Avrupa Birliği askeri ittifaka dönüşüyor

Brüksel’deki birkaç bağımsız diplomatik kaynaklara atıfta bulunan Rus haber ajansı TASS, komisyonun Avrupa Birliği (AB) ekonomisinin hızlandırılmış militarizasyonuna ilişkin bir strateji geliştirdiğini yazdığı haberinde, AK’nin bu stratejinin bir parçası olarak Avrupa ülkelerinin topçu mühimmatı üretimini genişletme amaçlı yeni bir girişim sunacağını, bu girişimiyle AB'ye bağlı kurumları ve üye ülkeleri 1,5 milyar avroluk yatırım yapmaya zorlayacağını vurguladı.

MALİ KURALLARA UYAN YOK

Avrupa Komisyonu, başta mühimmat üretimi olmak üzere savunma sanayinin öncelikli finansmanına ilişkin girişimi AB ülkeleriyle koordine etmeye çalışırken, AK, özellikle askeri sanayinin geliştirilmesine önemli miktarlarda yatırım yapan AB ülkelerine bir dizi muafiyetler sağlamayı teklif ediyor.

TASS’a bilgi veren, ancak isminin açıklanmasını istemeyen Avrupalı diplomat, AK’nin AB’ye üye devletlerin askeri harcamalar için daha aktif bir şekilde kaynak bulmasına izin verecek olan bazı bütçe kuralları ve kamu borç standartlarında değişikliğe gitmeyi planladığına değinirken, “Şu anda AB'nin üye ülkelere sağladığı mali ayrıcalık ve muafiyetler yalnızca yeşil enerji veya temiz üretim ile ilgili projeler için verilebiliyordu” diye hatırlattı.

Avrupa Birliği ülkelerinin bütçe açığını her ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’nın (GSYH) yüzde 3'ü, kamu borcunu ise yüzde 60'ı ile sınırlayan AB'nin temel mali belgesi olan İstikrar ve Büyüme Paktı (İBP) çerçevesinde, savunma harcamalarını artırmak amacıyla birçok kuralın yumuşatılması planlanırken, uzmanlar, bu paktın zaten pandemi ile birlikte neredeyse dondurulduğunun şimdi topluluktaki hemen hemen her üyenin bu kuralları ihlal ettiğinin altını çiziyor.

2023'ten itibaren AK’nin kademeli olarak İstikrar ve Büyüme Paktı çerçevesindeki mali kuralların uygulanmasına geri dönmeyi planladığı belirtilirken, öte yandan ekonomik birlik olarak anılan AB’nin yeşil enerji politikasından askeri birlik olma yoluna doğru gitmeye başladığı da uzmanların gözünden kaçmıyor.

TASS’a konuşan başka bir kaynağa göre, Avrupa'daki savunma sanayi üretiminin öncelikli olarak genişletilmesi istenirken, bu girişimin şu anda Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanmakta olan çeşitli belgelerde açıklaması bekleniyor.

Yeni belgede en kısa vadeli hedefin Avrupa Birliği ülkeleri tarafından 155 mm topçu mühimmatı, havan topu, mayın ve çeşitli tipte karadan karaya ve karadan havaya füze ile hava savunma sistemleri üretiminin artırılması yer alacak.

Kaynaklar, AB’nin sahip olduğu silah ve mühimmatın büyük hacimlerde Ukrayna'ya tedarik edilerek sürekli tüketildiğine dikkat çekerken, Avrupa Komisyonu’nun AB bütçesinden 500 milyon avro ve Avrupa Barış Fonu'ndan 1 milyar avro ile finanse edilecek mühimmat üretimini genişletmek için bir eylem planı sunacağının altını çizdi.

TASS haber ajansı, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in yakın zamanda gerçekleştirdiği Çekya ziyaretinde, “Avrupa Birliği'nde askeri mühimmat üretimine ilişkin bir teklif önerecekleri” sözlerini hatırlatırken, Leyen, ziyaretinde yaptığı konuşmasında, AK'nin bu ihtiyaçlar için AB bütçesinden 500 milyon avro tahsis edileceği ifadesini kullanmıştı.

AB ekonomisinin askerileştirilmesinden sorumlu olan yetkilinin ise Avrupa Komisyonu'nun İç Pazardan Sorumlu Üyesi Thierry Breton olacağı açıklanırken, Twitter hesabını sıkça kullanan Breton’un şubat ayından bu yana neredeyse her hafta değişik AB ülkelerinin savunma sanayi tesislerini ziyaret ettiği gözlemleniyor.

Bu geziler sırasında Breton’un savunma sanayinin ihtiyaçlarını, üretimi hızlandırma olanaklarını ve sanayiciler için gerekli garantileri yerinde araştırdığı kaydedilirken, açıklamalarında askeri alana yönelik büyük ölçekli yatırımlar için AB ülkelerinin mühimmat ve silah talebinin istikrarlı olacağından ve Ukrayna ihtilafının sona ermesinden sonra bile talebin süreceğinden emin olduğuna vurgu yapıyor.

ABD'NİN SAVUNMADA AVRUPA PAZARINI KAYBETMESİ GERİLİMİ ARTIRABİLİR

Avrupalı silah üreticilerinin NATO ülkelerine en büyük silah tedarikçisi olan ABD ile rekabetten sebepsiz yere korkmadıklarına dikkat çeken uzmanlar, bu doğrultuda Avrupa basınında yer alan haberlere göre, AK’nin AB ülkelerinin savunma siparişlerinin “Avrupalı şirketlere” öncelikli verilmesi ilkesini getirmek istediği iddia edilirken, ABD'nin bu pazarı kaybetmek istemediği, ancak bu ilkeyi Almanya, İtalya ve Fransa’nın desteklediği ifade ediliyor.

TASS, öte yandan savunma ve dış politikasını tamamen ABD’ye devreden ve yalnızca ABD’den silah ve mühimmat sipariş etmeyi arzu eden Polonya ve Baltık ülkelerinin savunma siparişlerinde AB ülkelerine öncelik verilmesi inisiyatifini desteklemediğini aktarırken, AB ile ABD arasındaki gerilimin, özellikle dış politikada AB ülkelerine göre daha bağımsız olmayı istediğini her fırsatta göstermeye çalışan Fransa nedeniyle artacağı tahmin ediliyor.