Arkeolojinin adanmış duayeni Refik Duru hayatını kaybetti

Türk arkeolojisinin duayen isimlerinden Prof. Dr. Refik Duru, İstanbul'da 92 yaşında hayatını kaybetti. Vefat haberini arkeoloji dünyasının tanınmış isimlerinden editör ve arkeolog Nezih Başgelen şu mesajla duyurdu;

"Türkiye Arkeolojisinin duayenlerinden değerli hocamız Prof. Dr. Refik Duru (1932 -2024) da aramızdan ayrılmış. Önemli bir bilim insanımızı kaybettik. Üzüntümüz her açıdan büyük. Öğrencilerine dostlarına ve arkeoloji camiamıza başsağlığı dilerim. Ruhu şad olsun. Nur içinde yatsın.”

Nezih Başgelen, Prof. Dr. Refik Duru ile ilgili Aydınlık’a şu açıklamayı yaptı;

“Ülkemiz arkeolojisinin gerek eğitim gerek araştırma gerekse kazı alanında yaptığı çalışmalarla, özellikle göller yöresinde gerçekleştirdiği projelerle Anadolu tarih öncesinin Burdur yöresinde Hacılar kazısından itibaren nasıl bir gelişim gösterdiğini ayrıntılı bir şekilde ortaya koydu. Ve Göller yöresinin neolitik gelişiminin ne denli özgün değerlere sahip olduğunu gerek mimari gerekse buluntularla ortaya çıkardı. Kişilik değerleri açısından da müstesna bir hocamızdı. Hayatını arkeolojiye adamış samimi ve disiplinli bir bilim insanıydı. Cumhuriyetin 100. yılını idrak ettiğimiz bu süreçte arkeoloji alanında yetişen kuşaklar içinde müstesna bir değerimizdi. Değerli hocamızı sevgiyle, saygıyla, minnetle anıyoruz.”

AKADEMİDE VE SAHADA YILLARIN TECRÜBESİ

İstanbul Kadıköy’de 10 ağustos 1932 tarihinde dünyaya gelen Refik Duru, yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji ve Prehistorya Bölümü’nde yaptı. Aynı Fakülte’nin Eski Önasya Dilleri ve Kültürleri Bölümü’ne 1960’da asistan olarak atanan Duru, 1965’te doktora çalışmasını tamamlamasının ardından 1969’da doçent ve 1978’de profesör oldu. 1982 - 1999 yılları arasında Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı Başkanlığı, 1994 -/ 1999 yıllarında da Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Başkanlıklarını yürüttü; 1999 yılında emekli oldu.

Refik Duru, 1955’ten itibaren arkeolojik kazı ve araştırmalara katıldı. Prof. Dr. U. Bahadır Alkım’ın yönetiminde yapılan Karatepe’de (Kadirli – Osmaniye) başlayan arazi çalışmaları, Yesemek Heykeltraşlık Atelyesi, Yesemek Höyüğü, Tilmen Höyük, Gedikli Karahöyük ve Kırışkal Höyük (İslahiye Gaziantep) kazıları ile 1972 yılına kadar devam etti. Bu süre içinde, bir yıl Çatal Höyük (Çumra – Konya) kazısında bulundu. Daha sonra 1973’de Keban Barajı Kurtarma Kazıları Projesi’ kapsamındaki Değirmentepe (Elazığ) kazısını yönetti.

ANADOLU VE ÖNASYA ARKEOLOJİSİNE İLİŞKİN 120’DEN FAZLA MAKALE

1976 yılından sonra Prof. Duru’nun bilimsel çalışmalarının ikinci dönemi, Burdur ve çevresini kapsayan araştırmaları başladı. Yörede 2 yıl süren yüzey araştırmalarının ardından, sırasıyla 1978 - 88 arasında Kuruçay Höyüğü, 1989 - 92 yıllarında Höyücek ve 1993 - 2010 arasında da Bademağacı Höyüğü kazılarını yürüttü. Bu çalışmalar sırasında, 1985 ve 1986’da Hacılar yakınlarında Nekropol Arama Çalışmaları, 1997’de de bir kazı dönemi Yassıhöyük’te (Acıpayam - Denizli) kazılar yaptı. 2002 yılında Tilmen Höyük’te Koruma ve Düzenleme Projesi başlatan Duru, 2011 yılından sonra, Prof. Dr. Gülsün Umurtak’ın yönetimindeki Hacılar Büyük Höyük (Burdur) kazısına Onursal Başkan olarak katıldı.

Akademik kariyeri sırasında Berlin Freie Universitaet ve London University’de alanı ile ilgili çalışmalar yapan Prof. Duru’nun, öğrenci, kazı kurulu üyesi, kazı kurulu başkanı olarak katıldığı ve yürüttüğü kesintisiz 63 yıl süren araştırmalarıyla ilgili 18 kitabı ve Anadolu ve Önasya Arkeolojisine ilişkin 120’yi aşkın makalesi yayınlandı.

Refik Duru'nun cenazesi, bugün Beylerbeyi Hamid-i Evvel Camii'nde ikindi namazı sonrası Küplüce Aile Mezarlığına defnedilecek.