kentine getirildiği, "kara para aklama", "elektronik dolandırıcılık" ve "hukukun işleyişini engelleme" suçlamalarıyla karşı karşıya kalacağı belirtildi. (16 Temmuz 2022)
ENFLASYON SON 70 YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
Avusturya’da enflasyon oranının eylülde yıllık yüzde 10,5’e çıktığını açıklayan Avusturya İstatistik Kurumu, bu verinin 1952’den bu yana ülkede görülen en yüksek enflasyon seviyesine işaret ettiğini bildirdi. Ülkede 70 yıl sonra ilk defa enflasyonun çift haneye çıktığı ve bu durumun gelecek aylarda da süreceğinin tahmin edildiği belirtildi.
(30 Eylül 2022)
VAN DER BELLEN YOLSUZLUK İDDİALARININ AYDINLATILMASINI İSTEDİ
Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, eski Başbakan Sebastian Kurz'a yönelik yolsuzluk suçlamalarının ülkede demokrasiye olan güveni sarstığını belirterek, demokratik kurumlara olan güvenin yeniden sağlanabilmesi için bu durumun aydınlatılması gerektiğini ifade etti. (20 Ekim 2022)
AŞIRI HIZ YAPAN ŞOFÖRLERİN ARAÇLARINA EL KONULACAK
Avusturya Çevre, Enerji ve Ulaştırma Bakanı Leonore Gewessler, aşırı hız yapan şoförlerin çevreleri için ciddi oranda tehlike oluşturduğunu, bu kişilerin araçlarına el konulacağını söyledi. (05 Aralık 2022)
KOVİD-19 AŞISI ÖNCE ZORUNLU OLDU SONRA ZORUNLULUK ASKIYA ALINDI
Avusturya'da iktidarı oluşturan merkez sağ Halk Partisi (ÖVP) ve Yeşiller Partisi koalisyon hükümetinin hazırladığı Kovid-19 aşı zorunluluğuna ilişkin yasa tasarısı, aşırı sağcı Özgürlük Partisi (FPÖ) ve toplumun belirli kesimlerinin itirazlarına rağmen, muhalefetteki iki partinin de desteğiyle meclisten geçti. (21 Ocak 2022)
Avusturya'da Kovid-19'la mücadele kapsamında şubatta yürürlüğe giren aşı zorunluluğunun şimdilik gerekli olmadığı gerekçesiyle geçici olarak kaldırıldığı bildirildi. (09 Mart 2022)
Türkiye-Avusturya ilişkilerinde yeni dönem
Türkiye-Avusturya ilişkileri son 5 yılda gerilimli oldu. 2022 yılı ise iki ülke ilişkilerinde hemen hemen bütün yönleriyle iyi ilişkilerin geliştiği bir yıl olarak kayıtlara geçti. Büyükelçi Ozan Ceyhun’un da gayretleri, ısrarı ve yaptığı diplomatik hamleler şüphesiz yumuşama ve ilerlemede önemli bir rol oynadı. Gelinen olumlu aşama diyaloğun ve diplomasinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
ERDOĞAN, VAN DER BELLEN İLE GÖRÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen ile telefon görüştü. Türkiye-Avusturya ilişkilerinin her düzeyde gelişme kapasitesine sahip olduğunu ifade eden Erdoğan, Avusturya'da yaşayan Türklerin iki toplum arasındaki bağın gelişimine büyük katkı yaptığını dile getirdi. (01 Mart 2022)
ERDOĞAN, AVUSTURYA BAŞBAKANI İLE BİR ARAYA GELDİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Madrid’teki NATO Zirvesi'nde ikili temasları kapsamında Avusturya Başbakanı Nehammer ile bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konakladığı oteldeki görüşme basına kapalı yapıldı. Görüşmeye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı. (30 Haziran 2022)
ERDOĞAN, AVUSTURYA MECLİS BAŞKANI SOBOTKA'YI AĞIRLADI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Avusturya Meclis Başkanı Wolfgang Sobotka'yı kabul etti.Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki basına kapalı kabulde, TBMM Başkanı Mustafa Şentop da yer aldı. (27 Haz 2022)
ERDOĞAN, VAN DER BELLEN İLE YÜZ YÜZE GÖRÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM 77. Genel Kurulu'nun yapıldığı New York'ta Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen ile bir araya geldi. Görüşme basına kapalı yapıldı.
(21 Eylül 2022)
TÜRKİYE VE AVUSTURYA GÜVENLİK ALANINDA ORTAK MÜCADELE YÜRÜTECEK
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ve Avusturya İçişleri Bakanı GerhardKarner, Dışişleri Bakanlığı Fatin Rüştü Zorlu Salonu'nda ortak basın toplantısı düzenledi. İçişleri Bakanı Soylu, Türkiye ve Avusturya'nın, güvenlik alanında ortak mekanizma kararı aldığını açıkladı. Soylu, "İnanıyorum ki bu mekanizma, Avusturya ile Türkiye arasındaki güvenlik alanında hem yeni iş birliklerinin hem yeni pencerelerin hem de yeni adımların atılmasına vesile olacaktır” dedi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye ve Avusturya'nın ikili ilişkileri her alanda geliştirmesi ve güçlendirmesi gerektiğini söyledi. Çavuşoğlu, "Olumlu bir ivme yakaladık. Geçmişten ders alarak geleceğe doğru bu iş birliğimizi geliştirmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
TBMM BAŞKANI ŞENTOP, SOBOTKA İLE GÖRÜŞTÜ
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Avusturya Ulusal Meclis Başkanı Wolfgang Sobotka ile bir araya geldi. Şentop, Sobotka ile baş başa görüşmesinde, iki ülke ilişkilerini daha ileri seviyeye ulaştırmak için parlamentolar arası iş birliğinin önemine işaret etti.
AVUSTURYA PARLAMENTOSU, TÜRKİYE KARŞITI TEKLİFİ REDDETTİ
Sosyal Demokrat Parti [SPÖ] tarafından, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine yaptığı askeri operasyonlarının kınanmasına yönelik parlamentoya sunduğu önerge, koalisyon hükümeti ÖVP ve Yeşiller partisinin oylarıyla reddedildi. Kınamayı gündeme getirenlerden olan Yeşiller Milletvekili Ewa Ernst-Dziedzic’de ret oyu kullandı.
