ABD, Ukrayna’da da ateşle oynuyor: Zaporijya nükleer felaketin eşiğinde
Avrupa’nın en büyüğü olan Zaporijya Nükleer Santrali, yeniden uluslararası ilginin odağında. Ukrayna güçlerinin ağustos başından beri sürdürdüğü saldırılar, ülkeyi bir nükleer felaketin eşiğine getirdi. BMGK acil toplandı. ABD, Kiev’i de ‘ateşle oynama’ çizgisine sürüklüyor.
Kiev yönetimi, ABD baskısıyla savaşı uzatmanın yanısıra büyük felaketler doğuracak siyasetler izlemeye devam ediyor. Daha önce bir kanadında çıkan yangınla dünya kamuoyunun gündemine gelen Avrupa’nın en büyük nükleer santrali Zaporijya, ağustos başından beri Ukrayna güçlerinin saldırısına uğruyor.
Salı günü Santral'in atık deposunun çok yakınına düşen bir füze, Ukrayna’yı nükleer felaketin eşiğine getirdi. Rus tarafı, “alçakça ve akıldışı” saldırıların sürdüğünü, 130 kilometre çapında yaşayan her şeyi yıkıma uğratacak bir felaketin, şimdilik Rus hava savunma sistemi sayesinde felaketin önlendiğini vurguluyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’in “Savaş Kırım ile başladı, Kırım’ın kurtuluşu ile bitmeli” açıklaması, ABD’nin avucunda bulunan Kiev rejiminin tehlikeli bir çizgiye yöneldiğinin işaretiydi. Şimdi Zaporijya’da Buça benzeri Rusya’yı suçlayıp savaşı körükleyecek bir kışkırtma planının yürürlükte olduğu anlaşılıyor.
Ancak bu sefer milyonlarca insanı etkileyebilecek bir nükleer felaket söz konusu. Tayvan’da yaptığı kışkırtmayla dünyayı büyük bir savaşın eşiğine getiren ABD, Kiev rejimini de, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in söylediği ‘ateşle oynama’ çizgisine yönlendiriyor.
130 KİLOMETRE ÇAPINDA
Zaporijya’daki askeri-sivil yönetimin üyesi Vladimir Rogov, Ukrayna’nın Zaporijya Nükleer Santrali’ne yaptığı saldırıların 130 kilometre çapında bir alanı etkileyebilecek tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini söyledi. Rogov, 7 Ağustos’ta Zaporijya Nükleer Santrali’nin atık depolama alanının yakınlarına Ukrayna tarafından Uragan çoklu atış sistemiyle atılan füzelerin düştüğünü duyurdu. Bazı füzelerin tesisin yalnızca 10 metre ötesine düştüğünü belirten Rogov, “Eğer doğrudan atık deposu vurulsaydı, 130 kilometre çapında hareket eden her şey için müthiş bir felaket ortaya çıkabilirdi.” ifadelerini kullandı.
Rogov saldırıların sürmesi halinde Zelenskiy rejimi kontrolünde bulunan bölgelere elektrik tedarikini kesmek zorunda kalacaklarını da açıkladı. Rogov, “Bizim Kiev rejimine elektrik sağlayarak onları finanse etmek gibi bir niyetimiz yok. Onlar paralarını inşaya, kalkınmaya, üretmeye değil, bombalamaya, öldürmeye, kurtarılan bölgelerdeki nüfusu azaltmaya harcıyorlar.” ifadelerini kullandı.
AĞUSTOS BAŞINDA BAŞLADI
Ukrayna ordusu, ağustos başından bu yana Zaporijya ve Energodar şehirlerini geri almak için saldırılar düzenliyor. Rus kaynakları, 5 Ağustos’ta Zaporijya tren yolunun 3 kez bombalandığını bildirdi. 6 Ağustos’ta Nükleer Santral’in revirinin ve Energodar’daki su tedarik tesisinin vurulduğu kaydedildi. Santrale 11 Ağustos sabahı yapılan İHA ve havan topu saldırıları Rus hava savunma sistemleri tarafından püskürtüldü. Ukrayna’nın aynı gün öğleden sonra santrali bombalamaya devam ettiği belirtildi.
Zaporijya Nükleer Santrali, Avrupa’nın en büyüğü. Eskiden Ukrayna’nın elektrik ihtiyacının dörtte birini karşılayan tesis, bugün yüzde 70 kapasiteyle çalışıyor. Rusya, santralin savaştan sonra Kırım’ın elektrik ihtiyacını karşılamasını planlıyor.
‘ÇERNOBİL İLE KIYASLANABİLİR BİR TEHLİKE KAPIMIZDA’
Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Büyükelçisi Vasil Nebenziya, Kiev yönetiminin Zaporijya Nükleer Santrali’ne yaptığı saldırıların dünyayı nükleer felaketin eşiğine getirdiğini söyledi. Rusya’nın çağrısıyla toplanan BM Güvenlik Kurulu toplantısında konuşan Nebenziya, “Batılı meslektaşlarımızı uyardık. Eğer Kiev hükümetini mantık zeminine çekemezlerse etkileri Ukrayna sınırlarının çok ötesine uzanacak en alçakça ve akıldışı eylemlere başvuracaklarını söyledik. Ne yazık ki yaşanan budur.” dedi. Rus diplomat ayrıca “Kiev’in nükleer altyapıya yönelik yasadışı eylemleri, dünyayı Çernobil’le kıyaslanabilir bir nükleer felaketin eşiğine sürüklemektedir.” ifadelerini kullandı.
BM VE IAEA ALARMA GEÇTİ
BM Genel Sekreteri Antonio Gutierres, önceki gün Zaporijya Nükleer Santrali’nde ortaya çıkan durumla ilgili çok derin bir endişe duyduğunu belirterek tarafları derhal Santral etrafındaki askeri faaliyeti derhal durdurmaya davet etti. BM sitesinde bir açıklama yayımlayan Gutierres, “Gerilimin durması yerine birkaç günde gelen haberler, derinden endişe vericidir ve devam etmeleri halinde bir felakete yol açabilir.” dedi. Santral etrafında bir güvenli kordon oluşturularak buradaki tüm askerlerin çıkarılacağı bir plan önerdi. Taraflara Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’yla (IAEA) tam işbirliği çağrısı yaptı.
IAEA Başkanı Başkanı Rafael Mariano Grossi de BMGK toplantısına bağlanarak durumun “son derece endişe verici” olduğunu söyledi. Santral çevresindeki askeri faaliyetlerin çok ciddi sonuçlara yol açabileceğini belirtti. Şu anda nükleer güvenliğe doğrudan bir tehdit olmadığını söyleyen Grossi, bu durumun her an değişebileceğini ifade etti. Çin’in BM Daimi Temsilcisi Zhang Jun, Ukrayna’daki tarafların Zaporijya Nükleer Santrali’yle ilgili duruma dair derhal masaya oturması gerektiğini söyledi. Zhang, “Buradaki kriz kesinlikle sürüyor. Tarafların birlikte masaya oturması, müzakere etmesi ve çözüm bulması gerekiyor.” dedi.
