ABD’nin emekli askerlerle kurduğu etki ağı ifşa oldu
Washington Post gazetesi “Bilgi Edinme Özgürlüğü (FOIA)” yasası kapsamında yabancı ülkelerde çalışan emekli askerler ile ilgili bilgi almak üzere ABD Genel Kurmayı, Hava, Deniz, Kara Kuvvetleri ve Dışişleri Bakanlığı’na dava açtı.
Gazete lehine sonuçlanan mahkeme sonrasında yaklaşık 450 emekli askerin dosyalarını içeren 4.000 sayfadan fazla belge Washington Post’a teslim edildi. Çoğunluğu general ve amiral olmak üzere 500’den fazla emekli ABD’li askeri personelin 2015’ten bu yana yabancı hükümetlere askeri danışmanlık yaptığı ortaya çıktı.
KESİN SAYI BİLİNMİYOR
ABD’de orduda 20 yıldan az çalışmış personelin yabancı ülkelere çalışırken izin alma zorunluluğu olmadığı için mahkeme tarafından Washington Post’a teslim edilen belgelerin kesin rakamın çok küçük bir kısmını oluşturduğu tahmin ediliyor. ABD’de emekli askeri personellerin kongrenin izni olmadan “herhangi bir kral, prens veya yabancı devletten” hediye, iş veya unvan kabul etmeleri federal yasalara göre yasak. Washington Post’a göre ABD ordusunun ve Dışişleri Bakanlığı’nın bu tür vakaları tespit edecek herhangi bir mekanizması yok. Bu vakıalar kamuoyu önüne çıkmadıkça veya birileri ihbar etmedikçe tespit edilemiyor.
SUUDİ ARABİSTAN VE BEA ODAKTA
OPEC+’nın piyasadaki arzı dengelemek için petrol üretiminde günlük 2 milyon varil kesinti kararı alması ABD tarafından büyük tepki ile karşılanmıştı. OPEC+’nın fiili lideri konumunda olan Suudi Arabistan ve BAE’ye karşı atılacak adımlar tartışılırken özellikle bu iki ülkede çalışma yürüten emekli askeri personellerin hedef alınması ABD’nin iki ülke ile geçmişteki ilişkilerine dair hesaplaşma içine girdiğine işaret olarak yorumlandı.
Habere göre Sadece son 7 yılda BAE’ye 280 emekli askerin danışmanlık yaptığı kaydedildi. Washington Post’un ABD Dışişleri Bakanlığı’na yönelttiği, verilen askeri danışmanlıkların BEA’nin Yemen ve Libya’ya müdahalesini kolaylaştırdığı yönündeki sorusuna Dışişleri “BAE, uzun süredir çok çeşitli bölgesel güvenlik konularında hayati bir ABD ortağı olmuştur. BAE'nin topraklarını savunma yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olmaya devam etmeyi amaçlıyoruz ve güçlü ilişkimizin devam edeceğinden eminiz." yanıtını verdi. ABD'nin BAE'de hava ve deniz üslerinde konuşlanmış 5 bin aktif askeri personelinin bulunduğu ve 2012'den beri BAE'nin Suudi Arabistan ve Avusturalya'dan sonra ABD'den silah alan üçüncü büyük ülke olduğu bilgisi paylaşıldı.
BUSH VE OBAMA’NIN DANIŞMANLARI DA VAR
Cemal Kaşıkçı suikastından bu yana ABD ile ilişkileri gergin seyreden ve en son OPEC+’nın kesinti kararından sonra ilişkileri kopma noktasına gelen Suudi Arabistan’a 15 emekli general ve amiralin 2016’dan beri danışmanlık yaptığı tespit edildi. Geçtiğimiz eylül ayına kadar savunma bakanı olan Veliaht Prens Muhammed bin Salman’a danışmanlık yapan askerlerin arasında Başkan Barack Obama'nın ulusal güvenlik danışmanı olan emekli General James L. Jones ve Obama ve Başkan George W. Bush yönetiminde Ulusal Güvenlik Ajansı'nı yöneten emekli General Keith Alexander da bulunduğu kaydedildi.
TRUMP DÖNEMİ ÖZELLİKLE HEDEFTE
Wasington Post’un önceki ABD Başkanı Donald Trump’ın döneminde çalışan emekli askerleri hedef alınması ise bir diğer dikkat çekici unsur. Bunun yaklaşan ara seçimlerden önce Trump’a yönelik karalama kampanyasıyla paralel olduğu görülüyor.
Haberde BAE için çalışan emekli askerler arasında eski Başkan Donald Trump yönetiminde savunma bakanı olmadan önce BAE'nin askeri danışmanı olan emekli Deniz Korgeneral Jim Mattis'in emekli olduktan iki yıl sonra 2015’te BAE’de askeri danışman olarak çalışmak için Dışişleri Bakanlığı’na başvurduğu ve Trump döneminde Savunma Bakanı olasıya kadar olan süre zarfında ne kadar süre ile BAE’ye çalıştığının bilinmediği ifade edildi. Donald Trump’ın ulusal güvenlik danışmanlığını yapan 63 yaşındaki Emekli Korgeneral Michael Flynn de, Rusya ve Türkiye’den on binlerce dolar para almakla itham edilerek hedef alındı.
ÇALIŞMA TARZLARI İFŞA OLDU
Hedef ülkeleri etki altına almak için çeşitli yöntemler kullanan ABD emekli askerler üzerinden de son derece aktif bir etki faaliyeti yürüttüğü anlaşılıyor. Emekli askerler kritik konumlarına yerleşerek hedef ülkelerin askeri politikalarını ve savunma faaliyetlerini yönlendiriyor. ABD Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı konu üzerine Washington Post’a yaptığı yazılı açıklamada emekli askerlerin yabancı ülkeler için yaptığı iş başvurularının “ABD’nin dış ilişkilerini olumsuz etkileyip etkilemeyeceğine” göre değerlendirildiği belirtildi. Washington Post’a göre ise ABD’li emekli askeri personeller çoğunlukla “insan haklarını ihlal eden ülkelerin” hükümetlerinde çalışarak büyük kazançlar elde etti.