2023 Âşık Veysel Yılı

Ölümünden önce TRT’de yayınlanan bir söyleşisinde spikerin “Mezarımın üstüne katiyen taş koymasınlar, çimentodan herhangi bir şey yapmasınlar diyorsun, neden istemiyorsun?” sorusu üzerine, “Sebebi şu: Ben öldükten sonra üzerimde otlar bitsin, çiçekler açsın. Taş kapatır, çimento kapatır, hiç kimse istifade edemez. Benim toprağım da milletime hizmet etsin. Oradaki biten otlardan kuzu yesin et olsun, koyun yesin süt olsun, arı yesin götürsün bal olsun… Benim orada taşların altında yatmakla istifadem olmaz.” diye cevap verir Aşık Veysel.

Bütün ömrünü vatanına ve milletine faydalı olma düşüncesiyle geçiren Anadolu’nun derinliği ve bilgeliğinin temsilcisi Âşık Veysel, 21 Mart 1973 tarihinde yaşamını yitirdi. Ölümünün üzerinden tam yarım asır geçti.

1965 yılında “Ana dilimize ve milli birliğimize yaptığı hizmetlerden ötürü” TBMM tarafından ödüllendirilen Âşık Veysel, 2022 yılında “Vefa” kategorisinde Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülüne layık görüldü. 32058 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile de 2023 yılının “Âşık Veysel Yılı” olarak ulusal ve uluslararası etkinliklerle anılması kararlaştırıldı.

UNESCO ANMA VE KUTLAMA PROGRAMINA ALINDI

UNESCO 41. Genel Konferans kararıyla 2023 yılı için ülkemizin önerisi Azerbaycan, Macaristan, Kazakistan, Kırgızistan, Makedonya ve Özbekistan’ın desteğiyle Âşık Veysel’in Vefatının 50. Yıl Dönümü (2023) UNESCO Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programına alındı.

Âşıklık sanatının bütün Türkiye’de sevilmesini sağlayan ve 2009 yılında UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’ne kaydedilen “Âşıklık Geleneği”nin güçlü temsilcilerinden biri olan Âşık Veysel, vefatının 50. yıldönümü olan 2023 yılında UNESCO ile ilişkili olarak tüm dünyada ve Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı himayesinde anılıyor.

‘VEYSEL GİDER ADI KALIR’ SERGİSİ

Bu kapsamda, Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Resim Heykel Müzesi’nde “Veysel Gider Adı Kalır” adıyla bir sergi düzenledi. Serginin açılışını Âşık Veysel’in torunu Nazender Süzer Gökçe ve Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Dr. Serdar Çam yaptı. Nazender Süzer Gökçe ile eşi gazeteci ve fotoğraf sanatçısı Gürsel Gökçe’nin özel koleksiyonundan oluşan serginin açılışında konuşan Nazender Süzer Gökçe, “Sevgili dedem Cumhuriyetimizin 50. Yılı için de bir eser yazmak istiyordu ama ömrü yetmedi. Bakanlığımıza ve tüm emeği geçenlere teşekkürlerimizi sunuyorum.” dedi.

Gökçe’nin ardından konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Dr. Serdar Çam da konuşmasında, “Bütün dünyaya Anadolu’nun mesajlarını vermiş, ünü sınırları aşmış ozanın eser külliyatı, insanlığın ortak mirasının kıymetli bir parçası olmuştur. Sergimizi 7 Mayıs İstanbul’da, arkasından İzmir’de ve şimdi de Ankara’da açmış bulunuyoruz. Bakanlık olarak bu güzel değerin bütün dünyaya yayılması için elimizden geleni yapacağız.” ifadelerini kullandı.

Konuşmalardan sonra Veysel’in sevilen türküleri hep bir ağızdan seslendirildi. Ardından sergi açılışına geçildi. Veysel’in hayatına ilişkin eserlerin yer aldığı sergi 1 ay boyunca Ankaralıların ziyaretine ücretsiz olarak açık olacak.

‘AŞIK VEYSEL’LE İLGİLİ TEK ÇALIŞMA’

Serginin hazırlanmasında özel koleksiyonundan yararlanılan gazeteci ve fotoğraf sanatçısı Gürsel Gökçe’yle sergi hakkında konuştuk. Gürsel Gökçe sergiyle ilgili şunları söyledi: “Sergimiz Kültür Bakanlığı’nın destekleriyle açıldı. Bu sergi Erkan Doğanay’ın görsel tasarımıyla hazırlandı. Önce Nisan ayında İstanbul AKM’de açıldı. Daha sonra 14 Mayıs’ta İzmir Kültür Sanat Fabrikası’nda. Bugün de Ankara’da açıldı. Sergi Ankaralıların ziyaretine açık ve 27 Ağustos’a kadar açık kalacak. Bu sergide Aşık Veysel’in orijinal fotoğrafları var. Orijinal ıslak imzalı Ara Güler’in, Fikret Otyam’ın, Ozan Sağdıcı’nın, İsa Çelik’in, Mustafa Türkyılmaz’ın, Ergun Çağatay’ın ve Anadolu Ajansı muhabirlerinin fotoğrafları var. Ayrıca Bedir Rahmi Eyüboğlu’nun yağlı boya tablosu var. Yani Aşık Veysel’in sadece fotoğraflarını değil hayat hikayesinden de kesitler alarak bir konsept sergi yaptık. Nüfus cüzdanı mesela, normalde 25 Ekim deniyor doğum tarihine ama sadece 1310 olarak yazıyor. Onları aldık. Kitaplarını kasetlerini, CD’lerini ve albümlerini bir araya getirerek bir sergiye dönüştürdük. Ve bu sergiyi bundan sonra da umarım bir iki yerde daha açacağız. Çok değerli bir çalışma. İlgili tek çalışma. Yani orijinal fotoğraflarının olduğu ve bilinmeyen fotoğraflar da kattık burada sergiye. Türkyılmaz’ın fotoğraflarından bir kısmını, bilinmeyen fotoğraflar vardı, onları kattık, güzel bir sergi oluşturduk.”

UNESCO programına alındığı için dünyada diğer ülkelerde de bu sergi açılacak mı sorumuzu yanıtlayan Gürsel Gökçe, şu cevabı verdi: “Sayın Bakanımızla konuştuk. Sayın Bakanımız Fransa’da olabilir dedi. Almanya’da olabilir dedi. Onunla ilgili bir çalışma yapacağız. Muhtemelen de yurt dışında birkaç yerde de sergileyeceğiz sergiyi. Daha öncesinde biz Almanya’da sergiledik, 2019 yılında Almanya’nın Nünberg kentinde sergilemiştik bu serginin daha küçük konseptini. Şimdi burada daha büyüğünü, orijinalini sergiliyoruz. Oraya da muhtemelen küçük replikalarını götüreceğiz bunların.”