Çöküşün itirafı

ABD Ulusal Savunma Stratejisi (NDS) Komisyonu'nun Kongre'ye sunduğu 114 sayfalık rapor gündemdeki yerini koruyor. Cumartesi günkü sayımızda, raporun görüşüldüğü panelde yapılan “endişe verici” konuşmalara ve mevcut bilgilere odaklanmıştık. Ayrıntıları ortaya çıkan Ulusal Savunma Stratejisi Komisyonu raporunu incelediğimizde ise şu ifadelerle başladığını görüyoruz: “ABD acil ve devasa zorluklarla karşı karşıya. Bunlarla başa çıkmak için cesur liderlik, fikir birliği ve rota değiştirme isteği gerekecektir.”

YENİ TABLO DAHA KARMAŞIK

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ve vekiller, uzun zamandır yeni raporu bekliyordu zira 2018 tarihli versiyon, Amerikan savunma yatırımlarının gidişatında önemli değişikliklere neden olmuştu. Ancak bu kez belge, ABD ordusuna daha fazla fon sağlanması yönündeki çağrıların çok ötesine geçiyor, daha karmaşık bir tablonun yarattığı tehditlere çözümler üretmeye çalışıyor.

Nitekim raporda mevcut Ulusal Savunma Stratejisi'nin güncelliğini yitirdiği, ABD ordusunun doğru yapılandırılmadığı ve ülkenin endüstriyel altyapısının Rusya ile Çin'in tehditlerine karşı koymak için "oldukça yetersiz" olduğu belirtiliyor.

Rapora göre 2022'de uygulamaya geçen mevcut strateji, “Avrupa ve Orta Doğu'daki devam eden savaşları ve Asya'da daha büyük bir savaş olasılığını hesaba katmıyor.” Bu şartlar altında belgenin yazarları, “bürokratik yaklaşım ve aynı kaynak düzeyiyle devam etmek, ABD'nin karşı karşıya olduğu toplu ve ortak tehditlere karşı konumunu zayıflatacağını” vurguluyor.

HALK SAVAŞ TEHDİDİNİN FARKINDA DEĞİL

Belge, ABD ordusunun tüm bu tehditleri kontrol altına alma kabiliyeti konusunda kısa vadede endişe verici bir tablo çiziyor. Dahası, Amerikan halkının ülkenin büyük bir savaşa girme tehdidinin farkında olmadığı belirtiliyor. Bu ölümcül gidişatın durdurulması veya durdurulamıyorsa bu şekilde sunulabilmesi için ABD'nin, ordularının ve halkının hızlı bir şekilde bilinçlendirilmesi ve ardından derin bir sorgulama yapılması çağrısında bulunuyor.

Raporda, ABD'nin II. Dünya Savaşı'ndan bu yana karşılaştığı en ciddi tehditlerle yüz yüze olduğu ve büyük çaplı bir savaşa hazırlıklı olmadığı fikri işleniyor. Çin ve Rusya’nın ABD’nin “küresel etkisini zayıflatma çabası içinde olduğuna” dikkat çekiliyor ve “savunma stratejilerinde köklü değişiklikler yapılmasının zorunlu olduğu” vurgulanıyor.

'GÜÇ DENGESİ ÇİN LEHİNE DEĞİŞİYOR'

Ulusal Savunma Stratejisi raporunda yer verilen diğer bazı çarpıcı ifadeler şunlardan oluşuyor:

- Ordu muharebe için gerekli yeteneklerden olduğu kadar kapasiteden de yoksun.

- ABD kısa sürede, akran ve yakın akran rakiplerle birden fazla tiyatroda bir savaşa çekilebilir ve kaybedebilir.

- Amerika Birleşik Devletleri, 2001'den önce terörizm tehdidini fark etmekte yavaş davrandı. Çin'in artan gücünü ve Rusya'nın oluşturduğu yenilenen tehdidi anlamakta geç kaldı.

- Çin birçok yönden ABD'yi geride bıraktı ve Asya Pasifik'teki ABD askeri avantajını büyük ölçüde ortadan kaldırdı. ABD tarafından önemli bir değişiklik yapılmadığı takdirde, güç dengesi Çin lehine değişmeye devam edecek.

- Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinden sadece birkaç gün önce kurulan Çin ve Rusya'nın ‘sınırsız’ ortaklığı, her biri ABD çıkarları için önemli bir tehdit oluşturan İran ve Kuzey Kore ile askeri ve ekonomik bir ortaklığı da içerecek şekilde derinleşti ve genişledi.

- ABD çıkarlarına karşı çıkan ulusların bu yeni birliği, çok taraflı veya küresel bir savaşa dönüşme olasılığı olmasa da gerçek bir risk yaratıyor.

- ABD'nin, ulusal gücün tüm unsurları olarak tanımladığımız, onlarınkine denk, caydırıcı ve üstesinden gelecek benzer şekilde entegre bir yaklaşıma ihtiyacı var.

- ABD ordusunun mevcut kapasitesi, Çin ve Rusya gibi büyük güçlerle başa çıkmak için yetersiz.

‘ÇOK CEPHELİ SAVAŞ RİSKİ VAR’

Amerika'nın birden fazla cephede yaşanacak bir çatışmaya hazırlıklı olması gerektiği vurgulanan raporda, savaşın tanımı ise askeri hareketliliğin sınırlarını aşıyor. Raporun yazarları, ABD’nin savunma stratejisini, “hem Çin hem de Rusya’ya karşı aynı anda mücadele edecek şekilde” geliştirmesini, bunu yaparken de “ekonomik ve diplomatik cephede güçlü bir koordinasyon sağlaması ve müttefikleriyle daha yakın işbirliği kurması gerektiğini” söylüyor.

'SAVUNMA BÜTÇESİNİ YÜZDE 5 YAPALIM'

Raporun tartışıldığı panelde, Ulusal Savunma Stratejisi Komisyonu Başkanı Jane Harman,

“Komisyonumuz, ABD ulusal güvenliğine ve çıkarlarına yönelik tehditlerin, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana herhangi bir zamandan daha büyük ve Soğuk Savaş dönemindekinden daha karmaşık olduğu konusunda hemfikir.” demişti. Harman, raporun amacının ciddi tehditlere dikkat çekmek ve onlara çözüm üretmek olduğu kadar “Amerikan halkını durumun ne kadar vahim olduğu konusunda eğitmek"” olduğunu da eklemişti.

Eski Savunma Bakanlığı Politikaları Müsteşarı Eric Edelman, “Yakın vadede bir savaş çıkma potansiyeli var ve kaybetme potansiyelimiz de var.” ifadelerini kullanmıştı. Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'ndeki Cumhuriyetçi Partili Kıdemli Senatör Roger Wicker, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 5'ini savunmaya yatırmasını talep etmişti. Şuanki oran yüzde 3,4.