Ankara'nın nefes borusuna beton: Dikmen Vadisi'nde rant ihalesi

Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) Dikmen Vadisi’nde büyük bir bölgeyi satışa çıkardı. Başkentin önemli hava koridorlarından ve yeşil alanlarından olan vadinin betonlaştırılması ilgili planlar pek çok kez dava konusu olmuştu.

Ankara’nın merkezi Çankaya’daki önemli ve büyük doğal yeşilliklerden olan Dikmen Vadisi’nde yüksek katlı yapılaşma devam ediyor. ABB, Dikmen Vadisi’nin 35 bin metrekarelik bir parçasını daha satışa çıkardığını duyurdu. Belediyeye bağlı Portaş isimli şirket, 49 kat ve 2,8 emsal hakkı ile 167 milyon 250 bin lira muhammen bedelle alanı ihaleye sunduğunu bildirdi. 30 Mayıs’ta yapılacağı ilan edilen ihale şartnamedeki değişiklikler nedeniyle 7 Haziran’a ertelendi. Başkentin kliması olarak da nitelenen Dikmen Vadisi’ndeki yüksek katlı yapılaşma geçmişte ve yakın zamanda pek çok kez yargıya taşınmıştı. Şehir Plancıları Odası’nın (ŞPO) vadideki yüksek katlı inşaata izin veren kararlara karşı açtığı dava belediye aleyhine sonuçlanmıştı.

‘TELAFİSİ OLMAYAN ZARARLAR VERİYOR’

ŞPO, Dikmen Vadisi’ndeki uygulamaların geri dönüşü olmayacak zararlar verdiğini, halk sağlığının önemli bir bileşeni olan temiz havaya erişimi engellediğini, şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına aykırı olduğunu öne sürmüştü. ŞPO ayrıca yüksek kat izninin de hukuka aykırı olduğunu belirtmişti. ŞPO, vadinin doğal kimliğini korumak üzere çıkarılan 1986 tarihli 1/5000 ölçekli Dikmen Deresi Yeşil Alan Projesi ile 1957 tarihli Yücel-Uybadin Planı’nı hatırlatmıştı.

ŞPO, “Hem gecekonduların bulunduğu bölgelerin ıslahını hem de yeşil alanın korunmasını esas alan, başarılı bir şekilde başlayan bu büyük proje, daha sonra Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin rant havuzuna dönüşmüştür.” demişti.

‘TEMİZ HAVA KAFESE KOYULUYOR’

Ankara’nın tarihi ve kültürel dokusu ile kent varlıklarını korumak amacıyla çalışmalar yapan Elde Var Ankara Derneği (EVADER) de Dikmen Vadisi’ndeki satışa tepki gösterdi. EVADER Denetleme Kurulu Başkanı Feyzullah Öztürk, ABB Başkanı Mansur Yavaş’ın Dikmen Vadisi’nde betonlaşmayı sürdürdüğünü kaydetti. Öztürk şunları söyledi: “Dikmen Vadisi şehrin göbeğinde geniş bir doğal alan. Kent için önemi çok büyük. Önceki yönetim zamanında bir kısmı düzenlendi halka açıldı ancak bu bir göz boyamaydı. Halka açılan alandan çok daha büyüğü yüksek katlı yapılaşmaya açıldı ve vadi adeta kafese konuldu. Dikmen Vadisi’ni kafesleme politikasının devam ettiği görülüyor. Burada dikkat çeken bir nokta önceki belediye başkanını kenti betonlaştırmakla eleştirenler şimdi kendileri betonlaştırıyorlar.”

‘HALKA AÇIK YEŞİL ALAN OLMALI’

Öztürk, halkçı bakış açısının Dikmen Vadisi’ni halka açık yeşil alan olarak düzenlemeyi gerektirdiğini savundu. Öztürk, Dikmen Vadisi’nin bir daha yaratılamayacağının altını çizerek şöyle ekledi: “Gecekondu yapılaşmaları nedeniyle hak sahipleri mazeret gösterilebiliyor. Hak sahiplerinin hakkının teslim edilmesi çok basit bir meseledir. Belediye elindeki başka varlıklardan hak sahiplerine karşılıklarını verilebilir. Başkentin hava sistemi ve doğal dokusu bozulmamalıdır. Dikmen Vadisi uzunluğu ve güzelliğiyle tüm dünyaya örnek olacak bir parka dönüştürebilir. Ankara’nın nefes borusu olduğu gibi övünç kaynağı olur. Vadi ve çevresindeki tüm boş arazi halka açık yeşil alan olarak düzenlenmelidir. Kamucu, halkçı bakış açısı bunu gerektiriyor. Gezi Parkı ve Atatürk Havalimanı’nda hassasiyet gösterenlerin Dikmen Vadisi’nde de hassasiyet göstermesini bekliyoruz.”

ESKİDEN KARŞI OLANLAR ŞİMDİ SES ÇIKARMIYOR

ABB, Dikmen Vadisi’ndeki satışın duyurusunu bazı gazete ve internet sitelerine reklam olarak da verdi. İlan Cumhuriyet, Medyascope, T24 gibi muhalif haber sitelerinde yer aldı. Reklam alanlar başta olmak üzere pek çok muhalif yayın organı önceki başkan Melih Gökçek’in Dikmen Vadisi’ndeki yapılaşma politikasına şiddetle karşı çıkmıştı. Aynı yayın organlarının Mansur Yavaş’ın Dikmen Vadisi’ni betonlaştıran arsa satışına sessiz kaldığı görüldü.

Gökçek döneminde etkin olan bazı kitle örgütleri ve meslek odaları da bu satışı görmezden geldi. Dikmen Vadisi için militan eylemler düzenleyenlerin suskunluğu dikkat çekti.

BÖLGEDE FİYATLAR UÇUŞA GEÇTİ

Aydınlık’ın edindiği bilgilere göre inşaat şirketleri Dikmen Vadisi’nin pek çok bölgesinde yüksek katlı projelere hazırlanıyor. Şirketlerin, Çankaya’nın en merkezi noktalarından ORAN-Yıldız muhitindeki lüks yapılaşmaya uygun bir şekilde mimari düşündüğü belirtiliyor. Proje dosyalarında Dikmen Vadisi’nin doğal güzelliğini pazarlama unsuru olarak kullanan şirketlerin, konutları bugünün piyasasına göre en az 3-10 milyon arasında bir fiyata satacağı aktarılıyor. Dikmen Vadisi manzaralı lüks projelerin bölgede kira fiyatlarını uçurduğu görülüyor. Bölgedeki genç ve yeni konutların kiralarının 10 bin liradan başladığı 30 bin liraya kadar çıktığı öğrenildi.

‘NİÇİN KENDİSİ KONUT YAPMIYOR’

ABB’ye bağlı PORTAŞ isimli şirketin hedefleri arasında “sosyal ve ticari konut ihtiyacının karşılanması” maddesi bulunmasına rağmen kendisi konut yapmak yerine arsayı satışa çıkarması da eleştiri konusu oldu. Aydınlık’a konuşan emekli bürokratlar ve gayrımenkul uzmanları satışa çıkarılan arsanın muhammen bedelinin düşük olduğunu bildirdiler. Uzmanlar, 36 bin metrekarelik alana bir kata 4 daire düşecek şekilde birden fazla 49 katlı blok dikilmesi halinde kârın çok yüksek olacağını vurguladılar. Uzmanlar belediyenin arsayı satmak yerine kendisinin konut yapabileceğini ve dar gelirli vatandaşa uygun bedellerle satabileceğini savundular. PORTAŞ’ın başka merkezlerde kendi inşaatlarının bulunduğunu kaydettiler, “Niçin kendisi konut yaparak dar gelirli vatandaşın konut sahibi olmasını desteklemiyor” diye sordular.

KURTULUŞ PARKI’NA DA EL ATMIŞLARDI

ABB Başkanı Mansur Yavaş’ın 1. Derece Sit Alanı olan 110 bin metrekarelik yeşil alan Kurtuluş Parkı’nın bir kısmını Türk Eğitim Derneği Üniversitesi’ne (TEDÜ) devredeceği ortaya çıkmıştı. ABB iddiaları reddetse de Yavaş ve Rektör Belgin Ayvaşık’ın imzalarının yer aldığı 19 maddelik bir protokolde parkta TEDÜ’ye ait işletme alanları, derslik binaları ve okuma bölgelerinin kurulacağı yer almıştı. Ayrıca TEDÜ’nün 2017’de yayınladığı “Stratejik Amaç 10” belgesinde Kurtuluş Parkı’nın şehir üniversitesi bakış açısıyla üniversiteye kazandırmayı istediği görülmüştü. Vatan Partisi ve bazı kitle örgütleri ile semt sakinleri girişime tepki göstermişti.