Asgari ücretliler dikkat! Hesaplar değişti
2024 yılı asgari ücret sonunda 17 bin 2 lira olarak belirlendi. Asgari ücretin belli olması ile birlikte birçok kalem de değişiklik olacak. İşsizlik maaşı ve asgari ücret kıdem tazminatı tavanı ne kadar oldu?
Yaklaşık 7 milyon asgari ücretli çalışan başta olmak üzere, toplumun genelini ilgilendiren yeni asgari ücretin belirlenmesine yönelik süreç sona erdi. 2024 yılı için asgari ücret 11 bin 402 liradan yüzde 49 zamla 17 bin 2 liraya çıktı.
Yeni asgari ücret rakamıyla kıdem tazminatı, 65 yaş aylığı, engelli aylığı, işsizlik maaşı, staj ücretleri, askerlik ve doğum borçlanması, asgari ücretlilerin rapor ücretleri ve genel sağlık sigortası primlerinin de aralarında olduğu birçok kalemde tutarlar değişti.
KIDEM TAZMİNATI
Asgari ücretli bir çalışan, bir yıllık çalışmasının karşılığında brüt asgari ücret tutarında kıdem tazminatı hak ediyor. Asgari ücretlinin kıdem tazminatı 20 bin 2 liraya yükselecek.10 yıldır asgari ücretli olarak çalışan birisi işten çıkarılması halinde 200 bin 21 lira kıdem tazminatı alabilecek. Kıdem tazminatının yanında varsa ihbar tazminatı, izin günleri ve ek ödemelerden kaynaklanan haklarını da talep edebilecek.
Kıdem tazminat tavanı tutarı ise asgari ücrete göre belirlenmiyor. Kıdem tazminatının yıllık miktarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesini aşamayacağı yasayla belirlenmiş durumda. Kıdem tazminatı tavanı halen 23 bin 489 lira olarak uygulanıyor. Bu rakam ocak ayında yeniden belirlenecek.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ
Yeni asgari ücretten etkilenen kalemlerin başında gelen işsizlik ödeneğinde, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor. İşsizlik ödeneğinin alt sınırı asgari ücretin yüzde 40'ı, üst sınırı ise asgari ücretin yüzde 80'i olarak hesaplandığından yeni asgari ücretle işsizlik ödeneği de artacak.
Yeni asgari ücretin belli olması ile birlikte işsizlik ödeneğinde taban tutar 7.940,33, tavan tutar 15.880,66 seviyelerine yükselecek.
STAJYER ÖĞRENCİLER
İşletmelere staja giden lise ve üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücretle artacak. Staj yapanlar net asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak üzere ücret alıyor. Stajyer maaşları en az 3 bin 420 TL olarak uygulanıyor. Bu tutar yeni gelen zamla birlikte 5.099,71 TL seviyesine yükselecek.
ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI
Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret ile birlikte yükseldi..
Doğum ve askerlik borçlanması günlük brüt asgari ücretin yüzde 32'sinden az bu tutarın 7,5 katından fazla ise yapılamıyor. Bu tutarlar asgari ücretle birlikte yeniden belirlendi.
Askerlik ve doğum borçlanması ile isteğe bağlı sigorta primi asgari ücretin yüzde 32’si oranında belirleniyor. Şu anda 143.08 TL olan prim tutarı yılbaşındaki artışla birlikte 213,18 TL’ye çıkacak.
65 YAŞ VE ENGELLİ AYLIĞI
65 yaş aylığı, yeni asgari ücretin belirlenmesinin ardından 4747 liraya çıktı. Engel oranı yüzde 40-69 arasında olanların maaşı 3912 lira, yüzde 70 ve üzeri olanların maaşı 5685 lira, 18 yaş altı engelli aylığı ise 3790 lira oldu.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ
İsteğe bağlı sigortalılıkta prim tutarının üst ve alt sınırı bulunuyor. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor. İsteğe bağlı sigorta primini en düşük 6399 lira, en yüksek 48 bin 5 lira oldu.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ
Genel Sağlık Sigortası primleri aylık 599,44 lira, yıllık ise 7200 liraya yükseldi.
SGK TABAN VE TAVAN PRİMLERİ
Asgari ücretin değişmesiyle çalışanlar için ödenen prime esas kazançların taban ve tavan tutarı da değişecek. Prime esas kazançta taban 13 bin 414 lira, üst sınır 100 bin 605 düzeyinde.