ABD'nin gündemi Doğu Akdeniz
ABD Temsilciler Meclisi’nde “Doğu Akdeniz’de Fırsatlar ve Sınamalar: ABD’nin Çıkarlarını ve Bölgesel İşbirliğini İncelemek” başlıklı oturum düzenledi.
ABD’nin Doğu Akdeniz’de stratejik çıkarları için izlemesi gereken siyasetlerin konuşulduğu oturumda, Türkiye’nin ABD’yle ilişkileri ve Kıbrıs tavrı sıkça gündeme geldi. Toplantıyı Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Küresel Terörle Mücadele Alt Komitesi Başkanı Ted Deutch ile Avrupa, Enerji, Çevre ve Siber Alt Komitesi Başkanı Wiliam R. Keating yönetti. Tanık olarak görüşlerine başvurular isimler arasında Amerikan İlerlemesi Merkezi’nden kıdemli uzman Alan Makovsky, Avrupa ve Orta Asya Uluslararası Kriz Grubu Program Direktör Yardımcısı Alissa de Carbonel, St. Lawrence Üniversitesi Ortadoğu Tarihi Doçenti Dr. Howard Eissenstat ve Amerikan Girişimi Enstitüsü’nden kıdemli uzman Frederick Kagan yer aldı.
‘TÜRKİYE KIBRIS’TAN VAZGEÇMEK ZORUNDA’
İlk sözü alan Alan Makovsky, ABD’nin Balkanlarda yaptığı yığınağın NATO’nun lojistik imkanlarını çok artırdığını söyledi ve Dedeağaç’a dikkat çekti. Makovsky, Yunanistan’la 2019 ve 2021’de imzalanan askeri işbirliği anlaşmalarının hem sağ hem de sol iktidarlarca benimsendiğini söyleyerek, bunun ülkenin ABD ve NATO’yla çalışma isteğini kanıtladığını ifade etti. ABD’nin Türkiye’yle ilişkilerin kötüleşme ihtimalini düşünerek Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan’daki üslerini ve askeri varlığını tahkim etmesi gerektiği görüşünü savundu.
Türkiye’nin bir aşamada iki devletli çözümden vazgeçip “Kıbrıs Cumhuriyeti”ni tanımak durumunda kalacağını ileri süren Makovsky, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki kaynak paylaşımının dışında bırakılmaması gerektiğini söyledi. Biden’ın Obama ve Trump’tan farklı şekilde Erdoğan’a daha soğuk bir yaklaşım sergileyerek onun Amerika’ya karşı hasmane tavrını yumuşattığını belirten kıdemli uzman, “Erdoğan, ABD Başkanı’nı sürekli telefonla arayıp ulaşabiliyordu ve kendisinin ABD çıkarları için önemini şişiriyordu. Biden’ın son olarak NATO toplantısında Erdoğan’la görüşmeyi küçümseyerek reddetmesi önemli bir mesajdı. Ancak Ukrayna savaşı yine de Türkiye’yi NATO’ya çekmek için bir fırsat olabilir.” dedi.
‘AMBARGOSU KALKMALI’
Oturumda görüş belirten Kongre Üyeleri, Türkiye’nin Kıbrıs’taki varlığını “işgal” olarak nitelerken, ABD’nin Güney Kıbrıs’a yönelik silah ambargosunu tamamen kaldırması gerektiğini savundu. Rhode Island’dan Kongre Üyesi David N. Cicilline, “Kıbrıs Cumhuriyeti, Rusya’nın limanlarına gelme hakkını durdurdu, Rusya’ya yaptırım uygulayarak çok güçlü bir ortak olduğunu kanıtladı. Artık Kıbrıs’a silah ambargosunu tamamen kaldırmamız gerektiğini düşünüyorum.” ifadelerini kullandı. Washington’dan Kongre Üyesi Nicole Malliotakis ise Türkiye ve Rusya’yı “bölgesel baş belaları” olarak adlandırarak, “Türkiye, Kıbrıs’ın üçte birini yasadışı bir şekilde işgal ediyor. Son dönemde Doğu Akdeniz’de, adanın yakınlarındaki münhasır ekonomik bölgelerde saldırganlık gösterdi, uluslararası hukuku ihlal etti. Evet Türkiye bir NATO müttefiki, ancak bazen düşman gibi davranıyor.” şeklinde görüş belirtti.
