Afrika’nın yükselişinin demografik boyutu
Birçok Afrikalı aydın ve siyasetçi, kıtanın 21. yüzyılda geçmişten farklı bir görünüme sahip olacağını, dünyanın artık gözden ırak tuttuğu “yoksul kıta” olarak görülen bir yer olmacağını düşünüyor. Afrika’nın muhtemel yükselişi demografik boyutta da kendini gösteriyor.
Son yıllarda başta Mali ve Cezayir olmak üzere Afrika ülkerinde emperyalizme ve yeni-sömürgeciliğe karşı yükselen mücadele ve kazanılan başarılar dünyanın dikkatini çekiyor. Birçok Afrikalı aydın ve siyasetçi, kıtanın 21. yüzyılda geçmişten farklı bir görünüme sahip olacağını, dünyanın artık gözden ırak tuttuğu “yoksul kıta” olarak görülen bir yer olmacağını düşünüyor.
Afrika’nın muhtemel yükselişi başka parametlerin yanı sıra demografik boyutta da kendini gösteriyor.
YÜZDE 5’TEN YÜZDE 17.2’YE
1900’ün başında nüfusu 100 milyon olan Afrika kıtası dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 5’ini oluşturuyordu. 1970’te yaklaşık rakamlarla 368 milyon nüfuslu Afrika, Avrupa nüfusunun yüzde 56’sı, dünya toplam nüfusunun ise yaklaşık yüzde 10’u idi. 2021 itibariyle Afrika 1 milyar 340 milyon 598 bin ile dünya nüfusunun 17.2’sini oluşturarak Asya’nın ardından ikinci sıraya oturmuş durumda.
2100’DE 10 KİŞİDEN 8’İ AFRİKALI YA DA ASYALI
Ünlü araştırma kuruluşu Worldometers’ın projeksiyonlarına bakıldığında 2050 yılında ise 2 milyarı aşan nüfusuyla dünyanın yüzde 22’sini oluşturacak. Projeksiyonun erimi uzadıkça Afrika’nın sahip olduğu oran da artıyor. 2100 yılında Afrika’nın 4.3 milyarı aşarak dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ını oluşturması bekleniyor. Böylece yüzyılın sonuna gelindiğinde dünyadaki her 10 kişiden biri Afrikalı ya da Asyalı olacak.
Ülke bazında bakıldığındaya 2100 yılında Nijerya, 791 milyon nüfusla, 1,1 milyar nüfuslu Hindistan’ın ardından dünyanın ikinci büyük nüfusuna sahip devlet olacak. Çin 732 milyon nüfusla Nijerya’yı takip edecek. Yine 2100 yılında Afrika’da bugün sayısı 2 olan nüfusu yüz milyonu geçen devlet sayısı 9’a çıkacak.
Nijerya, Etiyopya, Mısır, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Tanzanya, Madagaskar, Uganda, Nijer ve Çad ise 2100’de nüfusu yüz milyonu aşan devletler arasında yer alacak.
Avrupa ise nüfusunun azalması beklenen tek kıta durumunda. 2100 yılına gelindiğinde, bugün 747 milyon olan Avrupa nüfusu 630 milyona düşecek.
Nufüsun yaş gruplarına dağılımı açısından bakıldığında da Afrika en genç kıta konumunda. Kıta nüfusunun yüzde 41‘i 15 yaş altında. Yaş ortalaması ise 20. Uganda ve Nijer, 15 yaş altı yüzde 49’lık nüfusla dünyanın en genç nüfusuna sahip.
DEKOLONİZASYON DALGASI
Afrika, Batı sömürgeciliğine en fazla maruz kalan kıtaydı. 1956’ya kadar kıtada yalnızca 5 bağımsız devlet vardı.
1956’da esmeye başlayan bağımsızlık rüzgarı ve kurtuluş mücadeleleri, 1956-1969 yıllarında 43 ülkeyi, Britanya, Fransa, İspanya, Belçika, (sonraki yıllarda Portekiz) kolonizasyonundan bağımsızlığa kavuşturdu. Bugün Afrika’da 54 egemen devlet var.
