ABD müttefiklere silah yetiştirmede endişeli

ABD savunma sanayi yıllar süren talep düşüşünün ardından artan siparişleri daha iyi karşılayabiliyor. Üç ülke için hazırlanan yardım paketleri, ABD'nin en büyük beş savunma grubu olan Lockheed Martin, RTX, Northrop Grumman, Boeing ve General Dynamics ile tedarikçilerinin silah üretimini arttırmak için yaklaşık 13 milyar dolar tahsis etti.

Ancak finansmandaki artışa rağmen savunma uzmanları, gelecekteki sözleşmelerle ilgili belirsizliğin, ABD'nin ya da müttefiklerinin silahlı kuvvetlerini tedarik etmek için gereken sürekli ve uzun vadeli büyümenin garanti olmadığı anlamına geldiği konusunda uyarıyor.

‘YARDIM FONLARI ÇÖZÜM OLMAZ’

Bir düşünce kuruluşu olan Center for a New American Security'nin savunma programı direktörü Stacie Pettyjohn, füzeler ve mühimmatlar için "tam anlamıyla bir bolluk yok" ama "uzun zamandır ilk kez bu alanda sürekliliği olan önemli bir artış var" dedi.

Yardım fonlarının "tek başına [tutarsız talep] sorununu çözmeyeceğini ya da uzun vadeli bir çözüm olmayacağını, çünkü bunların bir kereye mahsus yara bantları olduğunu" sözlerine ekledi.

Ukrayna'daki savaş, Batılı ülkelerin stoklarını Kiev'e bağışlaması ve kendi savunmalarını güçlendirmek ve stoklarını yenilemek için harekete geçmesiyle küresel silah talebini canlandırdı.

NE KADAR BÜTÇE AYRILDI?

Ukrayna tasarısı, topçu, hava savunma mühimmatı, anti-iha sistemleri ve kritik mühimmat bileşenlerinin üretimini geliştirmek ve genişletmek için 5,4 milyar dolar ayırdı. İsrail'e yapılan yardım topçu üretimini arttırmak için 1 milyar dolar içerirken, “Hint-Pasifik” tasarısı denizaltı sanayi üssünü genişletmek için 3,3 milyar dolar, bir denizaltı için 2,5 milyar dolar ve topçu ve seyir füzeleri yapımı için 133 milyon dolar tahsis etti.

Ukrayna savaşının patlak vermesinden kısa bir süre sonra havacılık ve savunma sanayii yöneticileri, tedarik zincirindeki tıkanıklıklar, işgücü sıkıntısı ve kırılgan savunma sanayii tabanı nedeniyle talebi karşılamanın yıllar alacağı uyarısında bulundu. Yeni tesislere yatırım yapabilmeleri ve üretim kapasitelerini arttırabilmeleri için daha fazla sayıda çok yıllı sözleşme istediklerini söylüyorlar.

ÜRETİM HATTI SINIRA DAYANDI

Askeri uzmanları, fazladan finansmanla bile ABD'nin Çin ve Tayvan arasında bir çatışma çıkması halinde müttefiklerine tedarik sağlamakta zorlanabileceğini söylüyor.

Sektörün yapısı, talepteki ani değişikliklere yanıt vermeyi zorlaştırmıştır. 1990'larda hızla konsolide olmaya başladı ve sonunda tam zamanında teslimat stratejisi olan "yalın üretimi" benimsedi. Bu durum, tedarik zincirlerinin daha az sayıda şirket tarafından doldurulmasına ve bir tedarikçide sorun çıkması halinde başvurulacak sınırlı bir yol kalmasına neden oldu.

Aynı zamanda beş büyük savunma şirketinin birbiriyle bağlantılı olmasına neden oldu; her biri çeşitli programlarda diğerlerine taşeronluk yapıyordu, bu da birindeki bir sorunun tüm sektörü etkilemesi anlamına geliyordu.

Sonuç olarak, Ukrayna'da savaş patlak verdiğinde, üretim hatlarının hızla sınıra dayandığını gördüler.

HARCAMALARDA EN AZ YÜZDE 5 ARTIŞ

Şu anda Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi adlı düşünce kuruluşunda çalışan eski bir Pentagon tedarik yetkilisi olan Mark Cancian, yardım fonunun Pentagon'un tedarik harcamalarını 2024-2030 yılları arasında yüzde 5 ya da yüzde 6 oranında arttıracağını tahmin ediyor.

Savunma şirketleri için "bu bir patlama olacak" dedi ve ekledi: "savunma sanayii için bu güzel bir şey ...[ama] çok büyük bir artış değil".

Sektör soğuk savaşın sona ermesinden bu yana en hızlı işçi alımını yapıyor. ABD'li yöneticiler de işletmelerinin cirosu konusunda umutlu.

EN ÇOK BÜYÜME BEKLENTİSİ FÜZEDE

Lockheed finans müdürü Jay Malave geçen ayın sonlarında yaptığı açıklamada, mevcut çatışmalarla birlikte grubun füze bölümünün yıllık tahmini 750 milyon dolarla "önümüzdeki üç ya da beş yıl içinde en fazla büyüyecek bölümümüz olacağını" söyledi. Tüm şirket genelinde gelirler bu yıl başlangıçta öngörülenden daha fazla artıyor.

Northrop Grumman son yıllarda taktik füzeleri iten roket motorları üretimini üç katına çıkardı ve CEO Kathy Warden yeni fonların kapasiteyi daha da artırmasına olanak sağlayacağını söyledi.

Bu arada General Dynamics Mayıs ayı sonunda Teksas'ta yeni bir mühimmat tesisi açtı ve CEO Phebe Novakovic aranan 155mm mühimmat mermilerinin üretimini yüzde 83 oranında arttıracağını söyledi.

Ancak silahlar için hükümet finansmanının uzun vadeli geleceği belirsizliğini koruyor. ABD Başkanı Joe Biden bu ay Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile 10 yıllık bir ikili güvenlik anlaşması imzalamış olsa da anlaşma Donald Trump'ın Beyaz Saray'a geri dönmesi halinde yırtılabilir.