Anadolu'nun ilk medresesi Yağıbasan
Tokat'ta yer alan Anadolu'un ilk medresi sayılan Yağıbasan Medresesi eşsiz görüntüsü ile ziyaretçilerini büyülüyor!
Yağıbasan Medresesi, Danişment Beyliği’nden Nizamettin Yağıbasan’ın Tokat ve Niksar’da yaptırdığı medresedir. Tokat'ta bulunan Yağıbasan medresesi Çukur Medrese olarak da bilinir.
Yağıbasan Medresesi hangi devlet tarafından yapılmıştır?
1148 ve 1157 yılları arasında Danişmentli Sultanı Nizamettin Yağıbasan tarafından yapılmıştır.
Yağıbasan Medresesi'nin önemi nedir?
Danişmentliler döneminde Nizameddin Yağıbasan tarafında yaptırılan Yağıbasan Medresesi, Anadolu'daki en eski Türk-İslam medresesi olarak biliniyor. Yapı, tonozlu odaları, ibadet alanı ve dershane işlevindeki eyvanlarıyla, kapalı avlulu Anadolu medreselerinin ilk örneklerinden biri olması açısından da önem arz ediyor.
Danişmentliler döneminde Nizameddin Yağıbasan tarafında yaptırılan Tokat gezilecek yerler arasında olan Yağıbasan Medresesi, Anadolu'daki en eski Türk-İslam medresesi olarak biliniyor.
1151 ve 1152 yıllarında yaptırılan medrese, kapalı avlulu Anadolu medreselerinin ilk örneklerinden biri olması açısından önemlidir. Avluyu örten 14 metre çapındaki kubbenin ortası açıktır. Yanlarda küçüklü, büyüklü tonozlu odalar, giriş eyvanının karşısında mescit ve dershane işlevindeki ana eyvan yer alır.
Niksar’da bulunan Yağıbasan Medresesi ise Tokat’taki medrese gibi kapalı avlulu medreseler planında ve yaklaşık 11 metre çapında bir kubbeyle örtülüdür.
Yağıbasan medresesi şehir merkezinde bulunmaktadır. Tokat'ın herhangi bir yerinden çarşı otobüsleri kullanılarak medreseye ulaşılabilir.
Medrese’nin, 1247 tarihli kitabesine göre Nizâmeddin Yağıbasan tarafından XII. yüzyılın ortalarında inşa edilmiş ve 1247’de de kapsamlı bir onarım görmüştür. Zaman içerisinde bölge halkınca demirhane, dükkân, depo vb. amaçlarla kullanılmıştır.
Medrese, kare planlı ve iki eyvanlı olup avlusunun üzeri tromplarla geçişi sağlanan, ortasında genişçe bir açıklık bulunan kubbe ile örtülüdür. Eyvanlar arasında dikdörtgen planlı tonozlu mekânlar yer almaktadır. Yapının girişi kuzey yönde ve günümüze ulaşan haliyle sade bir açıklık olarak ele alınmıştır.