Almanya'da esrar yasalaştı! Bağımlı ve suç oranı artacak

Almanya esrar kullanımına izin veren yasa tasarısı kabul edildi. Hükümeti oluşturan Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti'nin (FDP) hazırladığı yasa tasarısı, Federal Meclis'ten (Bundestag) geçti. Oylamada, "Esrarın kontrollü kullanımı" ismini taşıyan yasa tasarısı 226'ya karşı 407 oyla kabul edildi, 4 milletvekili çekimser kaldı.

Almanya Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, mecliste yaptığı konuşmada, Alman hükümetinin, esrarı sınırlı şekilde yasallaştırmasıyla bu alandaki karaborsayı azaltmayı ve gençleri daha iyi korumayı hedeflediğini savundu. Muhalefetten ise yasaya eleştiri geldi. Ana muhalefetteki Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Partisi Milletvekili Simone Borchart ise hükümetin yasa tasarısını eleştirerek, bu yasa çıkması durumunda sağlık sisteminin yükünün artacağını belirtti. Sağlık ve adalet çevrelerindenken yasaya tepkiler var. Esrarın yasallaşması, kullanımı ve suç oranlarını arttıracak kaygıları ön planda.

Aydınlık Avrupa’nın sorularını yanıtlayan Klinik Psikolog Kübra Keçeci, esrar kullanımının yasallaşmasının yaratacağı sonuçları değerlendirdi. Almanya’da yaşayan çocuk/yetişkin/ergen alanında çalışmalar yürüten Keçeci’nin bağımlılık konusunda da çalışmaları var.

YASA TOPLUMA ‘YENİ BAĞIMLILAR’ KAZANDIRACAK

Esrar kullanımının yasallaştırmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Maalesef yasa tasarısı onaylandı ve bu durumun tehlikesinin bilincinde olan herkes gibi üzülerek karşıladım bu kararı. Çünkü, madde kullanımına erişimin daha rahat olması ve psiko-kültürel faktörler nedeniyle de özellikle Avrupa’da madde kullanımı her zaman bir problem olmuştu, bu kararla birlikte bu tehlikenin daha da büyümesine zemin hazırlandığını düşünüyorum.

Böylesi bir serbestlik esrar kullanımı azaltır mı? Bağımlılıklarla mücadelede işe yarar mı?

Karar henüz yeni olduğu için şu anlık istatistiksel olarak bir veri sunulamasa da, bu durumun madde kullanımını arttıracağı kanaatimdeyim. Esrarın legalleştirileceği yasasının duyulduğu andan itibaren kullanımın arttığını veya daha rahat kullanılır hale geldiğini, sokakta yürürken, toplu taşımalarda duyduğumuz esrar kokularının sıklığı bu artışın fragmanını gösterir nitelikteydi. Şimdi yasa tasarısının onaylanması ile kullanımın hali hazırda kullanıcılar için artacağının, hiç denememiş olanlar için ise erişim ve kullanımda sınır olmaması sebebiyle topluma ‘yeni bağımlılar’ kazandıracağının, daha doğrusu böyle bir konuda ancak ve ancak kayıp yaşanır. Toplumun ‘yeni bağımlılarla’ fertlerini gerek ruhsal gerekse fiziksel manada kaybedebileceği kanaatindeyim.

TOPLUM BU KONUDA BİLGİLENDİRİLMELİ

Bağımlılıklarla mücadelede izlenmesi gereken yol haritası ne olmalı? Rehabilitasyon süreci ya da esrar kullanımı neden olan olguları kaldırmadan ‘kısmı bir serbestlikle’ bu sorun çözülür mü?

Toplumun her kesiminde bilgilendirme programlarının yapılması, konunun güncel tutulması ve bununla alakalı etkinlikler düzenlenerek süreklilik barındıran, sistematik bir ilerleme kaydedilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Bilgilendirme programlarıyla kastettiğim ana şey, belirli resim ve yaşanmış olaylarla korkutmaya çalışarak kişiyi vazgeçirmeye çalışmak ve/veya sadece ‘sen de madde kullanımına hayır de!’ gibi programlar değil. Çünkü bakıldığında bu slogan ve programların özellikle gençlerin maddeye karşı bağışıklık ve kontrol gücü kazandıklarını düşündükleri için korkutucu mesajların pek de caydırıcı gelmediği görülüyor. Aynı şekilde, tatmin ve heyecan duygusunun peşinde olduklarından, tüm bu uyarılar onlarda sadece ‘neden bu zevkten mahrum kalayım ki?’ düşüncesini oluşturmanın ötesine geçemeyebileceğinden etkisiz kalabiliyor. Tüm bunlara rağmen, elbette bu sloganlar yansıtılmalı, uyarılar yapılmalı ancak aslına bakıldığında madde kullanımına yönelik eğitime çok küçük yaşlarda başlamak gerekmektedir ve bu yüzden en önemlisi ve en etkilisi ailelere bu konuda büyük görevler düştüğünün altını çizmekten, onları bilgilendirmekten geçmektedir.

Kısmî serbestlik ise insanları denemeye cesaretlendirir, yasak olanla bu zamana kadar sağlanamayan veya zor sağlanan kontrolün, serbestlik kısmen bile olsa dengede tutulması zordur.

MADDE KULLANIMI SUÇ ORANINI ARTTIRIR

Alman kamuoyu da bu konuda 2’ye bölündü. Sağlık, adalet gibi kurumlardan da madde kullanımın suç oranlarını artırabileceği yönünde tepkiler var. Siz bu kaygılarını nasıl buluyorsunuz?

Gayet yerinde ve haklı kaygılar olarak değerlendiriyorum. Araştırmalar da gösteriyor ki, madde kullanımı sonrasında suç oranlarında artma olmuştur. Çünkü, beynin birçok kısmı negatif etkilenerek beynin yapı ve işlevlerinde negatif değişimler gözlenir; kişinin yargılama, karar verme, analiz etme, düşünme ve davranışsal kontrol mekanizmaları bozulur. Kontrolün ve düşüncenin sağlıklı olmadığı noktalarda suça yönelimin gerçekleşme oranının da yüksek olabileceğinden bahsedebiliriz.

Ailelerin bu konuda nelere dikkat etmesi gerekiyor? Onlara hangi mesajları vermek istersiniz?

Maddenin zararlı olduğu ve kullanımı engellemeye yönelik eğitim sürecinin küçük yaşlarda başladığına, daha doğrusu başlaması gerektiğine tekrar vurgu yapmak istiyorum.

Küçük yaşta çocuğu olan ailelere tavsiyem, bu konunun önemine erken çocukluk dönemlerinden itibaren hassasiyet göstermeleri. Baktığımızda günümüzde sadece madde değil, buna yakın örneğin ‘lachgas’ denilen gülme gazları da madde kullanımı kadar tehlikeli olabiliyor ve bunun kullanımına çok daha küçük yaşlarda, okul ortamında rastlanabiliniyor.

Tabiki sadece bilgilendirme yetmiyor, küçük yaşlardan itibaren kurulacak iletişim, aile yapısı, ailelerin ebeveyn modelleri çok çok önemli rol oynuyor.

AİLE İÇİNDEKİ İLETİŞİM ÖNEMLİ

Madde kullanan kişilere bakıldığında; bir sorunu çözmek, uzaklaşmak, özgüven eksikliği, can sıkıntısı, heyecan arama gibi faktörlerin olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla bireye verilecek eğitim ve değerler, aile içinde kurulan iletişim büyük rol oynuyor. Bu nedenle, ailelerin çocuk psikolojisi, ergen psikolojisine hassasiyet göstermesi gerekiyor. Klinik vakalarda, ‘benim çocuğumla iletişimim çok iyiydi’ diyen, madde kullanımına başladığını hissetmeyen ve çocuğunu bağımlılık yüzünden hastaneye yatırmak zorunda kalan çok aile gördüm ki bu iyi senaryolardan; hapse uğurlamak zorunda kalan, hayatlarının baharında veda ederek ebediyete uğurlamak zorunda kalan, evlatlarını günlerce gecelerce arayan ama bulamayan nice aileler var. Dileğimiz ve ümidimiz tabi ki hiçbir ailenin bu veya benzer durumları yaşamamaları ancak legalleşen bir yasa ve onun getireceği sonuçların risklerinin gerçekliği bulunmakta.

Ayrıca yetişkinlerin de stres ile mücadele yöntemlerini geliştirebilmelerini, bir psikolojik rahatsızlığa sahiplerse bununla alakalı psikolojik destek almalarını (örneğin kaygı bozuklukları yaşayan kişiler, yaşadıkları kaygıyı azaltmak için maddeye başvurma ihtiyacı duyabiliyorlar), maddeyi denemekten dahi çekinmelerini, doğal aktiviteler yapabilmeleri ve kendilerine kaliteli zaman ayırabilmelerini tavsiye ederim.