ABD: Ukrayna’da ateşkese karşıyız

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in önümüzdeki hafta Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğinin bildirilmesinin ardından Beyaz Saray’dan açıklama geldi. Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Ukrayna savaşı sırasında Çin’in Rusya ile derinleşen bağlarından duyduğu endişeyi dile getirdi. Sözcü, bu durumun olası bir ateşkes çağrısını Rusya'nın yararına tek taraflı bir öneri haline getirdiğini söyledi. Önceki gün de Uluslararası Ceza Mahkemesi, Putin için tutuklama kararı çıkarttı.

‘RUSYA’NIN KAZANIMLARINI TANIMAK OLUR’

Basın açıklamasında konuşan Kirby, “Şimdi yapılacak bir ateşkes, Rusya'nın fethinin onaylanması anlamına gelecektir.” ifadelerini kullandı. Kirby'e göre “böyle bir hareket Rusya'nın Ukrayna topraklarındaki kazanımlarını ve işgalini tanırken”, Ukrayna bir bahar taarruzuna hazırlandığı sırada “Moskova'ya mevzilerini sağlamlaştırma ve birliklerini yenileme şansı” verecek.

Eski yetkililer ve dış ilişkiler uzmanlarına göre, olası bir ateşkes önerisine yönelik bu önleyici girişim, Biden yönetiminin Pekin'in Moskova ile manevra alanını daraltmak için, kendisini bir arabulucu olarak yansıtmak da dahil olmak üzere, kamuoyuna yapılan açıklamaları ve ifşaatları kullanma çabasının bir uzantısı.

‘ÇİN’İN ATEŞKES ÇAĞRISINI DESTEKLEMİYORUZ’

Putin-Xi görüşmesinin gündemi belirlenirken Kirby, ABD'nin Çin'in ateşkes önerisinin "tek taraflı olacağına ve sadece Rus bakış açısını yansıtacağına" dikkat çekmek istediğini söyledi.

Gazetecilerin sorusu üzerine Kirby, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy adına konuşamayacağını ve Zelenskiy’nin Çin destekli bir öneriyi kabul edip etmeyeceğini bilmediğini ifade etti. Kirby, “Moskova'da yapılacak bir toplantıda Çin tarafından yapılacak bir ateşkes çağrısını kesinlikle desteklemiyoruz.” dedi.

‘ELİMİZDE KANIT YOK’

Geçen haftalarda ABD'li yetkililer istihbarata dayanarak Pekin'in Rusya'ya insansız hava araçları ve jet parçaları gibi hem sivil hem de askeri kullanımı olan malların ticaretinin ötesine geçerek ölümcül silahlar ve kabiliyetler sağlamayı düşündüğü konusunda kamuoyunu uyardı. Kirby, bu endişeyi yineledi ancak ABD'nin elinde Çin'in bunu yaptığına dair bir kanıt olmadığını söyledi.

PEKİN, MASAYI İŞARET ETTİ

Çin Dışişleri Bakanı Qin Gang, Ukraynalı mevkidaşı Dimitri Kuleba ile telefonda görüştü. Qin, Kuleba’ya Çin’in Ukrayna sorununun çözümünde, barış görüşmelerinde ısrarcı olduğunu belirtti. Qin esas olarak Xi Jinping'in Ukrayna krizinin ele alınmasında yapılması gerekenlere ilişkin ortaya koyduğu "dört noktayı" açıkladı. Bakan, Çin'in Ukrayna meselesinde objektif ve tarafsız bir tutum sergilediğini, barış görüşmelerini teşvik etmeye kararlı olduğunu ve uluslararası toplumu barış görüşmeleri için elverişli koşullar yaratmaya çağırdığını vurguladı. Qin ayrıca Ukrayna ve Rusya'nın diyalog ve müzakere umudunu canlı tutacaklarını ve ne kadar zor ve çetin olursa olsun siyasi çözüm kapısını kapatmayacaklarını umduğunu ifade etti.

ÇİN’İN GİRİŞİMLERİ DİĞER ÜLKELERDE YANKI BULUYOR

Çin, Suudi Arabistan ve İran arasında diplomatik bir yumuşamaya öncülük ederek ve küresel güvenlik konusunda yeni girişimlerde bulunarak ABD'nin gücünü zayıflatıyor. Dış politika uzmanlarına göre, Ukrayna'daki çatışmanın gıda fiyatları ve enerji kaynakları üzerindeki etkisiyle boğuşan pek çok gelişmekte olan ülkede yankı buluyor.

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi düşünce kuruluşunda Doğu Asya güvenlik uzmanı olan Janka Oertel, "Bu, aslında barış yanlısı ya da Rusya yanlısı olmayan daha geniş bir çerçeveleme çalışmasının bir parçası. Bu sadece Amerikan karşıtlığı, çünkü şu anda gerçekten işe yarıyor." ifadelerini kullandı.