ABD yaptırımları sıkılaştırdı! Yunan şirketler geri adım attı

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Rusya'dan “tavan fiyat”ın üzerinde petrol taşıyan şirketlere yönelik yaptırımlarını sıkılaştırdı. Bu tavan fiyat, 2022 yılındaki G7 Zirvesi'nde varil başına 60 dolar olarak belirlenmiş, bu fiyatın altında olduğu sürece Batılı firmaların Rus ham petrolü için nakliye ve sigorta hizmetleri sağlamasına izin verilmişti. Amacın Rusya'nın ihracat gelirlerini sınırlamak olduğu bildirilmişti. Ancak uygulamada denetimler yetersiz kaldı ve çok sayıda Batılı şirket, çok daha yüksek fiyatlara Rus petrolünü taşıyarak büyük paralar kazandı.

Reuters, ABD'nin son aylarda Rus petrolünün taşınmasına yönelik yaptırımlarını sıkılaştırdığını bildirdi. Bunun en büyük yansımasının ise uzun yıllardır Rus petrolünün önemli bir bölümünü taşıyan Yunan tanker filosuna olduğu kaydedildi.

Ajansa konuşan bazı tüccarlar, üç büyük Yunan nakliye firmasının ABD yaptırımlarından kaçınmak için son haftalarda Rus petrolünü taşımayı durdurduğunu söyledi. Nakliye verileri de bu bilgiyi doğruladı. Minerva Marine, Thenamaris ve TMS Tankers adlı bu üç büyük Yunan nakliye şirketi, Rusya'nın Avrupa'daki Primorsk, Ust-Luga ve Novorossiisk limanlarından ayda yaklaşık 10 milyon ton ya da günde 2,4 milyon varil petrol ihracatının neredeyse tamamını yapabilen 100'den fazla tankeri işletiyordu. Nakliye acentelerinden alınan verilere göre bu üç şirket de eylül-ekim aylarına kadar Rus petrolünün aktif taşıyıcıları içindeydi. Daha önce bu üç firmayla işbirliği yapan tüccarlar, her üç şirketin de kasım ayında Rus ham petrolünün taşınması için gelen gemi taleplerini geri çevirdiğini söyledi. Bu durumu eleştiren Yunan Pentapostagma gazetesi ise “Bizim ülkemizi kim yönetiyor?” diye sordu.

YAPTIRIMLAR TÜRKİYE İLE BAŞLADI

Yunan şirketlerinin sevkiyatı durdurma kararı almasında Türkiye'ye yönelik yaptırımların etkili olduğu belirtiliyor. Ekim ayında Washington, G7'nin varil başına 60 dolarlık fiyat sınırının üzerinde Rus petrolü taşıyan Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki tankerlerin sahiplerine ilk yaptırımları uygulamıştı. Geçen hafta da üç gemiye daha yaptırım uygulandı. Rus petrol ticareti, risk alan ve bu işte kalan nakliyecilere geçen yıl rekor gelir getirdi. Geçen kış Baltık limanlarından Hindistan'a Rus petrolü nakliyesi için navlun fiyatları, nakliyecilerin risk nedeniyle yüksek fiyatlar talep etmesiyle sefer başına 15 milyon dolara kadar yükseldi. Bu, piyasa ortalamasının birkaç kat daha pahalısıydı. Bunun başlıca nedeni olarak da yaptırımlardan önce Avrupa'da satılan Rus petrolünün Asya'daki müşterilere ulaşması için iki hafta yerine artık 8-10 hafta yol kat etmesi gösteriliyor. Bu da ticaret için daha fazla tankere ihtiyaç duyulduğu anlamına geliyor.

'KARANLIK FİLO' ORTAYA ÇIKTI

Rus petrol taşımacılığıyla ilgilenen tüccarlardan biri, yaptırımların vurduğu Rusya ve İran'dan petrol taşıyan ve Batı sigortası kapsamında olmayan “karanlık filo” olarak adlandırılan nakliyecilerin ortaya çıkışına atıfta bulunarak, “Karanlık filo Rus petrolünün tamamını taşımak için yeterli olmayabilir.” dedi.

Ancak tüccarlar, diğer nakliye şirketlerinin devreye girmesiyle Rusya'nın şimdilik bunun üstesinden gelebildiğini belirtiyor. Reuters'in aktardığı nakliye verilerine göre Rusya, şu anda kendi şirketi olan Sovcomflot'a ve BAE, Hindistan, Hong Kong, Seyşeller, Gana ve diğer yerlerde kayıtlı az bilinen birçok nakliye firmasına güveniyor. Gemiler Liberya'dan Cook Adaları'na kadar farklı devletlerin bayraklarını taşıyor.