'Ağuş'u 'avuç' yaptılar: O ortaya çıkardı

Ankara’da toprağa verilen Kaymaz, 1990-1991 yılları arasında 9 ay Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı, 1997 yılında kurulan Atatürk’ün Bütün Eserleri’nde danışma kurulu üyeliği yaptı. 90 yaşında hayatını kaybeden Kaymaz, aynı zamanda Vatan Partisi üyesiydi. Misak-ı Milli konusunda yaptığı araştırma ve yayınlarla milli tarihimize önemli katkı sundu. Kaymaz bu konuda Teori dergisinde de geniş bir makale dizisi hazırlamıştı.

AKADEMİK HAYATI

Prof. Dr. Kaymaz, 1931 yılında Yozgat’ta doğmuş, ilk ve orta öğrenimini burada tamamlamıştı. 1949 sonbaharında yüksek öğrenim için Ankara'ya gelerek Ankara Üniversitesi DTCF'ye kaydoldu.

1953 yılında bu fakültenin Tarih Bölümü'nden Genel Türk Tarihi (uzmanlık), Yeniçağ Tarihi, Yakınçağ Tarihi ve Farsça sertifikaları almış olarak mezun oldu.

1954 yılında Genel Türk Tarihi Kürsüsü'ne asistan olarak atandı. 1958 yılında Anadolu Selçuklu Sultanlarından II. Gıyasü'd-din Keyhüsrev ve Devri adlı tezle “doktor” unvanını kazandı. 1967 yılında Pervane Muinü'd-din Süleyman adlı teziyle doçentliğe yükseldi. 1974'te Genel Türk Tarihi Kürsüsü'nden ayrılarak, aynı fakültede Prof. Dr. Afet İnan tarafından kurulan Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Devrimi Tarihi kürsüsüne geçti. 1977'de bu kürsünün başkanlığına ve DTCF'ye bağlı Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü'ne atandı. 1978'de UNESCO Türkiye Milli Komisyonu üyeliğine seçildi ve üç yıl bu görevi yürüttü. 1983'te profesörlüğe yükseldi.

1962-1963 yılları arasında Londra'da (British Museum), 1973-1974'te Paris'te (Bibliotheque National) yurtdışı çalışmaları yaptı. 1998'de DTCF Tarih Bölümü "T.C. Tarihi Anabilim Dalı Başkanı" iken emekliye ayrıldı.

'VATANSEVER BİR AYDINDI'

Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek: “ADD kurucusu ve başkanlığını yaptı. Milli Misak konusunda çalışması eşsizdir. Konuyu en iyi bilen aydınlarımızdandır. Ortaçağ tarihçisiydi ama Kemalist tarihi de çok iyi biliyordu. Vatansever bir aydındı. Atatürk devrimcisi… Aynı zamanda Vatan Partisi üyesiydi. Saygıyla anıyorum.”

ATABE Genel Yayın Yönetmeni Şule Perinçek: “Kaymaz, Atatürk’ün Bütün Eserleri (ATABE)’nin danışma kurulu üyesiydi. İlk günden bu yana ve en çok katkı yapan üyemizdi. ATABE’yi hazırlarken, taslaklar oluşturulur ve 28 kişilik danışma kuruluna gönderilirdi. Bütün üyeler tek tek -özellikle kendi uzmanlıkları açısından belge ve konuşmalarını- inceler, üzerlerine notlarını düşerlerdi. Kaymaz Ağabeyimiz bize bu konuda en çok katkıda bulunan kişiydi. O Cumhuriyetin ilk yıllarının yazı derslerini alan gençlerinden biri olarak, düzgün yazısıyla bazen bize uzun uzun yönlendirme metinleri de yazardı. Yalnız bilgi ve birikimi ile değil, bize her zaman vatanseverlik, devrimlere bağlılık, bilime adanmışlık konusunda da örnek olmuştur.

Eski yazı konusunda onun titiz uyarılarından, düzeltmelerinden çok yararlandık. Atatürk’ün 16 Haziran 1919 tarihinde 15. Kolordu Komutanı Kâzım Karabekir’e gönderdiği bir telgrafta 'Ben Kürtleri de bir öz kardeş olarak ağuşumuza katıp' ifadesindeki 'âğuş' kelimesi 'avuç' olarak birçok kaynakta okunmuş. Bu ifadenin hatalı olduğunu Dr. Perinçek ile birlik saptayarak bizi uyarmıştı. Biz de bu ifadeyi düzelttik. Burada ağuş, 'bağrımıza basmak' anlamında kullanılmıştı. Türk devriminin önemli belgelerinden önemli bir tahrifatı düzeltmiş olduk. Türk tarihi ve bilim hayatı karşılıksız veren, aydınlatan evlatlarından ve hizmetkârından birini kaybetti. Yerini doldurmak üzere yetiştirdiği, yol gösterdiği bizler o anlayış ve kültürü yaşatmaya devam edeceğiz.”