ABD ve İsrail’de tutuklama emri kabusu
Tel Aviv endişe içinde Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) İsrailli üst düzey yetkililer hakkında alacağı kararı bekliyor. Washington ve Tel Aviv olası bir tutuklama kararına mani olmak için büyük diplomatik çaba sarf ediyor, mahkemeyi ve ateşkes müzakerelerini tehdit ediyor
İsrail ve ABD, UCM’nin Gazze'deki savaşla ilgili suçlamalar nedeniyle üst düzey Tel Aviv yetkilileri hakkında tutuklama emri çıkaracağını düşünüyor. New York Times'a adlarının açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkililer tutuklama emrinde Başbakan Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi’nin de adının geçtiğini belirtti.
Yetkililerden bazıları, Tel Aviv'in siyasi ve askeri yöneticilerine yönelik birtakım suçlamaların “ordunun Gazze'de uyguladığı sert eylemler” ve bölgeye “insani yardım sevkiyatının engellenmesiyle” ilgili olabileceğini belirtti. Netanyahu ile ABD Başkanı Joe Biden arasında pazar günü yapılan telefon görüşmesinde bu mesele de ele alındı.
SAVCI EKİM AYINDA UYARMIŞTI
İsrail, merkezi Uluslararası Adalet Divanı gibi Lahey'de bulunan UCM'nin üyesi değil ve yargı yetkisini tanımıyor ancak Filistin 2015 yılında üye devlet olarak kabul edildi. UCM savcısı Karim Khan ekim ayında yaptığı açıklamada, mahkemenin HAMAS tarafından İsrail'de ve İsrailliler tarafından Gazze'de işlenen olası savaş suçları üzerinde yargı yetkisine sahip olduğunu bildirmişti. Khan, ekibinin Gazze'de işlenen suçları araştırdığını ve yasaları ihlal ettiği tespit edilenlerin sorumlu tutulacağını da eklemişti.
GİZLİ EMİR ÇIKABİLİR
Mahkemenin tutuklama kararı çıkarmasını engellemeye çalışan İsrail ekibinden bir kaynak Ynet haber sitesine verdiği demeçte, UCM’nin “gizlice tutuklama kararı çıkarabileceğine” dair endişelerini dile getirdi. Kaynağa göre hedef alınan İsrailli yetkililer haklarındaki tutuklama kararını ancak Avrupa'ya seyahat ettiklerinde öğrenebilir yani tutuklama belgesiyle karşılaştıkları anda.
Netanyahu'nun bu konudaki tutumunu da eleştiren kaynak, Başbakan'ın yakın çevresinin mahkemenin başsavcısı Karim Khan'ı kışkırttığını ve böylece onu köşeye sıkıştırdığını sandığını aktardı. Kaynak şu benzetmeyi uygun gördü: "Netanyahu'nun adamları züccaciye dükkanına girmiş boğa gibi davranıyor."Netanyahu sert açıklamalar yapa dursun İsrail basınında yer alan değerlendirmelerde Başbakan'ın bu mesele nedeniyle “yoğun stres altında” olduğu belirtiliyor.
‘MAHKEMEYE MİSİLLEME YAPARIZ’
Washington ise Tel Aviv gibi UCM'nin Netanyahu ve diğerleri hakkında tutuklama emri çıkarmasının İsrail ile HAMAS arasındaki ateşkes anlaşmasını çökertebileceğini savunuyor. ABD Kongresi'nin her iki partiden üyeleri bir tutuklama emri çıkarması halinde Washington'un mahkemeye misilleme yapacağı konusunda da uyardı. Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi Başkanı Michael McCaul'un UCM yetkililerine yaptırım uygulayacak bir yasa tasarısı hazırlanabileceğini söyledi ve ekledi: "Umarız iş o noktaya gelmez." Temsilciler Meclisi Sözcüsü Mike Johnson ise mahkemenin planlarını “utanç verici” olarak niteledi. Bloomberg’e göre G7 ülkeleri de kararın ateşkes görüşmelerini bozacağını iddia ederek diplomatik çaba sarf ediyor.
Gerek Washington gerekse Tel Aviv ateşkes görüşmelerini öne sürerek Netanyahu ve diğer yetkililer hakkında tutuklama emri çıkmaması için UCM’yi açıkça tehdit ediyor. İsrail’in müzakere masasında HAMAS üzerinde uluslararası baskı kurmak için kullandığı bir diğer tehdit de Refah’a askeri operasyon.
