ABD ve Fransa'ya 'silahlı' yanıt

ABD ve Fransa'nın Doğu Akdeniz ve Adalar Denizi'ndeki meşru haklarımıza karşı Yunanistan ile yaptığı kışkırtıcı anlaşmalar, Türkiye'yi harekete geçirdi. Türk Donanması, 18 Ekim'de Adalar Denizi'nde Nusret-2021 Mayın Harbi Davet Tatbikatı'na başlayacak. Aynı gün Sakız Adası civarında Yunanistan'ın sözde NAVTEX sahasının tam üstünde eğitimler yapılacak. 17-22 Ekim tarihlerini kapsayan Rodos açıklarındaki atış eğitimleri ile çok kritik bir mesaj verecek olan Türk Donanması, 1 Kasım'da da Doğu Akdeniz'e çıkarma yapacak.

YUNAN İHLALİNE İZİN YOK

Yunanistan, geçen günlerde Sakız Adası açıklarında geniş bir tatbikat sahası ilan etmişti. Türkiye ise Sakız ve Sisam adalarının Lozan Antlaşması gereğince Gayri Askeri Statü'deki adalar olduğunu hatırlatarak, ihlale karşı Yunanistan'ı uyarmıştı. Bu uyarının hemen ardından Türkiye, Yunanistan'ın ilan ettiği NAVTEX sahasının tam üstünde 18 Ekim'de arama-kurtarma eğitimleri yapacağını duyurdu. Böylece bölgeye gelecek herhangi bir Yunan gemisine izin verilmeyeceği mesajı verildi. Yunan basını Nautical Geo'nun kovulmasının ardından Türkiye'nin bu hamlesi için “Türk kaması” ifadesini kullandı.

NUSRET-2021 MAYIN HARBİ TATBİKATI

Türk Deniz Kuvvetleri, 18-28 Ekim tarihleri arasında da Nusret-2021 Mayın Harbi Tatbikatı'na başlayacak. Kuzey Ege'de Çanakkale ve Saros Körfezi çevresinde yapılacak tatbikata; Azerbaycan, Pakistan, Katar, Libya ve Bangladeş'in yanı sıra Romanya, Ukrayna, Belçika ile NATO unsurları da katılacak. Tatbikatla birlikte önemli bir Donanma Diplomasisi örneği gösterilecek, dünyaya 'Çanakkale Geçilmez' mesajı verilecek.

DONANMA AKDENİZ'E İNİYOR

1-12 Kasım tarihlerinde ise Türk Donanması Doğu Akdeniz'e inecek. Doğu Akdeniz-2021 Tatbikatı'nda Azerbaycan ve Pakistan Özel Kuvvetleri de yer alacak. ABD’nin bir adet P-8 Poseidon deniz karakol uçağı göndereceği tatbikata, Katar, Bahreyn, Ürdün, Libya, Fas, Güney Afrika ve Ukrayna askerî personeli katılacak. Tatbikat kapsamında çeşitli savaş ve tahliye senaryoları oynanacak.

SINIR ÇİZEN ATIŞ EĞİTİMİ

Türkiye'nin en kritik mesajlarından biri ise 17-22 Ekim tarihleri arasında Rodos açıklarında ilan edilen NAVTEX sahası ile verildi. Buradaki atış eğitimini özel kılan nokta, NAVTEX'in İzmir değil Antalya İstasyonu'ndan yayınlanmış olmasıydı. Çünkü Türkiye, 3 Aralık 2010 tarihinde Uluslararası Hidrografi Organizasyonu'na (IHO) deklare ettiği harita ile; Doğu Akdeniz ve Adalar Denizi ayrımını kesin olarak çizmişti. Bu bildirime göre iki deniz; Girit, Kaşot, Kerpe, Rodos adalarının Akdeniz'e bakan uçlarından Akyar Burnu'na ulaşacak şekilde oluşan hat ile birbirinden ayrılıyor. Türkiye, tatbikat için Antalya İstasyonu'ndan bildirim yaparak burası Akdeniz'dir demiş oluyor. Bu ayrımın yapılması ise, özel koşulları bulunan Adalar Denizi'nde özel bir anlaşma yapılması gerektiğinin altını çiziyor.

DONANMA DİPLOMASİSİ

Türkiye, Adalar Denizi ve Doğu Akdeniz'deki tatbikatlarına hem dost ve müttefik ülkeleri katarak dünyaya yalnız değiliz mesajı veriyor, hem de NATO unsurlarını davet ederek Yunanistan'a 'NATO'ya güvenmeyin' mesajı veriyor. Donanma diplomasisi ile yıllardır Karadeniz'i bir güvenlik adası haline getiren Türkiye, önümüzdeki dönemde bu tecrübesini Doğu Akdeniz'e de taşımayı hedefliyor.

ABD'DEN İLK AÇIKLAMA

ABD ile Yunanistan arasındaki savunma iş birliği anlaşmasının ardından Washington'dan açıklama geldi. ABD Dışişleri Sözcüsü Ned Price, Washington’un genellikle diğer ülkeler arasındaki deniz sınırı anlaşmazlıkları konusunda pozisyon almadığını öne sürdü. Ancak ABD'nin Akdeniz politikalarının tamamının Mavi Vatan'a karşıtlık üzerine inşa edildiği biliniyor. ABD ve Yunanistan, Savunma İşbirliği Anlaşması'nı 5 yıllığına yeniledi ve genişletti.

Washington’taki imza töreni sırasında Yunan Bakan Dendias, Türkiye’nin “casus belli” diyerek Yunanistan’ı savaşla tehdit ettiğini öne sürdü.

Dendias, “Doğu Akdeniz'de Yunanistan, bir savaş sebebiyle karşı karşıya. Bir savaş tehdidi söz konusu. Burada egemen haklarını kullanmasıyla durum savaşa gidebilir. Her gün de provokasyona maruz kaldığımızı belirtmeliyim. Yunanistan, diplomasi yoluyla sorunları çözmede kararlı. Uluslararası hukuka riayet etmede de kararlı.” dedi.

Öte yandan Yunanistan’ın çok okunan gazetelerinden Kathimerini’ye konuşan kaynaklar, ABD’nin ilk kez Türkiye’ye yazılı bir metinde karşı olduğunu ve Yunanistan ile aynı safta yer aldığını söyledi. Yine haberde, “ABD ile kez Yunanistan ile Türkiye’yi aynı sepete koymadı. Önceki yılların aksine ABD, Yunanistan’a yatırım yapacağını ve Türkiye’nin provokatif tavırlarından gözünün korkmayacağını ve Yunanistan’daki güçlerini harekete geçirmekten çekinmeyeceğini duyurdu.” yorumu yapıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, anlaşmanın Doğu Akdeniz’deki anlaşmazlıklara yansımalarına ilişkin, ABD’nin Türkiye ile Yunanistan arasındaki müzakereleri desteklediğini ve Washington’un genellikle diğer ülkeler arasındaki deniz sınırı anlaşmazlıkları konusunda pozisyon almadığını iddia etti.

Günlük basın toplantısında soruları yanıtlayan Price, şunları söyledi:

“Yunanistan ve Türkiye arasındaki istikşafi müzakerelerin devamı da dahil olmak üzere, Doğu Akdeniz'deki gerilimi düşürme çabalarını destekliyoruz. Prensip olarak, tüm devletleri deniz yetki sınırlarının birleştirilmesine ilişkin sorunlarını diyalog yoluyla ve uluslararası hukuka uygun olarak barışçıl bir şekilde çözmeye teşvik ediyoruz. Bildiğiniz gibi ABD genellikle diğer devletlerin deniz sınırı anlaşmazlıklarını nasıl çözmeleri gerektiği konusunda bir pozisyon almıyor.”