Yaz ve aşırısı sıcaklar... Sıcak çarpmasının sağlığımıza etkisi büyük
Aşırı sıcaklık sağlığımızı nasıl etkiliyor? Kimler risk grubunda? Sıcak havanın olumsuz etkilerinden nasıl korunuruz? Sıkı dokumalar mı, gevşek örgüler mi? Sıcak havada nasıl giyinmek lazım?
Sıcaklar bu yıl erken başladı. Baharı tam yaşamadan yaz sıcakları bunalttı herkesi. Aşırı sıcaklık deyince; Ortalamanın üstünde sıcaklık. Alışılmışın ötesi çok daha sıcak ve/veya nemli olan yaz sıcaklıkları demek. Bazı bölgeler diğerlerinden daha sıcak. Nemli ve bunaltıcı şartlar ortamın gerçekte olduğundan daha sıcak görünmesine neden olabilir.
Aşırı sıcaklığın sağlığımız üzerindeki olumsuz etkisi büyük. Isıya bağlı bitkinlik/halsizlik veya sıcak çarpması gibi sıcaklığa bağlı hastalıklar, vücut kendini gerektiği gibi soğutamadığında ortaya çıkar. Vücut normalde terleme yoluyla kendini soğutur. Aşırı sıcaklarda bu yeterli olmayabilir. Bu durumlarda kişinin vücut ısısı soğuyabileceğinden daha hızlı yükselir. Bu durum, beyne ve diğer hayati organlara zarar verebilir. Sıcaklığa bağlı bir hastalık geliştirme riskinizi artırabilecek bazı faktörler şunlardır: Yüksek düzeyde nem oranı, şişmanlık, ateş, susuz kalmak, reçeteli ilaç kullanımı, kalp hastalığı, zihinsel hastalık, zayıf kan dolaşımı, güneş yanığına maruz kalmak, alkol kullanımıdır.
RİSK ALTINDA OLANLAR
Bazı kişiler yüksek risk altındadır. Yaşlılar, gençler, akıl hastalığı ve kronik hastalıkları olan kişiler en yüksek risk altında olanlardır. Ancak sıcak havalarda yorucu fiziksel aktivitelere katılan genç ve sağlıklı insanlar bile etkilenebilir. Yaz aylarındaki aktivite, ister oyun sahasında ister inşaat sahasında olsun, isterse tarlada, bağ bahçede olsun. Vücudun kendisini soğutmasına yardımcı olacak ve ısıyla ilgili hastalıkları önleyecek eylemlerle dengelenmelidir. Dışarısı sıcakken serin kalarak, yeterli sıvı tüketerek ve aşırı sıcaklar hakkında bilgili kalarak kendinizi ve başkalarını koruyun. Aşırı sıcaklarda güvende kalmak için ek ipuçları öğrenin.
GÜNEŞ RADYASYON SAÇIYOR
Aşırı sıcakların yanı sıra güneş ışınları da bir diğer önemli konu. Güneş ışınlarının etkisi sadece kanser yapma etkisi ile sınırlı değil. Ultraviyole denilen güneş ışınlarına maruz kalmak başta bağışıklık sistemimizi zayıflatır. Başka etkiler de var. Açık tenliler, yüzünde vücudunda çilleri olanlar aman dikkat. Güneş ışınlarına karşı hassas olanlar. Bir de aile geçmişinde cilt kanseri öyküsü varsa daha dikkatli olmalı. Peki ne yapayım ben şimdi?
GÜNEŞ KREMİ KULLANIN
Güneş kremi cildi UV ışınlarının zararlı etkilerinden korur. Aslında tüm yıl boyunca güneşe maruz kalan bölgelere uygulanmalıdır, ancak özellikle yaz aylarında ve güneşli tatillerde. Çalışmalar, çoğu insanın etikette belirtilen koruma seviyesine ulaşmak için yeterli güneş kremi sürmediğini göstermiştir. Ailenizi güvende tutmak için en az 30 faktör özellikli UVA korumasına da sahip bir güneş kremi kullanmanızı öneriliyor. Her iki saatte bir ve yüzüyorsanız veya terlemenize neden olacak herhangi bir aktivite yapıyorsanız daha sık uygulanmalıdır. Uygulama talimatları izleyin ve dışarı çıkmadan önce uygulayın, çünkü cilde emilmesi 15 dakika sürebilir.
NE GİYDİĞİNİZE DİKKAT EDİN
Kendinizi korumak için kıyafetlerinize güveniyorsanız, ne giydiğinizi göz önünde bulundurun. Sıkı dokumalar mükemmel koruma sağlarken, gevşek örgüler daha kolay güneş ışını geçirir. Ortalama bir pamuklu gömlek aslında zayıf bir koruma sağlar. Yüksek yakalı, uzun kollu, bol giysiler, geniş kenarlı bir şapka ve güneş gözlüğü iyi bir fikirdir. Bir şehir parkındaysanız, 50 faktörlü bir güneş kreminiz yoksa meyveli bir alkolsüz kokteyl içmek iyi gelir. Yapılan çalışmalarda alkolün güneş yanığı riskini artırdığı, meyveli kokteyldeki, mesela buz gibi limonatadaki C ve E vitaminlerin ise birlikte hafif bir koruyucu sağladığı ileri sürülmüştür.