700 proje 60 milyar dolar

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, video konferans yöntemiyle SAHA İstanbul ve İstanbul Sanayi Odası işbirliğiyle düzenlenen "Savunma Sanayiinde Yerli ve Milli Üretim" temalı "3. Savunma Sanayii Buluşmaları" etkinliğine katıldı. İsmail Demir, etkinlikte yaptığı konuşmada, Türkiye'nin jeopolitik konumu nedeniyle karşı karşıya kaldığı koşullar ve dış politik gelişmelerin etkileri göz önünde bulundurulduğunda; özellikle bu günlerde güçlü bir savunmanın ve bunun da arkasında güçlü ve ihtiyaçları karşılayan bir savunma sanayisinin gerekliliğinin ortada olduğunu söyledi. Sanayi olmadan ekonomik güçten bahsetmenin mümkün olmadığı gibi, savunma sanayisi olmadan da ekonomik ve siyasi bağımsızlıktan bahsetmenin mümkün olmadığını dile getiren Demir, bugün savunma ürün ve hizmetlerinin, hem güvenlik güçlerine hem de farklı coğrafyalardaki dost ve müttefik ülkelerin silahlı kuvvetlerine teslim edildiğini belirtti. Savunma sanayisinin, bütünsel olarak sanayileşmenin ve kalkınmanın önemli bir parçası olarak kabul edildiğine değinen Demir, şöyle konuştu: "Her alanda olduğu gibi savunma sanayi alanında da 2002 yılı Türkiye için bir milattır. 2002 yılında savunma sanayinde çok büyük oranda dışa bağımlıydık. Bugün ise savunma sanayimiz özgün ürünleri, ihracatı, ana yüklenicileri, alt yüklenicileri, KOBİ’leri, araştırma kuruluşları ve üniversiteleri ile ülkemizin en önemli sektörlerinden biri haline gelmiştir. Bugün artık ihtiyaçlarımızı çok büyük oranda yerli üretimle karşılıyoruz. Özellikle kritik teknolojilerde dışa bağımlılıktan tamamen kurtulmak en önemli hedefimizdir. Başkanlığımız, savunma sanayimizin geliştirilmesi ve güvenlik güçlerimizin ihtiyaç duyduğu sistemlerin sağlanması ve modernizasyonu amacıyla çalışmalarını sürdürüyor. Kara, hava, deniz platformları, elektronik harp, silah ve mühimmat, siber güvenlik, uydu ve uzay sistemleri ve Ar-Ge alanlarında birçok proje yürütmekteyiz."

AMBARGOLARA RAĞMEN OPERASYON YAPIYORUZ

Demir, halihazırda Türkiye'nin savunma ve güvenlik ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik 60 milyar dolarlık hacme sahip yaklaşık 700 proje üzerinde çalıştıklarını söyledi. Türkiye'nin komşularıyla ilişkilerinde ve dünyanın birçok bölgesinde işbirliği faaliyetlerinde savunma sanayisinin gösterdiği gelişimin etkili olduğunu dile getiren Demir, "Bugün Türkiye, küresel tedarikçilerin çıkardığı tüm zorluklara ve uyguladığı gizli-açık ambargolara rağmen; güvenlik güçlerimizin operasyonlarını rahatça yapabilmesini, savunma sanayinde tüm paydaşları ile birlikte bu dönemde elde ettiği ilerlemeye borçludur. Savunma sanayinde yerlilik oranımız arttıkça, bağımsızlığımız ve masadaki müzakere gücümüz de artmakta, dış politikada Türkiye’nin bölgesinde önde gelen güç olduğu gerçeği daha büyük oranda kabul görmektedir" dedi.

2023 HEDEFLERİ

Savunma sanayisinin 2023 hedeflerinin 27 milyar dolara yakın ciro, 10 milyar dolar ihracat, yaklaşık 80 bin kişi istihdam olduğunu belirten Demir, "Bu hedeflerimize ulaşmak için savunma sanayinde faaliyet gösteren yan sanayi ve KOBİ’lerin geliştirilmesi, teknolojik derinliklerinin ve rekabet edebilirliklerinin artırılmasına yönelik çalışmalarımıza hızla devam etmekteyiz" ifadelerini kullandı. Bu kapsamda yürütülen çalışmalara ilişkin bilgiler veren Demir, şunları kaydetti: "Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde oluşturulan Küresel Güç Vizyonu'na uygun olarak yol gösterici bir Türkiye için yüksek kabiliyetli sanayi altyapısını oluşturmak, tasarım ve geliştirme faaliyetlerini destekleyerek yerli ve milli üretimde öncü olarak hedeflerimize ulaşacağımıza yürekten inanıyorum. Sanayi odalarımız ve savunma sanayii kümelenmelerimiz bu hedefe ilerlerken bizim çok önemli paydaşlarımızdır."

'AVRUPA SEMALARINDA ANKA'LARI GÖRECEĞİZ'

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, özellikle son 5 yılda yapılan yatırımların çok kısa sürede Türkiye'yi savunma sanayisinde devler ligine çıkaracağını belirterek, "İnanıyorum ki Avrupa semalarında da Türkiye'den satın alınan 'Bayraktar'ların ve 'Anka'ların uçtuğunu göreceğiz" dedi. Varank, 2019 itibarıyla global savunma sanayisi harcamalarının 2 trilyon doları aştığı bilgisini vererek, "Ülkemizde savunma ve havacılık sanayi cirosu 12 milyar dolar seviyesine yükseldi. 2005'te 340 milyon dolar olan ihracatımız bugün 3 milyar doları buldu. Yerlilik oranlarımız günden güne artıyor, 2023’te yeni yerlilik hedefimiz yüzde 75" diye konuştu.

TÜBİTAK aracılığıyla yürütülen programlarla 813 savunma sanayisi projesine 5 milyar liraya yakın destek verdiklerini vurgulayan Varank, destek programlarında firmaları iş birliğine özendirdiklerini dile getirdi. Varank, yüksek ticarileşme potansiyeline sahip ve müşterisi hazır Ar-Ge projelerine eş finansman desteği sağlanan Siparişe Dayalı Ar-Ge Destek Programı'nın ilk çağrısında savunma sanayisinden 14 başvurunun değerlendirme sürecinin devam ettiğini belirterek, proje başına 2.5 milyon liraya kadar destek vereceklerini, KOSGEB aracılığıyla son 2 yılda savunma sanayisi sektöründe faaliyet gösteren 131 işletmeye kaynak kullandırdıklarını aktardı. Savunma sanayisi alanında son 8 senede, yatırım tutarı 8 milyar lirayı bulan 346 projeye teşvik belgesi düzenledikleri bilgisini veren Varank, "Bu projeler sayesinde, 6 bin 700 yeni istihdamın önünü açtık. Ayrıca, proje bazlı yatırım teşvik belgesiyle hayata geçirilecek 5 büyük ölçekli stratejik projenin yatırım tutarı yaklaşık 6 milyar lira olacak. Bu yatırımlardan öngördüğümüz istihdam da 6 binin üzerinde" ifadelerini kullandı.

BU BİR BEKA MESELESİ

Varank, savunma sanayisinin maksimum seviyede yerli ve milli olmak zorunda olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti: "Çünkü bu bir beka meselesi. Dış politika ana faktör, o ülkenin askeri gücü daha doğrusu savunma sanayisi yetkinliğidir. Bu coğrafya adeta bir ateş çemberinin ortasında yer alıyor. Köklü ve kadim bir devlet olan ülkemizin geçmişten gelen sorumlulukları sebebiyle güçlü olması tercih değil, zarurettir. Sorumluluklarımız Türkiye'nin güvenliğinin çok ötesinde. Bunun en son örneğini Karabağ'da gördük." Bugüne kadar Türk savunma sanayisinin çok iyi işler başardığını vurgulayan Varank, şunları kaydetti: "İnanıyorum ki özellikle son 5 yılda yaptığımız yatırımlar çok daha kısa süre içinde ülkemizi savunma sanayisinde devler ligine çıkaracak. Aslında bunun sinyallerini son yaptığımız büyük çaplı yurt dışı satışlarla almaya başladık. Ukrayna'ya, Katar'a, Azerbaycan'a ve Tunus'a yaptığımız SİHA satışları. İnanıyorum ki çok yakın zamanda Avrupa semalarında da Türkiye'den satın alınan 'Bayraktar'ların ve 'Anka'ların uçtuğunu göreceğiz. Birleşik Krallık Savunma Bakanı Ben Wallace'ın SİHA'larımız için kullandığı ifade 'Game changer' yani oyunun kurallarını değiştiren teknoloji. Bu açık bir şekilde bu alanda Türkiye'nin üstünlüğünün kabul edilmesi, artık kuralları Türkiye'nin belirlediğini itiraf etmek demek."

ÇALIŞAN SAYISI 70 BİNİ AŞTI

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan da etkinliğin açılışında yaptığı konuşmada, savunma sanayisindeki yerlilik oranı ile istihdama dikkat çekti. Erdal Bahçıvan, 15 yıl önce dışa bağımlılık oranı yüzde 80 olan savunma sanayi sektörünün bugün; KOBİ'lerin, araştırma kuruluşlarının, üniversitelerin ortak akıl ve vizyonuyla adeta bir 'ortak üretim seferberliği' hissiyatıyla çalıştığını söyledi.

Savunma sanayi ve havacılık sektörü cirosunun 2019 sonu itibarıyla 10.9 milyar dolara; ihracatının 3 milyar dolara; sektördeki Ar-Ge harcamalarının da 1.7 milyar dolara yükseldiğini dile getiren Bahçıvan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Savunma sanayi sektörünün bugün 70 binin üzerinde çalışana istihdam sağlama noktasına gelmiş olmasını da son yıllarda en çok ihtiyaç duyduğumuz istihdama katkı açısından moral verici bir başka gelişme olarak görüyoruz. İSO 500 listemizde, 2000'de savunma sanayi sektörümüzden 6 firma yer alırken son yayınladığımız 2019 çalışmamızda 20'ye yakın firmamızın yer alması sektörün gelişimini ortaya koymaktadır. Ayrıca; dünyanın en büyük 100 savunma sanayi şirketi arasında 2020'de 7 firmamızın bulunması, her yıl bu sıralamaya yeni firmalarımızın eklenmesi ve sıralamada yukarıya çıkmaları biz İstanbul sanayisini daha da heyecanlandırmakta ve işbirliği için heveslendirmektedir." Bahçıvan, "Bu başarı hikayesiyle birlikte gelen bir başka güzel rakam var ki, o da yerlilik oranımızın yüzde 70'i geçmiş olmasıdır. Az önce örneğini verdiğim gibi ortaya konulan özgün, yerli ve milli projeler ülke savunmasında büyük rol üstleniyor" açıklamasında bulundu. Kendi motorunu, milli tankını, savaş gemisini, taarruz helikopterini, insansız hava araçlarını, füzesini ve piyade tüfeğini üretmeyi başaran Türkiye'nin herkesin gururu olduğunu vurgulayan Bahçıvan, bu gururun, sektörde faaliyet yürüten kuruluşlara moral motivasyon açısından çok önemli etki yaptığının altını çizdi.