‘ABD karşısında Türk iş insanları yalnız bırakılamaz’

Amerika Birleşik Devletleri, Rusya’ya uygulanan ambargoya Türkiye’nin taraf olmamasına rağmen, Rusya ile ticaret yapan Türk şirketlerine baskı uygulamaya devam ediyor. Aydınlık, ABD’nin Türk şirketlerinin ticaretini baltalama girişimlerini kamuoyuna duyurdu. Son olarak 23 Ağustos günü ABD Maliye Bakanlığının yayımladığı yaptırım listesinde 8 Türk şirketi yer aldı.

Daha önce de ABD Ticaret Bakan Yardımcısı Matthew Axelrod Türkiye'ye gelerek, Türk yetkililer ve sanayicileri Rusya’yla ticaret konusunda ‘sonuçları olacağı’ yönünde uyarmıştı. Aydınlık, Türkiye’deki ABD Büyükelçiliği görevlilerinin Türk firma ve finans kuruluşlarını ziyaret ederek Rusya ile alışverişi kesmeleri konusunda tehdit ettiğini ortaya çıkarmıştı. ABD Maliye Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo da Türkiye'deki Amerikan Ticaret Odası ve Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'ne (TÜSİAD) 22 Ağustos 2022'de mektup göndererek Türk şirketlerinin ABD'nin yaptırım uyguladığı Ruslarla iş yapmaları halinde yaptırımların kapsamına girebileceği uyarısını yapmıştı.

RESMİ AÇIKLAMA YOK

ABD’nin müdahaleleri karşısında Türkiye hükümetinden herhangi bir açıklama yapılmaması ve yaptırımla karşılaşan şirketlerin yalnız kalması da dikkat çekti. ABD’nin 8 Türk şirketini yaptırım kapsamına almasının ardından Ticaret Bakanlığı yetkililerine konuyla ilgili açıklamalarını sormamıza karşın, Bakanlıktan resmi açıklama yapılmadı.

‘ABD’YE NOTA VERİLMELİ’

Türkiye’nin ticari ilişkilerine yapılan müdahaleleri değerlendiren Vatan Partisi Ekonomi Siyasetlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Hakan Topkurulu, hükümetin ABD’ye nota vermesi gerektiğine işaret etti. Topkurulu, şu ifadeleri kullandı:

“ABD, Rusya'yı savaş alanında yenemedikçe farklı tedbirler almaya çalışmaktadır. Bu tedbirlerden bir tanesi de Rusya ile ticaret yapan ülkelerin olanaklarını muhtelif bahanelerle elinden almaya çalışmaktadır. ABD Maliye Bakanlığı son olarak, Türkiye'de bir takım şirketlerin, hatta o şirketlerden bir tanesinin yönetim kurulu başkanının da yaptırım kapsamına alınması yolunda karar beyan etmiştir.

“Öncelikle şunu söylemek gerek, Türkiye bağımsız bir devlettir. Türkiye'nin yetkilileri, Ticaret Bakanlığı bu yaptırımlara karşı durmalı ve Türkiye ile Rusya arasındaki ticaretin rahatlıkla ve serbestçe yapılmasının önünü açmalıdır. Bu tedbirler alınarak ABD’nin de bu küstah tavrından vazgeçmeye zorlanması gerekir.”

‘KENDİ BİNDİĞİ DALI KESİYOR’

ABD aslında bu tür yaptırım kararları ile kendi bindiği dalı kestiğine işaret eden Topkurulu, şöyle devam etti:

“ABD düşman haline getirdiği ülkelerin, karşı tedbir alma seçeneğini gündeme getirmesine neden olmaktadır. Örneğin, bu yıl BRICS toplantısı ekim ayında Rusya'da Kazan ilinde yapılacaktır. Bu BRICS toplantısında SWIFT adlı ödeme sistemine karşı farklı bir ödeme sistemi geliştirilmesi BRICS’e ait bir ortak para biriminin geliştirilmesi gibi teknik bir takım konuların ele alınması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Neden? Çünkü bu sistemler ABD’nin kontrolü altında olduğu için bu sistemler aracılığıyla istediği ülkeye, istediği şekilde baskı yapma şansı bulmaktadır Atlantik sistemi.

‘ÖNLEMLER ARTACAK’

“Şimdi göreceksiniz önümüzdeki dönemde bu tür önlemler artacak. Dünya ödemeler sistemi, dünya ticaret sistemi Atlantik sisteminin dışında farklı bir yol bularak ticaretini kendi içinde sürdürmeye devam edecektir. İşte bu da Atlantik sisteminin kendi bindiği dalı kesmesi anlamına gelmektedir. Çünkü Atlantik sisteminin ana beslenme kaynağı üretim değil. Paranın ticareti olduğu için bu yaptırımlar da paranın ticaretine engel koyduğu için BRICS liderliğinde Asya ülkeleri farklı bir yol bularak Atlantik sistemini devre dışı bırakacaklar. Bu devre dışı bırakma Atlantik sistemine taşınan kanın da azalmasına, yavaş yavaş da yok olmasına neden olacaktır.

“Vatan Partisi olarak çağrımız; Türkiye acilen bu yaptırımlar konusunda ABD’ye karşı nota vermeli. Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsız bir devlet olduğu ve istediği yer ile istediği konuda ticaret yapabileceğini açıkça beyan etmeli. Ve Atlantik sisteminin baskılarından bir an önce kurtulmalıdır.”

‘TÜRK ŞİRKETLER YALNIZ’

Ekonomi Gazetecileri Derneği Başkanı Recep Erçin de Türk şirketlerin yalnız bırakıldığının altını çizdi. Erçin, şunları kaydetti:

“Öncelikle Türk şirketlerinin gerçekten de yaptırıma konu olan ürünlerin ticaretini kasten yapıp yapmadığı Türk makamlarınca tespit edilip kamuoyu bilgilendirilmelidir. Bunun dışında Türk makamları Türk şirketlerin haklarını hem yerel hem uluslararası kurumlar nezdinde savunmakla mükelleftir. Maalesef şirketlerimizin yalnız bırakıldığını görüyoruz. Aksi halde ABD keyfine göre yaptırım listeleri yayınlayıp Türkiye ve Rusya arasındaki ticareti baltalamaya devam edecektir.”