ABD'de kamu borçları tarihi zirveye ulaştı

Amerika Birleşik Devletleri’nin mali durumunu gerçek zamanlı olarak izleyen ABD Borç Saati'nin cuma günü bildirdiğine göre, Amerika'nın ulusal borcu tarihinde ilk kez 36 trilyon doları aştı. Bu borç ocak ayından kasım ayına kadar yaklaşık yüzde 6 oranında artarak dört aydan kısa bir süre içinde 1 trilyon dolar arttı.

Temmuz ayı sonunda ABD Hazinesi borcun 35 trilyon doları aştığını açıklamıştı. Ocak ayı başında ise 34 trilyon dolar olan ve altı aydan kısa bir süre içinde 1 trilyon dolar artan borç miktarı tüm çabalara rağmen durdurulamadı.

HAZİNE’DEN HENÜZ AÇIKLAMA YOK

ABD Hazinesi yeni verileri henüz resmi olarak teyit etmedi. Ağustos ayında Kongre Bütçe Ofisi yayınladığı raporda, borcun 2027 yılına kadar GSYH'nin yüzde 106'sının üzerine çıkarak rekor kırmasını ve nihayetinde 2034 yılına kadar yüzde 122'ye yükselmesini beklediğini duyurmuştu.

Uluslararası Para Fonu temmuz ayında yayınladığı ABD ekonomik görünüm raporunda daha da kötü bir tablo çizdi. Raporda, “Mevcut politikalar altında, genel hükûmet borcunun istikrarlı bir şekilde artması ve 2032 yılına kadar GSYH'nin yüzde 140'ını aşması bekleniyor.” denildi.

IMF temmuz ayında "yüksek mali açıklar ve ABD kamu borcunun GSYH'ye oranında devam eden artışın sadece ABD için değil küresel ekonomi için de risk oluşturduğu" uyarısında bulunmuş ve "önden yüklemeli bir mali ayarlamaya duyulan acil ihtiyacı" vurgulamıştı.

MUSK’IN UYARISI

Başkan seçilen Donald Trump'ın yeni yönetiminde hükûmetin verimliliğini arttırmanın yollarını bulmakla görevlendirdiği teknoloji milyarderi Elon Musk, ABD'nin borcunu ödeyememe riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.

Geçen ay X'te yazdığı yazıda Musk, “Borç faizi, tüm vergi gelirlerini hızla emme eğiliminde ve kritik ihtiyaçlar için hiçbir şey bırakmıyor.” dedi. Tesla ve SpaceX CEO'su, borcun benzer bir hızla artmaya devam etmesi halinde ABD'nin kendisini, ödeyebileceği tek şeyin faiz olduğu bir durumda bulabileceğini söyledi.

BORÇ ASKERİ HARCAMALARI ETKİLİYOR

Geçen on yıl boyunca ulusal güvenlik liderleri, askeri hazırlık için gerekli uzun vadeli yatırımları yaparken sınırlı kaynakları en yüksek güvenlik ihtiyaçlarıyla uyumlu hale getirme konusunda engellerle karşılaştı.

Savunma harcamalarının ABD ulusal ekonomisindeki payı son on yılda istikrarlı bir şekilde azalarak 2024 yılında gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 3'ü gibi tarihi düşük bir seviyeye geriledi.

Ayrıca, Kongre'nin yıllık ödenek tasarılarını zamanında geçirememesi savunma sanayinde bütçe verimsizliklerine yol açtı.

2011 Bütçe Kontrol Yasası tarafından dayatılan 2013 kesintisinin analizi, Savunma Bakanlığı'ndan yaklaşık 54 milyar dolar kesinti yaptığı için ABD askeri hazırlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğunu ortaya koydu.

Savunma Bakanlığı'nın 2013 yılında verdiği ifadede, Ordu eğitim tatbikatlarının iptal edildiği, 12 muharebe filosunun kapatıldığı ve çeşitli programlar için finansman ihtiyaçlarında uyumsuzluk olduğu bildirildi. Buna karşılık olarak Savunma Bakanlığı, tecridin savaş bölgelerinde konuşlandırılan birlikler üzerindeki uzun vadeli etkilerini azaltmak için savunma üssünde kesinti yapmanın yollarını değerlendirdi.

Borç arttıkça, daha fazla bütçe açığının ABD'yi askeri ve istihbarat hazırlığını sürdürmek için gereken boşluklarla baş başa bırakabileceği tehdidini devam ettiriyor.

UZUN VADELİ RİSKLER

Büyük ve büyüyen ulusal borç, ABD için uzun vadeli ekonomik ve güvenlik riskleri oluşturuyor. ABD, 2024 mali yılında faiz ödemelerine (borçlanmaya hizmet etmek için) 882 milyar dolar harcadı.

Buna karşılık, 2024 mali yılı için toplam ulusal savunma harcamaları 874 milyar dolar ve diğer önemli ulusal güvenlik alanlarında milyarlarca dolar daha fazlaydı.

Kontrol edilmediği takdirde, yüksek borç servisi maliyetleri eninde sonunda diğer önceliklerin önüne geçecek ve potansiyel olarak ABD’nin savunma ve müttefiklerini destekleme kabiliyetini zayıflatacak.