Fındık gibi fıstığı da alın
Bu yıl tarımda farklı bir yıl mı? Hem iklimsel sorunlar hem de plansızlık birçok üründe sıkıntıya neden oldu. Tarlalar da üreticiler de yanıyor, pazarlar bir türlü ucuzlamıyor. Antep fıstığında da tüccar ucuz fıstık alma çabasında. Üretici ise ürünü koruma derdinde
Sibel Koç Güven
Antep fıstığı üreticileri önceki gün Nizip’te eylem yaptı. “Tüccar fiyatı düşürüyor.” diyen üreticiler, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)’ne “Fındık gibi fıstığı da alın çağrısı.” yaptı. Aydınlık’a konuşan Nizip ve Kilis Ziraat Odası Başkanları, hasadın sorunlarla başladığını belirtti, 3-5 tüccarın maliyetin altında fıstık alıp stokladığını ifade etti.
Nizip Ziraat Odası Başkanı Sıddık Durmaz, “Maliyetin altında boz fıstık alıyorlar. Hasat başladığından bu yana ürünümüzün fiyatı sürekli düşüyor. Düşüşün sebebi, ‘fıstık çok’ diyen kişiler var. ‘Fiyat daha da düşecek’ diyerek ‘almayın’ çağrısı yapıyorlar. Fiyatları 3-5 tüccar belirliyor. 100 liraya kadar düşürdüler. Geçen sene biz bu fıstığı 110 liraya sattık, bu sene en az 140-150 olması lazım. Alıp stok ediyorlar sonra da yüzde 100 kârla satıyorlar.” diye konuştu.
‘DEPOLAR BOŞ’
Üreticilere “Fıstığınızı yaş satmayın.” çağrısı yapan Durmaz, şöyle konuştu:
“Fıstıkta bu sene var yılı ama ambarlar boş ve seneye fıstık yok. Antep fıstığının bir yıl sonra olacak mahsulünde meyve gözleri şu anda ağaç üzerinde gözleniyor. Gözlem sonucu 2025 yılında Antep fıstığı verimi yok denecek kadar az. Bu yılın mahsulü, 2 yılın ihtiyacını karşılayamayacak. Ürünü çiftçinin elinden ucuza toplayan tüccar, fahiş fiyatlarla bu ürünleri satacak.”
Üreticileri fıstığı ucuza satmamaları konusunda uyaran Durmaz, devlete de şu çağrıyı yaptı:
“Tarım Kredi Kooperatifleri, açıklama yapıp bu fıstığı ‘biz alıyoruz’ derse fiyat yükselir. Devlet alsın tüccara satsın. Devlet fıstığa sahip çıksın. Çiftçi bu dönem perişan. 100 liraya zarar.”
‘FISTIK ZİBİL OLDU’
Kilis Ziraat Odası Başkanı İbrahim Kara da rekoltenin bilinçli olarak yüksek gösterildiğini belirterek,
“Rekolte yüksek değil. Fiyatı düşürmek için yüksek gösteriliyor. Kavlak fıstık 450 liradan 250 liraya düştü. Baklavalık yaş fıstık 90 liraya kadar düştü. TMO, fındığı aldığı gibi fıstığı da almalı. Çözümü bu. Birden bire yüzde 50 fiyat düşmesi mantıklı değil. Fıstıkta yürüyecek halimiz kalmadı. Fıstık, 20 senede yetişiyor. 20 sene çocuk gibi bakıyoruz. Altın değerindeki fıstık bile zibil oldu. Buna bir an önce devletin bunu çözmesi lazım.” diye konuştu.
‘DÜŞÜK FİYAT TÜKETİCİYE YANSIMIYOR’
Bu yıl sadece fıstıkta değil diğer ürünlerde de üreticilerin hayal kırıklığına uğradığını ifade eden Kara, şöyle devam etti:
“Domates var, biber var, patlıcan var, buğday var. Bütün ürünlerde bu sene çiftçi hayal kırıklığına uğradı. Domates tarlada kaldı, 2 liraya kadar düştü. Hal yasası mı gelecek başka bir şey mi yapacaklar ama bir önlem alınması lazım.
“Üretici şu anda bitmiş durumda. İlaç, mazot, gübre kat be kat arttı. Girdi yükseldikçe maliyet artıyor. Ama tarlada düşüyor fiyat. Düşük fiyat tüketiciye yansısa ‘tamam’ deriz ama tüketiciye de yansımıyor. Ben karpuzu 1 liraya verip markette 3 lira olursa ‘tamam’ derim. Böyle bir zamanı biz hiç yaşamadık. Çiftçi şu anda üretime küsmüş durumda. Ne yapacağımızı da bilmiyoruz. Tarım Bakanı’na gidiyoruz çözüm yok. Çiftçiyi tarladan bıktı. Mazot, ilaç, gübre sübvanse etmeli.”
