Avrupa Merkez Bankası’ndan uyarı: Olumsuz şok riskiyle karşı karşıyayız

Avrupa Merkez Bankası (ECB) finansal istikrar değerlendirmesini yayımladı. Yılda iki kez yayınlanan değerlendirmede, ECM birçok Avrupa hükümetinin tüketicileri ve işletmeleri Kovid-19 salgınının ekonomik etkilerinden ve Ukrayna’daki savaşın neden olduğu enerji fiyat şokundan korumak için uygulamaya koyduğu destek tedbirlerini tam olarak tersine çevirmediğini söyledi.

Değerlendirmede, "Yüksek borç seviyeleri ve gevşek mali politikalar nedeniyle piyasa katılımcıları tarafından ülke riskinin yeniden değerlendirilmesi, borçlanma maliyetlerini daha da yükseltebilir ve özel borçlulara ve devlet tahvili sahiplerine yayılma yoluyla da dahil olmak üzere olumsuz finansal istikrar etkilerine neden olabilir." denildi.

‘KAMU BORCU YÜKSEK KALACAK’

ECB, finansal sisteme yönelik risklerin son aylarda büyük ölçüde azaldığını, hanehalkı ve şirket borçlarının salgın öncesi seviyelerin altına düştüğünü söyledi. Ancak kamu borcunun yüksek kalmaya devam edeceğini de belirten ECB, "gevşek mali politikaları" birincil endişe kaynağı olarak tanımladı.

Ekonomik faaliyetlerin önümüzdeki birkaç yıl içinde, dirençli işgücü piyasaları, düşük enflasyon ve ECB'nin önümüzdeki aydan itibaren faiz oranlarında beklenen indirimlerle desteklenerek toparlanması beklenirken, değerlendirmede "yapısal zorluklar ... verimlilik ve büyüme üzerinde bir engel olmaya devam ettiği” belirtildi.

‘GÖRÜNÜM KIRILGAN’

ECB, ticari gayrimenkullerdeki kayıpların arttığına dair işaretlerle birlikte "görünümün kırılgan olmaya devam ettiğini" ve "finansal piyasaların daha fazla olumsuz şoka karşı kırılgan olmaya devam ettiğini" söyledi.

"Para politikasında gevşeme beklentileri yatırımcıların risk değerlendirmelerinde iyimserliği artırmış olsa da duyarlılık hızla değişebilir" diyen ECB, "ısrarla yükselen borç seviyeleri ve bütçe açıklarının borç sürdürülebilirliği endişelerini yeniden alevlendirme olasılığının daha yüksek olduğuna" işaret etti.

BEKLENTİ GERÇEKLEŞMEYEBİLİR

ECB'nin uyarısı, AB'nin güncellenmiş ekonomik tahminlerini yayınlamasının ardından geldi ve bu tahminlerde Avro Bölgesi hükümetlerinin net borçlanmasının geçen yıl GSYH'nin yüzde 3,6'sından bu yıl yüzde 3'e ve 2025'te yüzde 2.8'e düşeceği tahmin edildi.

Ancak genel hükümet borcunun 2024'te Avro Bölgesi genelinde GSYH'nin yüzde 90'ı ile salgın öncesi seviyelerin üzerinde kalması, ardından gelecek yıl biraz yükselmesi beklendiği belirtildi.

Biraz daha parlak büyüme tahminlerine rağmen Brüksel, aralarında Fransa ve İtalya'nın da bulunduğu 11 kadar AB ülkesinin, bu yıl yeniden yürürlüğe giren yenilenmiş mali kurallar çerçevesinde yüzde 3'lük bütçe açığı sınırını ihlal ettikleri için kınanabileceklerini belirtti.

‘YENİDEN FİYATLANMA OLABİLİR’

Avrupa hükümetlerinin borçlanma maliyetleri, yatırımcıların ECB'nin şu anda yüzde 2 hedefine yakın olan düşen enflasyona yanıt olarak yakında faiz oranlarını düşürmeye başlayacağını tahmin etmeleri nedeniyle son zamanların en yüksek seviyelerinden düştü. Mali stresin bir göstergesi olarak yakından takip edilen İtalya ve Almanya'nın 10 yıllık borçlanma maliyetleri arasındaki fark son iki yılın en düşük seviyelerine geriledi.

Ancak ECB değerlendirmesinde şunu belirtti: "2024-25'te hem ulusal hem de AB düzeyinde yoğun bir seçim gündemi ışığında mali kayma riskleri veya yeni AB mali çerçevesinin tam olarak uygulanmasına ilişkin belirsizlikler piyasa katılımcılarının ülke riskini yeniden fiyatlamasına yol açabilir."

EMLAK PİYASASINDAKİ GERİLEME

Ticari emlak piyasalarının "keskin bir gerileme" yaşadığı uyarısında bulunan ECB, "yapısal olarak düşük talep" nedeniyle ofis binaları ve perakende satış alanlarının fiyatlarının daha da düşebileceğini vurguladı.

ECB, 20 Avro Bölgesi üye ülkesi için para politikasını belirlemekte ve para bloğunun en büyük kredi kuruluşlarını denetlemekte. ECB, Avro Bölgesi bankacılık sisteminin "güçlü sermaye ve likidite pozisyonları göz önüne alındığında bu riskleri bertaraf etmek için iyi bir donanıma sahip olduğunu" söyledi.

Ancak "yetersiz nakit tamponlarının" gayrimenkul yatırım fonları tarafından "zorunlu varlık satışlarına" yol açabileceği konusunda uyardı özellikle emlak piyasasındaki gerileme devam ederse veya yoğunlaşırsa.