ABD Donanma Bakanı Del Toro’dan itiraf: Sektörü piyasaya bıraktık, kabiliyetlerimizi yitirdik

ABD Donanma Bakanı Carlos Del Toro, Bloomberg tarafından düzenlenen bir etkinlikte konuştu. “Çin, son 40 yılda muazzam bir gemi inşa endüstrisi kurmayı başardı.” diyen Del Toro, “Biz ise sektörü piyasa güçlerine bıraktığımız için 1980'lerden bu yana üretim kabiliyetlerimizi yitirdik.” ifadelerini kullandı.

ABD'li Bakan, Kongre'den daha fazla fon alarak ve denizaşırı ülkelerden yatırım bularak yerli gemi inşa sanayiini canlandırmaları gerektiğini söyledi. Kongre üyelerini, “doğru yönde ilerlemeye başlayabilmek için” daha fazla ödenek sağlamaya çağıran Del Toro, “Denizciliğimize sahip çıkmak zorundayız.” diye konuştu. Diğer yandan özellikle küçük tersanelerde gemi inşasına yatırımı teşvik etmek için yakında Japonya ve Güney Kore'ye gitmeyi planladığını bildiren Del Toro, bu durumu Çin ile rekabette ekonomik güvenlik meselesi olarak nitelendirdi.

KÜRESEL PAZARIN YÜZDE 0,13'Ü ABD'NİN

Donanma Bakanı Del Toro'nun vurguları, ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon)'nın geçen ay açıkladığı Ulusal Savunma Sanayi Stratejisi'nde de dile getirilmişti. Çin'in gemi inşasında bir “güç merkezi” haline geldiği belirtilen strateji belgesinde, ABD'nin sanayi üssünü canlandırmak için yeni fikirlerin -ve risk sermayesinin- enjekte edilmesi çağrısında bulunulmuştu. Del Toro'ya göre ise gemi inşa kapasitesinin artırılmasına giden yol, “büyük müttefik ve ortak” olarak bnitelediği Güney Kore ve Japonya'dan geçiyor. ABD Donanma Enstitüsüne göre Çin şu anda küresel gemi inşa pazarının neredeyse yüzde 50'sine sahipken, Güney Kore ve Japonya yüzde 30 ve yüzde 17 ile ikinci ve üçüncü sırada yer alıyor. ABD'nin kapasitesi ise küresel pazarın yüzde 0,13'ünü oluşturuyor.

BAHANELERİ BIRAKIN!

ABD'de özellikle Soğuk Savaş sonrası kapatılan tersaneler ve azalan üretim kapasitesi, uçak gemileri ile denizaltıların inşası da dahil olmak üzere birçok önemli silah programında gecikmelere ve maliyet aşımlarına yol açtı. Del Toro, herhangi bir şirketin ismini vermekten kaçınırken, siparişleri geç teslim eden ya da bütçeyi aşan yüklenicileri de eleştirdi. “İşleri zamanında teslim etmek ve bahaneler üretmemek şirketin sorumluluğudur.” diyen Del Toro, “Pandemi ve dünya genelindeki diğer pek çok sorun nedeniyle tedarik zincirinin zorlandığını anlıyorum. Ancak benimle konuşurken bunu bir bahane olarak kullanmayın, bunu daha iyi hale getirmek için ne yapacağınızı anlatın.” ifadelerini kullandı.

ÇİN, ABD'DEN 232 KAT FAZLA GEMİ İNŞA KAPASİTESİNE SAHİP

Geçen yıl ortaya çıkan bir belge, ABD ile Çin'in gemi inşa kabiliyetleri arasındaki muazzam farkı gözler önüne sermişti. ABD Donanma İstihbarat Ofisi tarafından bir brifing için hazırlanan sunumda, iki ülkenin gemi inşa kapasiteleri ile gelecekteki muharip kuvvetlerinin karşılaştırması yer alıyordu. Sunumdaki grafik, halihazırda Çin tersanelerinin yaklaşık 23 milyon 250 bin tonluk kapasiteye sahip olduğunu, buna karşılık ABD'nin 100 bin tonun aşağısında kaldığını gösteriyor. Bu da Çin'in, ABD'den 232 kat daha büyük bir gemi inşa kapasitesine sahip olduğu anlamına geliyor. Ayrıca sunumda, ABD Donanması ve Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması'nın, 'suüstü gemileri, denizaltılar, mayın harbi gemileri, amfibi gemiler ve muharebe destek gemilerinin' toplam sayısı olarak tanımlanan 'muharip kuvvetleri' için, 2020 ile 2035 arasındaki her beş yıl için öngörülen büyüklükleri de yer alıyor. Buna göre, 2020 itibarıyla Çin'in 355, ABD'nin 296 muharip gemiye sahip olduğu görülürken, 2035 yılında Çin'in 475 gemiye ulaştığı, buna karşılık ABD'nin 305-317 sayıları arasında kaldığı anlaşılıyor.

TİCARİ GEMİLERİN ASKERİLEŞTİLMESİ

Çin, genişleyen askeri filosunun yanında ticari gemilerini de kriz durumlarına hazırlamaya başladı. Bu maksatla geçen yıllarda “Ulusal Savunma Seferberlik Planı”nı devreye alan Çin, sivil denizcilerine askeri eğitimler vermeye başladı. Şimdilik ticaret filosunun silahlandırıldığına dair pek görüntü olmasa da, bu yönde dünyanın başka bölgelerinden çok sayıda örnek geliyor. ABD Deniz Harp Akademisi'nde görevli kıdemli bir istihbarat subayı olan Lonnie Henley tarafından hazırlanan rapor da, Çinli sivil denizcilerin donanma ile entegrasyonunu gözler önüne seriyor. “Çin Donanması, sivil denizcileri organize etmek, eğitmek ve yönetmek için bürokratik aygıtları, yasaları ve yönetmelikleri geliştirmek için 20 yıldan fazla zaman harcadı.” denilen raporda, “Öyle görünüyor ki, sivil ve askeri Çinli liderler, donanmanın bu şekilde çalışması gerektiğini düşünüyorlar ve Çin'in sivil ekonomisinin muazzam kaynaklarını, askeri operasyonları desteklemek için kullanıyorlar.” ifadeleri yer alıyor.

Dünyanın en çok ziyaret edilen denizcilik sitesi gCaptain ise konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor: “Çin'in ticari gemileri, insansız hava araçları ve küçük füze sistemleri ile donatılabilir. Eğer bu silah sistemleri merkezi olarak koordine edilir ve veri paylaşımı sağlanırsa, silahlandırılmış bir deniz ticareti, Çin için büyük bir güç çarpanı olacaktır.”

ABD Donanması'nda görevli üst rütbeli bir subay da gCaptain'a verdiği demeçte, şu soruları ortaya atıyor: “ABD'nin uluslararası hizmette 80'den az ticari gemisi varken, Çin'in bugün 5 bin 500'den fazla ticari gemisi var. Eğer Çin, her ticari gemiye Javelin tipi füzeler verirse ne olur? Çin'in bugün çeşitli tip gemilerde görev yapan 122 bin 34 sivil denizcisi var. Bunların her birine taşınabilir füze verirse ne olur?”