Çanakkale Assos’ta neler yapılır? İşte Assos'ta gezilecek yerler...

Antik Çağda Troas diye adlandırılan bölgenin güney ucunda volkanik bir tepenin zirvesi ve yamaçlarında, Midilli adasının karşısında kurulmuştur. Tarih boyunca Lidya, Pers, Pergamon¸ Roma egemenliği altına giren bölge Orta Çağ'da terk edilmiş; 1880-1883 yıllarında Amerikan Arkeoloji Enstitüsü'nün yaptığı kazılar sırasında Amerikalı genç mimar Francis H. Bacon tarafından bulunmuştur.

Aktif olduğu zamanlarda Assos, bulunduğu bölgedeki tek büyük limana sahip olduğu için geçen gemiler sayesinde zengin olmuştu. Assos'taki andezit taşından imal edilen lahitler, içine konan cesetlerin çabuk çürütmesi ile dünyaca ün yapmış; antik dönemde Lübnan, Suriye, Yunanistan ve Roma'ya ihraç edilmiştir.

Antik Çağ'ın büyük düşünürlerinden Aristo'nun bu kentte üç yıl yaşamış ve felsefe okulu kurmuş olması nedeniyle felsefe tarihi açısınan önem taşır. Assos, Pavlus tarafından da ziyaret edilmiştir ve kent bu nedenle Hıristiyanlarca kutsal olarak kabul edilir.

MÖ 900'lerde kurulan bu kentin en gözalıcı yeri en tepesine yapılmış olan, Dorik yapılı Athena Tapınağı'dır. Kentin ayrıca büyük bir amfitiyatrosu da vardır.

Günümüzde, şehrin olduğu dağın eteklerinde ve yamaçlarındaki Behramkale kenti hâlen aktiftir.

Assos, 2017 yılından beri UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde bulunmaktadır.

Assos kentinde ilk defa iskan edenlerin kim olduğu bilinmez ancak arkeolojik verilerden kentte Tunç Çağı'ndan beri kesintisiz iskan edildiği anlaşılmaktadır.[4] Bölge, MÖ 7. yüzyılda Lesbos Adası'ndan (Midilli) gelen Aiol kolonileri tarafından iskan edilerek gelişmiş, zenginleşmiştir. MÖ 6. yüzyılda Lidya Krallığı kıyılardaki hellen şehirleri üzerinde politik güç sağlamak istemiş ve bunun sonucunda Assos MÖ 560'ta Lidya Krallığı'nın hâkimiyetine girmiştir. MÖ 546 yılında Perslerin Lidya hakimiyetine son vermesi sonucu Pers egemenliği başladı. Bu dönemde vergi siteminde değişiklik olmadı. Vergi toplayanlar, Persler'den ziyade Hellen yöneticilerdi.

ATHENA TAPINAĞI

2009 yılında sürdürülen Athena Tapınağı’nın restorasyon çalışmaları başlatılmış, sütun gövdelerindeki beton parçaların sökülmesi işlemlerinde, ilk restorasyonda demirin kullanılmış olması yüzünden sıkıntılar yaşanmıştır. Ancak her şeye rağmen bu aşama başarılı bir şekilde sonlandırılmıştır. Daha sonra andezitten yapılmış sütun tamburları yivleri işlenmeden orijinal yerlerine konulmuştur. Bütün tamburların ve sütun başlıklarının yerlerine konulmasının ardından sütunların yivlerinin açılmasına başlanmıştır. Sütunlar yanında tapınağın güney ve doğu yönlerindeki eksik olan stylobat blokları da yine özgün malzemeden hazırlanarak yerlerine konmuştur. Böylece yılda yüz binlerce kişinin ayak bastığı bu blokların aşınması önlendiği gibi, tapınağın daha iyi algılanması mümkün olmuştur. Gelecek yıl imkânlar ölçüsünde doğu yöndeki friz, metop ve alınlığın, stylobat duvarı üzerinde ayağa kaldırılması hedeflenmektedir. Akropolisin kullanım evrelerini belirlemek üzere çalışmalara başlanmıştır. Bu kapsamda Athena Tapınağı’nın güney cephesindeki kazılarda Bizans Çağı’na ait duvar kalıntıları ortaya çıkartılmıştır.

AMFİ TİYATRO

Antik kentin güney yamacında Midilli Adası'na karşı kurulmuş tiyatronun bir deprem sonucunda yıkıldığı tespit edilmiş. Doğal bir kaya oyuğuna yapılmış, tahmini 2500 kişilik olan tiyatro sonraki yıllarda taş ocağı olarak kullanılmış. Yapım tekniği ve plan özellikleri açısından bir Roma çağı tiyatrosudur.
Tiyatronun yıkılan duvarları restorasyon sonucunda yeniden örüldü. Aslına uygun oturma sıraları yeniden dökülerek yapıldı. Şu anda tiyatro 1500 kişiyi ağırlama kapasitesinde ve çeşitli festival ve konserlere ev sahipliği yapabilmekte. İskeleye inen yol üstünde, solda, giriş kapısını fark edeceksiniz tiyatronun.

ÖREN YERİ GİRİŞİ

Antik Kenti gezmek için iki giriş kapısı bulunuyor. Biri köyün içinden geçerek ulaşacağınız, sizi en tepedeki Athena Tapınağı'na götüren kapı. Diğeri limana inerken solda farkedeceğiniz eski batı kapısı. Buradan girerek mezarlık, gymnasion, agora kalıntılarını görebilirsiniz. Kapanış saati yazın akşam 8, ama siz çıkana kadar kapatmıyorlar kapıyı. Günbatımını seyretmeden dönmeyin !

ASSOS LİMAN

HÜDAVENDİGAR CAMİİ

Hüdavendigar Camii Osmanlı sultanı 1. Murat Hüdavendigar tarafından 14.yy 'da yaptırılmış. Osmanlı'nın kendine özgü eserlerinden olan cami tek kubbeli ve kare planlı olarak inşa edilmiş. Antik kent sınırlar içinde , tepede yer alıyor camii. İçerisinde yer alan kadırga resimleri Osmanlı cami mimarisinde pek karşılaşılmayan bir örnek oluşturuyor.

KÖY KAHVESİ

Taşa oyulmuş masalarda manzaraya nazır bir sakızlı kahve iyi gider.

HEDİYELİK EŞYA & ANTİKA DÜKKANI

Köy günümüzde daha çok pansiyon, otel, restoran ve hediyelik eşya tezgahlarının olduğu turistik bir ortama sahip. Çoğu manzaralı, tarihi dokuyu yansıtan restoran-kafeler günübirlik ziyaretçiler ile doluyor. Ara sokaklarda yazlık olarak ya da yaz-kış köylüler tarafından kullanılan evler de var. 

KADIRGA KOYU

Zamanında Osmanlı donanmasının merkezi Midilli Adası’ymış. Midilli’den sefere çıkan kadırgalardan savaş dönüşü hasarlı olanlar Midilli’nin karşısına denk düşen bu koya çekilip tamir edilirmiş. İşte Kadırga Koyu’nun ismi bu fonksiyonundan geliyor. Şimdilerde bu koy tüm Assos ve çevresini mavi bayraklı, berrak denizi ve tertemiz, geniş ve taşlık/kumluk sahil şeridiyle popüler denize girme noktası.