ABD destekli kışkırtma önlendi

Ermenistan, Azerbaycan’la yürüyen barış sürecini baltalayan bir kışkırtmaya imza attı. Önceki gün gece saatlerinde Ermenistan-Azerbaycan sınırında çatışmalar başladı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermenistan güçlerinin ateşkes anlaşmasını bozan geniş ölçekli bir saldırıya girişerek kışkırtmada bulunduğunu duyurdu. Azerbaycan ordusunun bu hamleye karşı havan ve tüfek atışıyla karşılık verdiği, her iki tarafta da can kayıpları yaşandığı bildirildi.

Ermenistan hükümeti ise Azerbaycan’ın topraklarına girerek egemenliklerini ihlal ettiğini iddia etti. Ermenistan başta ABD ve Rusya olmak üzere uluslararası toplumu, Azerbaycan’a karşı harekete geçirmek için bir kampanya başlattı. Başbakan Nikol Paşinyan parlamentoda yaptığı konuşmada ateşkesi yeniden sağlama ve barış sayesinde yeni bir ticaret koridoru açma vurgusu yaptı. ABD’li yetkililerin çatışmaların başladığı erken saatlerde sert bir dille Azerbaycan’ı suçlaması, Amerika merkezli bir kışkırtma ihtimalini gündeme getirdi.

Rusya ve İran, ateşkesin yeniden tesis edilmesi ve anlaşmazlığın diyalog yoluyla aşılması çağrısı yaptı. Türkiye ise Ermenistan’ın kışkırtmasını kınadı, Erivan’ın barış sürecine odaklanması gerektiğini ifade etti. Dün öğlen saatlerinde ateşkes yeniden tesis edildi.

ATEŞKESİ BOZAN ERMENİSTAN OLDU

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermenistan ordusunun akşam saatlerinde sınırın Daşkesen, Kelbecer ve Laçın istikametlerinde geniş kapsamlı kışkırtmada bulunduğunu duyurdu. Açıklamada, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin sabotaj gruplarının farklı istikametlerde Azerbaycan ordusunun mevzileri arasındaki arazilere ve yollara mayın döşediği bildirildi. Bu durumu önlemek için Azerbaycan birliklerince alınan tedbirler neticesinde çatışmalar yaşandı.

Ermenistan ordusunun Basargeçer, İstisu, Karakilise ve Gorus illerindeki mevzilerinden Azerbaycan ordusunun Daşkesen, Kelbecer ve Laçın illerindeki bazı mevzileri ve sığınakları havan topları da dahil farklı kalibreli silahlarla aralıksız ateş altına alındı. Saldırı sonucu askeri personel arasında kayıplar, askeri altyapıda hasarlar meydana geldi.

BİR AYDIR SALDIRI HAZIRLIĞI

Bakanlık’ın dün yaptığı bir başka açıklamada, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin açtığı ateş sonucu Azerbaycan askerlerinin şehit olduğu duyuruldu. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Geçen ay boyunca, Ermeni silahlı kuvvetlerinin devlet sınırındaki Laçin, Kelçeber ve Daşkesen doğrultusunda yaptığı kışkırtmalar ve bu bölgelerdeki Azerbaycan ordusu mevzilerinin farklı silahlarla ateş altına alınması yoğundur ve sistematiktir. Aynı zamanda Ermenistan, Azerbaycan sınırları boyunca saldırı silahlar, ağır toplar ve askeri güç yığmıştır. Bütün bu olgular, Ermenistan’ın büyük ölçekli bir askeri kışkırtma için hazırlandığını bir kez daha ortaya koymaktadır.”

SINIRIN KARŞISINA GEÇİLMEDİ

Azerbaycan Savunma Bakanlığı Ermenistan'ın kışkırtmalarına yanıt olarak hayata geçirilen karşı önlemlerin yerel nitelikte ve askeri hedeflere yönelik olduğunu, Azerbaycan ordusunun Ermenistan topraklarına müdahalesi ile ilgili haberlerin doğru olmadığını duyurdu.

Açıklamada, “Misilleme önlemleri küçük ölçeklidir. Azerbaycan sınırlarının güvenliğini sağlamayı ve Ermenistan'ın provokasyonlarına son vermeyi amaçlamaktadır.” ifadeleri yer aldı.

Ermenistan Savunma Bakanlığı Basın Sözcüsü Aram Torosyan, Ermenistan tarafından bir saldırı başladığını reddetmiş, Azerbaycan’ın sınır boyunda özellikle Goris, Sotk ve Cermuk bölgelerinde sivil altyapıya yönelik yoğun saldırı başlattığını iddia etmişti. Bakanlıkta yapılan açıklamada vatandaşların çatışma görüntülerini paylaşmaktan kaçınma çağrısı yapıldı.

DIŞ MÜDAHALEYİ ZORLADILAR

Ermenistan makamları, çatışmanın sürdüğü sıcak saatlerde Rusya ve Batı ülkeleri ile bölgeye dış müdahale sağlamak için bir telefon trafiği başlattı.

Paşinyan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşerek uluslararası toplumun Azerbaycan’ın saldırganlığına güçlü bir yanıt vermesinin önemli olduğunu söyledi. Daha sonra Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile aynı minvalde birer görüşme yaptı.

Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Kern Donfried ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile durumu görüştü. Savunma Bakanlığı Savunma Politikası Daire Başkanı Levon Ayvazyan ve Uluslararası İşbirliği Daire Başkanı Albay Albert Bağdadyan, ülkede akredite olan yabancı ateşe militerler ile acil toplantı yaptı.

Gece acil toplanan Ermenistan Milli Güvenlik Konseyinden Kolektif Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (KGİT) ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulunu (BMGK) konuyla ilgili harekete geçirmesi için Rusya’ya resmi bir mektup gönderilmesi kararı çıktı. Kararda Ermenistan-Rusya arasındaki stratejik dostluk anlaşmalarına gönderme yapıldı. Ayrıca Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’na (AGİT) benzer bir çağrıda bulunma kararı alındı.

ABD’DEN AZERBAYCAN’A ‘OTORİTER ŞİDDET’ SUÇLAMASI

Amerikan Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez, konuyla ilgili sosyal medya mesajında sert bir dille Azerbaycan’ı suçladı. Menendez, “Ermenistan sınırındaki Azerbaycan saldırılarıyla ilgili haberlerle ilgili derinden endişeliyim. Ermeni şehirlerinin ve masum vatandaşlarının bombalanması yasadışıdır ve kabul edilemez. Dünya otoriter şiddete karşı direnmelidir. ABD, güvenlik alanında Azerbaycan’a verdiği tüm desteği derhal durdurmalıdır.” ifadelerini kullandı.

ABD Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Adam Schiff de Azerbaycan’ı “ateşkesin korkunç bir ihlali ve Ermenistan’ın egemenliğine doğrudan bir saldırı” sözleriyle suçladı. Schiff de ABD’nin Azerbaycan’a yaptığı “tüm yardımları derhal ve kalıcı olarak durdurma” çağrısı yaptı.

‘BARIŞI GECİKTİRMEYE ÇALIŞIYORLAR’

Azerbaycan Savunma Bakanlığı Uluslararası Askeri İşbirliği Dairesi Başkanı Tümgeneral Hüseyin Mahmudov, Azerbaycan Cumhuriyeti'nde akredite olan yabancı askeri ataşelere Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin Daşkesen, Kelbecer ve Laçın istikametlerinde gerçekleştirdiği büyük çaplı provokasyonlar hakkında ayrıntılı bilgi verdi.

Mahmudov, Ermenistan ordusunun sınırda Azerbaycan mevzilerini düzenli olarak ateş altına almasının asıl amacının, barış anlaşması imzalanmasını, aynı zamanda işgalden kurtarılmış bölgelerde yürütülen geniş çaplı imar ve yeniden yapılandırma çalışmalarını geciktirmek olduğunu bildirdi.

Azerbaycan'ın 10 Kasım 2020 tarihli üçlü bildiriye bağlı olduğunu, sınırların belirlenmesi ve çizilmesi çalışmalarına başlanması ve iki ülke arasında barış anlaşması imzalanmasıyla bölgede huzurun tesis edilmesinden yana olduğunu ifade eden Mahmudov, karşı tarafın ise tam tersine, Azerbaycan topraklarına, birliklerin ikmal yollarına mayın döşeyerek bildiriye aykırı davranışlar sergilediğini kaydetti.

Mahmudov, Ermenistan'ın dünkü provokasyonları sonrasında Azerbaycan tarafından alınan cevap tedbirlerinin birliklerini ve işgalden kurtarılan bölgelerde imar çalışmalarında yer alan sivillerin güvenliğini sağlamaya yönelik olduğunu, çatışma ve kayıplardan Erivan yönetiminin sorumlu olduğunu vurguladı.

ATEŞKES YENİDEN SAĞLANDI

Ermenistan Parlamentosunda milletvekillerine seslenen Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan'la yaşanan çatışmalardaki yoğunluğun bu sabah azaldığını belirterek, “Ermenistan Savunma Bakanlığı verilerine göre, an itibarıyla ölen 49 kişimiz var ancak bu nihai rakam değil.” dedi.

Azerbaycan'ın Kasım 2020'de varılan anlaşmalara yönelik yaklaşımına katılmadıklarını söyleyen Paşinyan, “Ermenistan ve Azerbaycan dahil tüm bölge ülkelerinin bu yolları kullanacağı yaklaşımıyla yolları açmaya hazırız.” diye konuştu. 13 Eylül'de Moskova saatiyle 09.00'dan itibaren Rusya'nın arabuluculuğuyla ateşkes anlaşmasına varıldığı ve tarafların buna eksiksiz olarak uymasının beklendiği belirtildi.

Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Ermenistan yönetiminin mevcut ikili anlaşmalara uygun olarak ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) aracılığıyla durumun çözülmesine yardımcı olunması talebiyle yaptığı başvurunun alındığı kaydedildi.

Gazetemizin baskıya girdiği saatlerde, Azerbaycan ve Ermenistan kaynaklarından gelen bilgiler, geceyi sıcak çatışmayla geçiren bölgelerde silah seslerinin sustuğu ve ateşkes rejiminin tekrar yürürlüğe girdiği yönündeydi.

TÜRKİYE: DOST VE KARDEŞ AZERBAYCAN’IN YANINDAYIZ

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Azerbaycan Savunma Bakanı Orgeneral Zakir Hasanov ile telefon görüşmesinde, Türkiye'nin her zaman kardeş Azerbaycan'ın yanında olduğunu vurguladı, Ermenistan'ın saldırgan ve provokatif tutumuna yönelik tepkisini ifade etti.

Son durum hakkında bilgi alan Akar, çatışmalarda şehit düşen kahraman Azerbaycan askerlerine Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifa dileklerini iletti. Görüşmede, Ermenistan'ın saldırgan ve provokatif tutumuna yönelik tepkisini ifade eden Bakan Akar, Türkiye'nin her zaman kardeş Azerbaycan'ın yanında olduğunu, bundan sonra da haklı davalarında yanında olmaya devam edeceğini vurguladı.

‘BARIŞ MÜZAKERESİNE ODAKLANMALILAR’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile sınırdaki “Ermeni provokasyonlarına” ilişkin telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Çavuşoğlu, mevkidaşı Bayramov ile Azerbaycan-Ermenistan sınırındaki “Ermeni provokasyonlarını” ele aldıklarını duyurdu. Çavuşoğlu, “Ermenistan artık tahrikleri bırakmalı. Azerbaycan'la vardıkları uzlaşı çerçevesinde barış müzakerelerine ve iş birliğine odaklanmalı.” ifadesini kullandı.

‘GERİLİMİ AZALTMAK İÇİN HER TÜRLÜ ÇABAYI GÖSTERİYORUZ’

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, gerilimi azaltmak için Rusya’nın her türlü çabayı gösterdiğini söyledi. Peskov, “Putin, sınırdaki gerilimi azaltmak için her türlü çabayı gösteriyor ve bu çabalar devam ediyor. Bu çalışmanın sonuçlarını aldığımız zaman sizleri bilgilendireceğiz.” diye konuştu.

Rusya Dışişleri Bakanlığı ise Azerbaycan-Ermenistan arasındaki tüm anlaşmazlıkların siyasi ve diplomatik yollarla çözülmesi gerektiğini bildirdi. Tarafları, Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki üçlü bildirilere uygun olarak itidalli davranmaya ve ateşkese kesinlikle uymaya çağıran açıklamada, Moskova'nın Bakü ve Erivan ile yakın temas halinde olduğuna dikkat çekildi. Açıklamada, “Daha önce olduğu gibi, iki ülke arasındaki tüm anlaşmazlıkların münhasıran siyasi ve diplomatik yollarla çözülmesi gerektiği fikrinden hareket ediyoruz.” ifadesine yer verildi.

‘BÖLGENİN YENİ BİR SAVAŞA TAHAMMÜLÜ YOK’

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Azerbaycan-Ermenistan gerginliğine ilişkin bölgenin yeni bir savaşa tahammülünün olmadığını söyledi. Reisi, “Üçlü ateşkes bildirisini imzalayan ülkeler, bildirinin hükümlerine bağlı kalmalı ve bölgede gerilim yaratacak her türlü eylemden kaçınmalıdır. Kafkas bölgesinin güvenliği İran için çok önemli.” dedi.

İran Dışişleri Sözcüsü Nasır Kenani, ülkesinin sınırlarda herhangi bir değişikliği kabul etmediğini belirtti. İki ülkenin toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi ve sorunların barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğini belirten Kenani, iki komşu arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için her türlü imkanı sağlamaya hazır olduklarını kaydetti.