‘Avrupa, silah satışında dünyayı geride bıraktı’
İsveç’te faaliyet yürüten Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), son beş yılda dünyadaki silah satışı eğilimlerini inceleyen bir araştırma raporu yayımladı.
Burada ifade edilen verilere göre, 2017-2021 arasında dünyadaki toplam silah satışı yüzde 4,6 düşerken Avrupa’nın satışları yüzde 19 gibi yüksek bir oranda arttı. Avrupa’nın dünya silah pazarındaki payı da geçen beş yılda yüzde 10’den 13’e çıkmış. Yıllık olarak hazırlanan raporun 30 yıldır eş yazarlarından olan Siemon Wezeman, bu gelişmeyi “Avrupa, silah satışının yeni yuvası oldu.” sözleriyle tarif ediyor ve bunun “endişe verici bir silah yığınağı” olduğunu söylüyor. Ayrıca Wezeman, tüm bunların Ukrayna krizinden önceki durumu yansıttığını hatırlatarak Avrupa’nın pazar payının ilerleyen yıllarda “çok ciddi bir artış” kaydetmesini beklediklerini ifade ediyor.
Enstitü’nün Avrupa Güvenliği Direktörü Ian Anthony, bu artış eğiliminin 2014 yılındaki Kırım kriziyle birlikte ortaya çıktığı ve NATO müttefiklerinin “savunma bütçesinin aşağı düşüşünü tersine çevirme taahhüdüyle” bağlantılı olduğu yorumunu yapıyor.
Almanya, kıtadaki eğilime ters bir şekilde silah ihracatını yüzde 19 azaltırken Avrupa’daki yükselişin şampiyonu yüzde 59’luk dev artışla Fransa olmuş. Fransa dünya pazarında sahip olduğu yüzde 11’lik payla üçüncü büyük silah ihracatçısı konumunda.
ABD VE İSRAİL ARTTIRDI RUSYA VE ÇİN AZALTTI
Hala yüzde 39’luk pazar payıyla dünyanın en büyük silah ihracatçısı olmayı sürdüren ABD, aynı süre zarfında silah satışını yüzde 14 arttırdı. Bu artışla birlikte dünya pazarındaki payı da yüzde 32’den 39’a yükseldi. ABD silahlarının yüzde 43’ü Orta Doğu ülkeleri tarafından satın alındı. ABD’nin en yakın müttefiki İsrail de son beş yılda yüzde 19 daha fazla silah satın aldı.
ABD’den sonra dünyanın ikinci büyük silah ihracatçısı olan Rusya’nın silah satışları ise geçen beş yılda yüzde 26 düştü. Bu düşüş, Rusya’nın 2014’ten sonra maruz kaldığı tecrit politikasıyla, Çin’in kendi silah teknolojilerini geliştirmesiyle ve çok büyük oranda Hindistan ile Vietnam’ın Rusya’yla silah ticaretini azaltmasıyla açıklanıyor.
Aynı dönemde Çin’in silah ihracatı ise yüzde 31 oranında düştü.
ORTADOĞU’DA SIRALAMALAR DEĞİŞTİ
ABD’nin en önemli silah satışı ortağı olan Ortadoğu ülkeleri, geçen beş yılda ithalatlarını yüzde 2,8 oranında arttırdı. Dünyanın en büyük ikinci silah ithalatçısı olan Suudi Arabistan, yüzde 27 arttırarak diğer ülkelerin ters yöndeki eğilimini dengeliyor. Ona silah ithalatını yüzde 227 gibi sıradışı bir oranda arttıran Katar eşlik ediyor. Katar böylece dünyadaki silah ithalatçıları arasında birden 22’den 6’ncı sıraya fırlamış. Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri, silah alımını yüzde 41 azaltarak üçüncü sıradan dokuzuncu sıraya gerilemiş. Ancak tüm bu ülkelerin ve Kuveyt’in gelecek seneler için ettiği önemli silah siparişleri bulunuyor.
ASYA VE OKYANUSYA DIŞALIMDA BİRİNCİ SIRADA
Asya ve Okyanusya, yüzde 43’lük payla birinci silah ithalatçısı bölge olmayı sürdürüyor. Doğu Asya ve Okyanusya’ya yapılan silah ihracatı, geçen beş yılda sırasıyla yüzde 20 ve yüzde 59 artmış. Bu coğrafyadan en çok silah ithal eden ülkeler ise Hindistan, Avustralya, Çin, Güney Kore, Pakistan ve Japonya olarak sayılıyor.
