‘Aşırı işlenmiş gıdalar kanser riskini artırıyor’
Pratik ve lezzetli olduğu için çok sık tüketilen işlenmiş gıdalar kansere yol açıyor
ABD ve İtalya'da yapılan araştırmada, aşırı işlenmiş gıdaların fazla tüketiminin kalın bağırsak kanserine yol açtığı ortaya çıktı. Aşırı işlenmiş gıda tüketimindeki hızlı artış nedeniyle önümüzdeki yıllarda kanser vakalarının gittikçe artacağına vurgu yapan Diyetisyen Dr. Sevil Nas dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı.
Market raflarında işlenmiş gıdaların çeşitliliği her geçen gün artıyor. ABD ve İtalya’da yapılan araştırmalar işlenmiş gıdalardaki tehlikeleri bir kez daha gün yüzüne çıkardı.
ABD’ de yapılan araştırma kapsamında 28 yaşına kadar 200 binden fazla erkek ve kadının beslenme düzeni incelendi. Aşırı işlenmiş gıda tüketimi nedeniyle oluşan kalın bağırsak kanserinin kadınlara nazaran erkeklerde daha fazla görülürken, araştırmada kalın bağırsak kanseri riskinde cinsiyet farkının nedenleri halen bilinmediği kaydedildi.
İkinci araştırma kapsamında ise İtalya'nın Molise bölgesinde 22 binden fazla insan izlendi. Mart 2005'te başlayan araştırma, kanser, kalp ve beyin hastalıkları için risk faktörlerini değerlendirmek üzere yapıldı.
Şeker ve doymuş veya trans yağ oranı yüksek gıdalar gibi besin değeri düşük gıdalarla aşırı işlenmiş gıdaların, kronik hastalıklar ve erken ölüm konusundaki rolünün karşılaştırıldığı araştırmada, her iki tür gıda türünün de özellikle kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklı olarak erken ölüm riskini artırdığı bulundu. İki tür karşılaştırıldığında aşırı işlenmiş gıdaların insan sağlığı açısından ciddi riskleri beraberinde getirdiği görüldü.
İşlenmiş gıdaların zararları hakkında Aydınlık Avrupa’ya konuşan Diyetisyen Dr. Sevil Nas, ‘’İşlenmiş gıdalar; Yıkama, temizleme, öğütme, kesme, doğrama, ısıtma, pastörizasyon, haşlama, pişirme, konserve haline getirme, dondurma, kurutma, karıştırma, paketleme veya bir gıdanın doğal halini değiştiren herhangi bir işleme tabi tutulan bir ham tarımsal ürünler olarak tanımlanmaktadır’’ ifadelerini kullandı.
Aşırı işlenmiş gıdaları;
Topluca üretilen ekmekler ya da hamur işleri
Cipsler
Paketlenmiş atıştırmalıklar
Çikolatalar ve şekerler
Sodalar ve tatlandırılmış içecekler
Kahvaltılık gevrekler
Unla veya kaplama malzemelerle kızartılmış köfte, tavuk ve balıklar
Hazır noodle
Konserve ve hazır çorbalar
Fastfood gıdalar
Çok uzun raf ömürlü hazır yiyecekler
olarak sıralayan Dr. Nas, ‘’Aşırı derecede işlenmiş gıdaların obezite, insülin direnci, diyabet,
kalp damar hastalıkları, kanser, çocukluk çağı psikomotor becerilerin zayıflamasına sebep olmaktadır’’ ifadelerini kullandı.
Aşırı derecede işlemden geçmiş gıdaların, vücuttaki açlık hormonlarını etkileyebileceğine değinen Dr. Nas, “Özellikle açlık hormonu ghrelin’in (açlık uyarıcı hormon) azalıyor, insülin hormonu salınımını artıyor ve insanların daha çok yemek yemesine yol açabilmekte’’ dedi.
Dr. Nas, ‘’Günümüzde tüm toplumlarda sıklıkla görülen ve gittikçede artan sayıda insülin direnci gelişimi, bunun sonucunda da diyabet görülme riski artmaktadır’’ açıklaması yaptı.
‘HER YIL 79 KANSER VAKASI GÖRÜLMEKTE’
Aşırı miktarda yağ ve karbonhidrat içeren paketli gıdalar ve fastfood tarzı beslenme obeziteye yol açtığına değinen Dr. Nas, “Araştırmalar, aşırı işlenmiş gıdaların yeme miktarı yüzde 10 artarsa, bulunan kanser oranının yüzde 12 oranında arttığını ortaya koymaktadır. Bu gıdalar, insanların beslenme düzenlerinin ortalama yüzde 18'ini oluşturmaktadır’’ dedi.
Aşırı işlenmiş gıdaları sıklıkla tüketen 10 bin kişide ortalama her yıl 79 kanser vakası görüldüğüne vurgu yapan Dr. Nas, “Bu gıdaların tüketimini yüzde 10 oranında artırmak, bu 10 bin kişiye dokuz kanser vakası daha eklemektir’’ ifadelerini kullandı.
‘KANSER VAKALARI ARTACAK’
Aşırı işlenmiş gıda tüketimindeki hızlı artışın önümüzdeki yıllarda kanser vakalarını artıracağını söyleyen Dr. Nas, ‘’Aşırı işlenmiş gıda tüketen 3 ile 5 yaş arasındaki çocukların, bu gıdalardan daha az tüketen çocuklara göre daha zayıf lokomotor becerilere(bedeni hareket ettirmek için kullanılan yer değiştirme becerileri) sahip olduğu araştırmalarca gösterilmiştir’’ dedi.
‘EV HALKI ÇOCUKLARA ÖRNEK OLMALI’
Her işlenmiş gıdanın zararlı olmadığını söyleyen Dr. Nas, ‘’Tükettiğimiz 10 besinden 6-7 tanesi işlenmiş gıdalardan oluşmaktadır. Bazı besinlerin besin öğelerinin artırılması, raf ömrünün uzatılması, tuzunun azaltılması, sindirimin kolaylaştırılması, dondurularak besin değeri kaybının önlenmesi gibi faydalar da sağlamaktadır. Burada önemli olan hangi besinleri ne ölçü ve ne sıklıkta tercih ettiğimizdir’’ değerlendirmesinde bulundu.
Aşırı işlenmiş gıdaları özellikle okul çağına kadar çocuklara tükettirilmemesine, bunun için de ev halkının örnek olması gerektiğine vurgu yapan Dr. Nas, ‘’Herhangi bir kronik hastalığı olmayan bireylerin az miktarda tüketmesi sağlıklı beslenme ilkelerine uyulduğu sürece sıkıntı yaratmayacaktır’’ dedi.
‘ANA ÖĞÜNLER ATIŞTIRMALIKLAR İLE GEÇİRİLMEMELİ’
Düzenli saat ve öğün sıklığının önemli olduğuna değinen Dr. Nas, ‘’Her besin grubundan dengeli olarak tüketmek (et-ekmek-süt-meyve-sebze ve yağ grubu) gerekiyor. Ana öğünleri yemek yerine atıştırmalık ürünlerle geçirmemek, aburcubur-paket ürünler gibi işlenmiş gıdaları doyumluk değil tadımlık ve ara sıra tercih etmeliyiz’’ ifadelerini kullandı.
.