ABD ve İsrail ipleri kaçırıyor: Kızıldeniz'de şartlar daha da kötü olacak

The New York Times Beyaz Saray'a yakın iki yetkiliye dayandırdığı haberinde, ABD öncülüğünde perşembe ve cuma geceleri Yemen'in çeşitli noktalarına düzenlenen saldırılara rağmen Yemen güçlerinin Kızıldeniz'deki gemilere füze ve insansız hava aracı (İHA) ile operasyon düzenleme kabiliyetinin dörtte üçünden fazlasının sağlam kaldığını bildirdi.

MOBİL PLATFORMLAR

Amerikan gazetesine konuşan yetkililer, 150'den fazla hassas güdümlü mühimmatla yapılan 60 saldırıdan sonra bile Yemen güçlerinin saldırı kabiliyetinin sadece yüzde 20'sinin hasar gördüğünü bunların büyük kısmının da “kolayca taşınabilen ya da gizlenebilen mobil platformlara monte edilmiş” olduğunu söyledi.

Ensarullah güçlerine ait hedefleri tespit etmenin “beklenenden daha zor” olduğu belirten ABD'li yetkililere göre bunun başlıca sebebi, “Batılı istihbarat kurumlarının son yıllarda Yemen güçlerinin hava savunma sistemleri, komuta merkezleri, mühimmat depoları, İHA ve füzelerin depolama ve üretim tesislerinin nerede olduğu hakkında bilgi toplamak için yeterince zaman ya da kaynak ayırmamış” olması.

'İTTİFAKIN EYLEMLERİ BEYHUDE'

Aynı bağlamda İngiliz The Times gazetesine konuşan bir İngiliz yetkili, Yemen güçlerinin uzun yıllar boyunca Suudi Arabistan'ın hava saldırılarına maruz kaldığını ve bu tecrübe esnasında Ensarullah hareketi liderlerinin “kıymetli askeri malzemeyi nasıl saklayacaklarını öğrendiklerinin” altını çizdi.

Bir başka İngiliz yayını The Guardian konuya ilişkin haberinde, ABD Başkanı Joe Biden ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın Yemen'e saldırı düzenleyerek “bitirmekte zorlanacakları bir işe bulaştıklarını” vurguladı. The Guardian'ın haberinde “ABD ve İngiltere kendilerini kazanamayacakları açık uçlu bir savaşa soktu ve bu nedenle ittifakın eylemleri esas olarak beyhude.” yorumu yapıldı.

ABD'li yayın kuruluşu Bloomberg ise Amerika ve İngiltere'nin Yemen'deki saldırılarının başarı şansını “çok uzak bir ihtimal” olarak değerlendirdi. Yemen'in füze saldırı becerilerini bu tip saldırılarla “kaybetme ihtimalinin düşük” bulunduğu haberde, belirlenen hedeflerin “çoğunun mobil ve hedef alınmasının zor” olduğu hatırlatıldı.

YEMEN KAYIPLARI 'ÇEREZ PARASI'

İngiliz düşünce kuruluşu Chatham House'da Yemen uzmanı olan Farea al-Muslimi, saldırıların daha çok “sembolik nitelikte” olduğunu belirterek, bombalanan mevzilerin Ensarullah'ın askeri kabiliyetleri, özellikle de deniz silahları açısından “tam manasıyla çerez parası” olduğunu söyledi ve Yemen liderliği için “Herkesin sandığından daha bilgili, daha hazırlıklı ve daha donanımlılar.” ifadelerini kullandı.

The Times'a konuşan eski bir üst düzey savunma yetkilisi ise Ensarullah'ın kendisine yönelik saldırıların ardından yaptığı meydan okuyan açıklamaların, “Kızıldeniz'deki gemilere saldırmaktan vazgeçmeyeceğini gösterdiğini” söyleyerek, “grubun uyarıları ciddiye alacağına inanmadığını ve hatta gemilere yönelik saldırıları artıracağını” belirtti.

ABD BAŞKASININ 'MELODİSİYLE DANS EDİYOR'

Bloomberg'in yazarlarından Marc Champion Yemen'e yapılan saldırıların ardından köşesinde, “Kızıldeniz'de verilen yanıt kaçınılmazdı ama yine de ABD'nin hedeflerine ulaşması pek olası değil.” yorumunda bulundu. Daha önce Wall Street Journal'ın İstanbul Büro Şefi olarak da çalışan Champion, Biden'ın üzerindeki baskı nedeniyle “inandırıcı caydırıcılık” sağlamak için saldırı emrini vermek zorunda kaldığını fakat “kendisinin de farkında olduğu üzere” operasyonun “başarı ihtimali çok az ve gerilimi tırmandırma riski bulunduruyor.” ifadelerini kullandı.

Analist saldırıların ters etki yaratarak, Orta Doğu'daki ABD ve İsrail karşıtlığını daha da körükleyeceğini, savaşın yayılma riskini artıracağını ve Kızıldeniz'deki ticareti eski haline getirme hedefinin başarıya ulaşmasının da şüpheli olduğunu belirtti. Champion'a göre ABD, başkaları tarafından yazılmış bir “melodiyle dans ediyor.”

'ENSARULLAH DAHA DA GÜÇLENECEK'

Yemenlilerin, Suudi ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) pilotları tarafından uçurulan “gelişmiş ABD jetlerinin yıllarca süren hava bombardımanından sağ çıktıklarını” kaydeden yazar, saldırıdan önceki duruma nazaran değişen tek şeyin “Kızıldeniz'in bir savaş bölgesi olma yolunda ilerliyor olması” gözleminde bulundu. “Cuma günkü saldırıların ardından ABD tüm ticari gemileri bölgede dikkatli olmaları konusunda uyardı.” diyerek Kızıldeniz'deki ticarete ilişkin durumun iyileşmeden çok kötüleşmeye meyilli olacağını vurguladı.

Champion tüm bunlara ek olarak Ensarullah güçlerinin hem içerde hem de dışarda büyük popülerlik kazandığını ve bu mücadelenin konumlarını daha da güçlendireceğini belirtti. Analist buna ilişkin olarak Amerikan düşünce kuruluşu Defense Priorities'den Benjamin H. Friedman'ın, “Gazze'yi savunmak için İsrail ve ABD ile savaştıklarının altını çizdiğinden bu hava saldırıları aslında Husi liderler tarafından memnuniyetle karşılanabilir.” sözlerini köşesine taşıdı.

'TEHDİT İRAN DEĞİL, ABD VE İSRAİL'

Yazar, Katar Doha merkezli Arap Araştırma ve Politika Çalışmaları Merkezi tarafından 10 Ocak'ta yayınlanan ve 16 Arap ülkesinden 8 bin kişinin görüşüne yer verilen anketin bulgularını paylaşarak, katılımcıların “yüzde 89'u İsrail'in tanınmasına karşı çıkarken, yüzde 77'si bölgedeki en büyük güvenlik tehdidi olarak ABD ya da İsrail'i gördü.” ifadelerini kullandı. Buna karşın Champion, İran'ı istikrara yönelik en büyük tehdit olarak görenlerin oranı ise sadece yüzde 7” olduğunu vurgulayarak Washington ile Tel Aviv'in ipleri tümüyle elinden kaçırmakta olduğunu söyledi.

Tüm bunlara ek olarak Lahey'deki soykırım davasını da “karar ne olursa olsun Yahudi devleti karşıtları için bir başka kazanım” olarak niteleyen yazar, Batı ittifakının Yemen'i bombalamayı muhtemelen sürdüreceğini fakat açıklanan sebeplerle bunun “füze rampaları ve depolarını vurmakla” sınırlı kalacağını ifade etti.

SALDIRIYI İNGİLİZLER SIZDIRDI

Perşembe ve cuma geceleri yapılan saldırılara ilişkin perde arkası haberlerde gelmeye başladı. İngiliz The Telegraph'ın konuyla ilgili bilgi sahibi bir kişiye dayandırdığı haberine göre ABD'li yetkililer, Yemen'e saldırı kararının İngiliz basınına sızdırılmasından dolayı öfkeli.

Haberde, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın askeri operasyona yeşil ışık yakma kararını perşembe günü yapılan acil kabine toplantısında aldığı ve genellikle bu tür saldırıların ancak bombardıman uçakları üslerine döndükten sonra resmi olarak duyurulduğu bildirildi. Böyle olmakla beraber toplantının gündemine ilişkin haberlerin kısa süre içinde İngiliz The Times'a sızdırıldığı ve gazetenin de İngiltere ve ABD'nin “birkaç saat içinde” Yemen'e saldırı başlatacağını bildirdiği aktarıldı. The Telegraph'ın kaynağına göre ABD Ordusu bunun üzerine “İngiliz muhataplarına hayal kırıklığını ifade etti.” Gazete, İngiltere hükümetinin hassas bilgilerin nasıl sızdırıldığını tespit etmeye çalıştığını da ekledi.