Anayasal suç: Tarım işçisini açlığa mahkum ettiler!
Hatay’da tarım işçileri için 52 lira yevmiye belirlendi, yemek ücretinin de verilmemesine karar verildi. Buna göre bir işçi 30 gün çalışsa bile aylık 1.560 lira kazanabiliyor. 2.438,24 TL olan açlık sınırının çok altındaki bu ücrete işçiler isyan etti.
Hatay Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu tarım işçileri için 52 lira ücret belirledi. Çalışanlara yemek ücreti de verilmemesi kararlaştırıldı.
Asgari ücretin altında ücretle işçi çalıştırmak, anayasal suç. Belirlenen ücret ise asgari ücretin çok altında.
Hatay Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu 28 mayıs 2020 tarihinde aldığı tavsiye kararı ile, 28 Mayıs 2020 tarihinden itibaren bölgede çalıştırılacak tarım işçilerine ödenecek ücretleri belirledi. Buna göre, yaş ve cinsiyet ayrımı yapılmaksızın amelelere 52 TL, aracı/elçilere 4 TL olmak üzere toplam 56 TL verilecek, işçiye ayrıca yemek parası ödenmeyecek. Pamuk çapalama işlerinde çalıştırılanları 14 yaşından küçük, çalışamayacak kadar yaşlı ya da hasta olmaması da alınan kararlar arasında.
AÇLIK SINIRININ ALTINDA
Tavsiye edilen bu ücretle 30 gün aralıksız çalışan bir işçinin toplam ücreti bin 560 TL oluyor. Bu miktar net asgari ücretin (2 bin 324.71 TL) yüzde 67'si, brüt asgari ücretin (2 bin 943.00 TL) yüzde 53'ü, toplam maliyet (brüt) asgari ücretinin (3 bin 458.03 TL) ise yüzde 45'ine karşılık geliyor.
Türk-İş’in nisan ayında belirlediği dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 2.438,24 TL, yoksulluk sınırının da 7 bin 942,17 TL olduğunu kaydeden uzmanlar, belirlenen ücretlerin açlık sınırının çok çok altında olduğunu ifade ettiler.
Mevsimlik işçi olarak çalışan tarım işçileri adına açıklama yapan Muhammed Yalçın, alınan kararın kabul edilemez olduğunu, mevsimlik işçilerin zor durumundan yararlanmak istenildiğini söyledi. Alınan kararın kanunlara da anayasaya da aykırı olduğunu, asgari ücretin altında kimsenin çalıştırılamayacağını vurgulayan Yalçın, kararın değiştirilmesini istedi. Yalçın, ödemelerin elden yapılması ve kayıtlı olmaması nedeniyle konuyu yargıya taşıyamadıklarını vurguladı.
‘HATAY'LA SINIRLI DEĞİL’
Mevsimlik gezici tarım işçileri ile ilgili araştırmalar yapan Kalkınma Atölyesi Genel Sekreteri Ertan Karabıyık, 52 TL’lik ücretin kabul edilemez olduğunu kaydederek şunları söyledi:
“Bu ücretle, toplumun en alt gelir grubunu oluşturan mevsimlik gezici tarım işçileri yaşamlarını sürdüremez. Bu ücretle, insanların geçinebilmesi, sağlıklı yaşayabilmesi mümkün değildir. İş Kanunu’nun 39. maddesine ve asgari ücret yönetmeliğine aykırıdır. Kararın hızla geri çekilmesini ve yasalara uygun hale getirilmesini istiyoruz. Bir kamu kurumu durumunda olan Ziraat Odaları, yasalara aykırı ücret belirleyemez. Bu durum sadece Hatay’la da sınırlı değil. Birkaç il dışında ülkenin çok sayıda ilinde ücretler açlık sınırının altında. 2019 yılında Sadece fındık (hasat), pamuk (çapalama) ve üzüm (çekme) olmak üzere üç üründe ve altı ilde (Düzce, Ordu, Giresun, Sakarya, Antalya ve Manisa) brüt asgari günlük ücretten, Narenciye (hasat), pamuk (çapa, toplama), zeytin (hasat), üzüm (sergi, kesme, çekme, kasalama), Antep fıstığı (hasat), şeker pancarı (çapa), kayısı (hasat), domates (toplama, çekme), meyve (seyrekleme), ayva (hasat) olma üzere 10 üründe ve 13 ilde (Adana, Aydın, Balıkesir, Denizli, Gaziantep, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Sakarya, Şanlıurfa) brüt asgari günlük ücretin altında, Narenciye (hasat), tütün (yaprak kırım), zeytin (hasat), üzüm (taşıma, bandırma, çekme, yükleme), fındık (aşçı, çuval taşıma), çay (hasat) olmak üzere altı üründe ve sekiz ilde (Adana, Adıyaman, Bursa, Denizli, Giresun, Manisa) brüt asgari günlük ücretin üstünde ödeme yapılmıştır.”
