Abdülkadir Selvi: Krizden çözüm çıktı
Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi, dün Moskova'da gerçekleşen Putin-Erdoğan görüşmesinin sonuçları hakkında bir yazı kaleme aldı.
Selvi'nin "Krizden çözüm çıktı" başlıklı yazısından ilgili bölüm şöyle:
Nefeslerimizi tutarak takip ettiğimiz Erdoğan-Putin zirvesinden İdlib konusunda önemli kararlar çıktı.
İdlib, Rus uçağının düşürülmesinden bu yana iki ülke arasında yaşanan en ciddi krize dönme eğilimi taşıyordu. Erdoğan-Putin görüşmesinden bir uzlaşma çıkmadığı takdirde Türk-Rus ilişkilerinde onarılması imkansız yaralar açılma ihtimali vardı. Son yıllarda en parlak dönemini yaşayan Türk-Rus ilişkileri İdlib’le birlikte bir anlamda gitti geldi. Aşılmasa, sonuçları yakıcı olacak ciddi bir krizdi. Krizi çözen 2 saat 45 dakikalık zirvede iki lider oldu. Heyetler arası görüşmeler ise sürecin şekillenmesini sağladı. Daha önce derin krizlerin içinden güçlü çözümler çıkarmayı başaran iki lider bir kez daha bunu başardı. Lider diplomasisi bir kez daha sonuç aldı. Bu gece saat 00.01’de yürürlüğe girmesi kararlaştırılan ateşkes, çatışmaların durması, sınıra doğru yönelen göç ve sivil katliamın engellenmesi açısından önemli bir kazanım oldu. Güvenli bölge kararının çıkmaması ise Türkiye açısından belki de zirvenin en önemli eksikliğiydi. Soçi Mutabakatı ile yerleri belirlenen 12 gözlem noktamıza vurgu yapılmaması bir belirsizlik unsuru değil, tam aksine onların konumlarının teyid edilmesi olarak görülmeli. Türkiye, gözlem noktalarından geri adım atmadı.
1- Putin’in, “Suriye konusunda görüş ayrılıklarına rağmen çözüm üretmeyi başarıyorduk. Bugün de öyle oldu” vurgusu önemliydi. Hakeza Putin’in görüşmenin başında ve sonunda taziye dileklerini iletmesi yerinde bir yaklaşımdı.
2- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmenin başında sadece İdlib’i değil, Türk-Rus ilişkilerini masaya yatırması uzlaşmaya varılmasında etkili oldu.
3- Erdoğan, İdlib mutabakatının bozulmasının birinci derecede sorumlusunun rejim olduğunu kayıtlara geçirdi.
4- “İdlib’te yeni bir statükonun oluşturulması kaçınılmaz hale gelmiştir” vurgusu, yeni statükonun oluşturulması yolunda adım atılmasının anahtarı oldu.
5- Erdoğan rejimin saldırılarına karşılık verme hakkımızı saklı tutacağımızı belirterek, ileriye dönük müdahale kozumuzu korumayı başardı.
6- Türkiye açısından önemli olan M4 karayolunun kuzeyinde ve güneyinde 6 kilometre derinliğinde güvenli koridor oluşturulması olumlu bir kazanım oldu.
7- M4 karayolundaki ortak devriye ise ortak bir karar olarak mutabakat metninde yerini aldı.
Türkiye ile Rusya arasında varılan mutabakat, ABD ve AB’nin Türkiye’ye askeri ve insani konularda yardım yapmasına engel olmadığı gibi ateşkesin ilan edilmesi zaman kazanmalarını sağladı. Zirveyi bir cümleyle özetleyecek olursak, Erdoğan ve Putin bir kez daha krizden çözüme ulaşmayı başardı.