Amasya’da 30 milyon dolarlık yatırım! Kenevire geri dönüş

Tekstilden, gıdaya, inşaattan kedi kumuna kadar çok geniş kullanım alanı bulunan ve faydaları saymakla bitmeyen kenevirde yeni dönem başlıyor. Cumhuriyet’in ilk döneminde üretilen kenevir bölgede yeniden hayat bulacak. Keneviro şirketi, 30 milyon dolarlık yatırım yaparak Samsun’un Havza ilçesinde bulunan Organize Sanayi Bölgesi (OSB)’nde fabrika kurdu.

20 İL PİLOT BÖLGE SEÇİLDİ

Eskiden lifleri sicim, halat, yelken ve kumaş üretiminde kullanılan, yaprakları ve çiçeği ise ilaç, merhem olarak kullanılan kenevir, 1920’den sonra bioyağ, bioyakıt ve kompozit üretiminde kullanıldı. Ancak daha sonra kötü niyetli kullanımlar nedeniyle ekimi yasaklandı. Türkiye de bu ülkelerden biriydi. 2016 yılında Resmî Gazete'de yayımlanan tebliğle, kenevir yetiştirilecek yerlerde, ekiminin izne bağlanması, gerekli kontrollerin yapılması ve izinsiz ekimlere uygulanacak işlemlere ilişkin esaslar belirlendi. 2019 yılında da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kenevir üretimini yeniden yaygınlaştırmak ve ülkemizin kenevir üretim hacmini artırmak için bir karar aldıklarını açıklamasının ardından, 20 şehir pilot bölge olarak belirlendi ve kenevire yönelik tarımsal politikalar yeniden şekillendi.

ŞUBAT AYINDA ÜRETİM BAŞLAYACAK

İşte bunlardan birisi de Keneviro Tarım şirketi. Keneviro, Samsun tesisinde ham ve boyalı elyaf üretimi, boyalı ve ham iplik üretimi, kıtık üretimi, kıtıktan yüzde 100 doğal kedi kumu ve hayvan altlığı üretimi yapacak. Endüstriyel kenevirin geliştirilmesi halinde ülkemizin ithalattan kurtulacağını belirten Keneviro Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Balkuv, “Bu yatırım milli bir projedir.” dedi. Keneviro Tarım, Amasya’nın Suluova ilçesinde kurduğu ve 2024 yılı şubat ayında tam kapasite ile faaliyete geçecek olan fabrikaya kenevir sağlayacak olan üreticilerle bilgilendirme toplantısı yaptı. Gazetecilere açıklamada bulunan şirket yetkilileri, Türkiye’nin ithalat yükünü yarı yarıya düşürecek olan endüstriyel kenevirin desteklenmesi halinde ileride bunun yüzde yüze çıkacağını belirtti.

KOLLAR SIVANDI

Tekstil sektöründe faaliyet gösteren ve bin 800 kişiye istihdam sağlayan UOB Grup da Keneviro markasıyla kenevir üretimine girdi. Keneviro Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Balkuv, konuyla ilgili Amasya’nın Suluova ilçesinde düzenlenen toplantıda çalışmalar hakkında bilgi verdi. Uğur Balkuv, yatırıma başlama süreçlerini şöyle anlattı: “İlk denememizi 2020 yılında Sakarya’da yaptık. Sakarya Hendek’teki yaklaşık 30-40 dönümlük arazimizi kenevir ekimi için Sakarya Belediyesi’ne bedelsiz tahsis ettik. Ancak olumlu bir hasat sonucuna ulaşamadık. Bu işin başarılı olması için hem modern tarım ve hasat makinelerinin hem de buna entegre ve bütünsel olarak gerekli sanayisinin kurulma ihtiyacının olduğunu fark ettik. 2021 yılına gelindiğinde Türkiye’de kenevir tarımının yasal olduğu illeri gezerek incelemeler yaptık. Maalesef pek olumlu bir tablo göremedik. Kenevir ekenler çok sorun yaşamıştı ve bu iş bir karamsarlığa dönüşmüştü. İşte bu noktada bu işi derinlemesine incelemeye karar verdik. 3 aylık bir çalışma sonrası bu işe yatırım yapmaya karar verdik. Kenevir tarımı ve sanayisi için merkez olarak doğru ilin Samsun olduğuna karar verdik ve Samsun Havza OSB’de karar kıldık. Kenevir üretimini daha önce deneyenlerin başarısız olması nedeniyle Avrupa’da bu konuda yetkin ülkeleri ve başarılı şirketleri teker teker gezip buradaki gözlemlerimize göre iş planı yaptık. Daha sonra uygulamaya koyulduk.”

HEDEF 35 BİN DEKAR

2022 yılının başında Keneviro’yu kurduklarını ve mart ayında 19 Mayıs Üniversitesi’nde ıslah çalışması tamamlanan yerli sertifikalı tohum Narlı’nın ihalesine girdiklerini anlatan Balkuv, şunları söyledi: “İhaleyi kazandık ve Narlı’nın 10 yıllık üretim ve satış haklarını aldık. İlk yıl verilen Narlı anaç tohumlar ve yerel Narlı Saray tohumu ile sözleşmeli tarım modeli ile 700 dekar ekim yaptık. Ayrıca deneme üretimlerinde de 110 dekar keten ektik. Bu ürünlerin hasatları gerçekleşti. 2023 yılında Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün geliştirmiş olduğu sertifikalı Yılmaz tohumunun ihale ile 10 yıllık üretim ve satış haklarını aldık. 2023’te yine sözleşmeli tarım modeli ile 301 çiftçimizle 5 bin 200 dekar kenevir ektik ve 15 çiftçimizle bin 500 dekar keten ekiyoruz. Kenevirde 3 bin 700 dekar sap hasatları tamamlandı. Bin 500 dekar tohum hasadına da 15 Ekim’den sonra başladık.” 2024 yılında 16 bin dekar kenevir ve 4 bin dekar keten ekimi hedeflediklerini söyleyen Balkuv, “2025’te hedefimiz 28 bin dekar kenevir ve 7 bin dekar keten ekmek... 2025 sonu itibariyle toplam 35 bin dekar kenevir ve keten ekmeyi hedefliyoruz.” dedi.

TAM KAPASİTE ÜRETİM BAŞLIYOR

Balkuv, önümüzdeki 3 ayda yapacakları 2 milyon dolarlık ilave yatırımla toplam 31 milyon dolar yatırıma ulaşacağını söyledi.

1 Kasım itibariyle tesiste elyaf üretimi ve kıtık üretiminin başlayacağını açıklayan Balkuv, şöyle konuştu: “Kademeli olarak tesisin tüm fonksiyonları ile bitmesini 2024 Ocak sonu olarak planlıyoruz. Bu tesisimizde ilk etapta ham ve boyalı elyaf üretimi, boyalı ve ham iplik üretimi ve kıtık üretimi planlıyoruz. Ayrıca kıtıktan yüzde 100 doğal kedi kumu ve hayvan altlığı üretimi planlıyoruz. Kendi yaptığımız Ar-Ge’ler sonucu yüzde 100 kenevirden yüksek performansı olan kedi kumu ürettik.”

İhracat ve istihdam hedeflerinden de söz eden Balkuv, “2024’te ilk yıl 20 milyon dolarlık ciro hedefliyoruz. Bunun en az 5 milyon doları ihracat olacak. İkinci yılımızda ise 30 milyon dolar ciro hedefliyoruz. Bunun 10 milyon doları ihracat olacak. 2026’da ise 20 milyon doları ihracattan olmak üzere 50 milyon dolar ciro hedefimiz var. 2024’te 400 kişi, 2025’te ise 600 kişi istihdam etmeyi hedefliyoruz.” diye konuştu.

‘BU YATIRIM BİR MİLLİ PROJEDİR’

Bu yatırımı sadece endüstriyel ticari bir yatırım olarak görmemek gerektiğini de vurgulayan Balkuv, “Ülkenin ekolojik dengesine ve toprağımızın gençleşmesine ve veriminin artmasına, bu çapta bir tarım için çok daha az su tüketilmesine, ilaç kullanılmamasına baktığınızda ülkemize sağladığı katkı açısından çok çok önemlidir. Bu yatırım milli bir projedir. Türkiye’nin, kenevir tarımı ve endüstrilerinde lider ülkelerden biri olmaması için hiçbir sebep yok. Ülkemize sağlayacağı ekonomik faydaların yanı sıra bu kadim bitkinin doğaya ve ekolojiye katkısı büyük. Endüstriyel kenevir topraklarımızın yenilenmesi ve temizlenmesini sağlıyor. Böylece daha sonrasında ekilen ürünlerde yüzde 20-30 verim artışı sağlıyor. Endüstriyel kenevir hem ülkemizin çiftçilerine sürdürülebilir bir gelir kapısı açarken hem de ülkemizin ithalattan bağımsız her sektörde ihracatını katma değerli ürünler üreterek çok yüksek seviyelere çekmesi için büyük bir fırsattır.” görüşünü savundu.