ABD istihbarat raporu: Savaş Lübnan'a yayılırsa İsrail dağılacak

Önce Beyrut'ta meydana gelen Aruri suikastı, ardından cumartesi günü Hizbullah'ın 62 roket kullanarak yaptığı operasyonla stratejik Meron Hava Üssü'nü vurması, İsrail-Filistin savaşı başladığından beri çatışmalara sahne olan Lübnan'ın güney sınırındaki gerilimi zirveye çıkardı.

Çatışmanın tüm bölgeye yayılmasına dair zaten var olan endişeleri artıran bu somut gelişmeler, Washington'ı harekete geçirdi. Biden yönetiminin özel temsilci sıfatıyla Orta Doğu'ya gönderdiği Amos Hochstein'dan sonra Dışişleri Bakanı Blinken da görüşmelerde bulunmak üzere bölgede bulunuyor.

The Washington Post'un haberine göre Beyaz Saray, sınır boyunca yaşanan çatışmaların iyice sertleşmesi ve İsrail'in zaman zaman Lübnan ordusunu da vurması üzerine Tel Aviv'e ciddi uyarılarda bulunuyor. Fakat başta Başbakan Binyamin Netanyahu olmak üzere İsrailli üst düzey yetkililer, sertlik yanlısı tutumunu sürdürüyor ve Lübnan'a geniş bir askeri harekatın işaretini veriyor. Bu konuda son açıklama İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant'dan gelmişti. Bakan 5 Ocak'ta Lübnan'a yönelik çatışma konusunda, “Diplomatik anlaşmanın yapılacağı bir zemini tercih ederiz ancak bardağın taştığı noktaya geliyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.

'İSRAİLLİLERİN DERİN KORKULARI' NEDENİYLE GİTMİŞ

Aslına bakılırsa ABD'nin İsrail-Filistin savaşında yeni bir cephe açılması olasılığına ilişkin tedirginliği yeni değil. Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi Washington Post'a verdiği demeçte, Hizbullah-İsrail çatışmasının başladığı ilk günlerde Başkan Biden'ın Netanyahu ile günde üç kez telefonla görüştüğünü ve İsrail'i Hizbullah'a saldırmaktan caydırmaya çalıştığını söyledi. Biden'ın yakın çevresinden bir başka yetkiliye göre ise ABD Başkanı'nın 7 Ekim'den kısa bir süre sonra Tel Aviv'e uçma kararı almasında “İsraillilerin Hizbullah tehdidiyle ilgili derin korkuları” neden oldu.

'KAYNAKLARI DAĞILACAK'

ABD Savunma İstihbarat Ajansının (DIA) savaşın genişleme olasılığına ilişkin yayınladığı rapora ulaşan Washington Post, konu hakkında yetkililerin ve uzmanların görüşlerine başvurdu. Elde edilen bulgulara göre İsrail ordusunun ikinci bir cephe açılması durumunda “başarılı olması zor olacak çünkü Gazze'deki çatışma göz önüne alındığında askeri varlıkları ve kaynakları dağılacak.”
Gazeteye rapor hakkında konuşan uzmanlar, Hizbullah'ın “iyi eğitimli savaşçılara ve on binlerce füze ile rokete” sahip olduğunu ve grubun lideri Hasan Nasrallah'ın şimdilik daha geniş çaplı bir savaştan uzak durmak istediğini vurguladı.

'2006'DAN DAHA KANLI OLUR'

Yetkililer, Hizbullah'ın elindeki uzun menzilli ve hassas silahların, yeni bir İsrail-Lübnan savaşı çıkması durumunda 2006'dakine oranla çok daha fazla kan akmasına neden olacağına dikkat çekti. Washington merkezli düşünce kuruluşu Orta Doğu Enstitüsünde Lübnan uzmanı olan Bilal Saab, “Hizbullah, petrokimya tesisleri ve nükleer reaktörler gibi hassas hedefleri vurarak İsrail'in derinliklerine ulaşabilir ve İran da bölgedeki milisleri harekete geçirebilir. Fakat böyle bir durumda İsrail'in mücadele etmesi gereken düşman sayısının ikiyle sınırlı kalacağını sanmıyorum." ifadelerini kullandı.

'İSRAİL ASKERİ YORGUN'

ABD'li kaynaklara göre savaşın genişleyebileceğini gösteren bir başka ipucu da İsrail'in 1 Ocak'ta Gazze'deki birkaç bin askerini geçici olarak geri çekeceğini duyurmuş olması. Bu kararın “kuzeyde daha geniş bir askeri operasyon başlatmak için kaynak yaratabileceği” vurgulanıyor. The Washington Post'a konuşan bir başka yetkili, “İsrail'in Gazze'den çektiği güçlerin dinlenmek ve yeni bir savaş dalgasına hazırlanmak için yeterli zamanın ardından kuzeye konuşlandırılabileceğini” söyledi. Fakat başta hava kuvvetlerindeki pilotlar olmak üzere İsrail askerlerinin genel olarak yorgun düştüğünü belirten yetkiliye göre Amerikan istihbarat raporları Lübnan ile girişilecek bir savaşın “İsrail kuvvetlerini dağıtacağı yönünde değerlendirmeler” yapıyor. Buna göre onarım ve bakıma muhtaç İsrail jetleri, Lübnan'da HAMAS'ın elinde az miktarda olan uçaksavarlarla da mücadele etmek zorunda kalacak. Beyaz Saray yetkilisi ayrıca ellerindeki raporlara göre Hizbullah'ın Gazze'deki savaş sürdüğü müddetçe geri adım atmayacağının altını çiziyor.

LÜBNAN ORDUSU DA HEDEFTE

Tel Aviv'in gerilimi tırmandırarak Washington'ı kızdırmasının bir başka nedeni de İsrail'in 7 Ekim'den bu yana “ABD tarafından finanse edilen ve eğitilen Lübnan Silahlı Kuvvetlerinin mevzilerini 34'ten fazla kez vurmuş” olması. Washington'ın Lübnan ordusunu “ülkenin egemenliğinin başlıca savunucusu ve Hizbullah'ın etkisine karşı önemli bir denge unsuru” olarak gördüğü ve İsrail'in Lübnan ordusuna saldırılarını “kesinlikle kabul edilemez" sözleriyle karşıladığı ifade ediliyor. Washington Post'a konuşan bir Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi, “Biden yönetiminin bu konuda İsraillilere karşı çok sert davrandığını” söyledi.

ABD'li yayın kuruluşuna konuşan İsrailli bir yetkili “Lübnan ordusu mevzilerini kasıtlı olarak hedef alınmadığını” söyledi ve “Hizbullah'ı gerilimi tırmandırmakla” suçladı. Yetkili, “Hizbullah 8 Ekim'de sebepsiz yere İsrail topraklarına ateş açmaya başladı ve bunu her gün binlerce mermi atarak sürdürdü. İsrail meşru müdafaa kapsamında karşılık vermek zorunda kaldı." ifadelerini kullandı.

Hizbullah'ın operasyonları yüzünden on binlerce İsrailli yerleşimcinin tahliye edildiğini hatırlatan yetkili, “İsrail devleti, Hizbullah'ın İsrail-Lübnan sınırı boyunca güvenliğine doğrudan ve acil bir askeri tehdit oluşturduğu savaş öncesi statükoya geri dönmeyecek.” şeklinde konuşarak sertlik politikasının artarak sürebileceğine işaret etti.