‘Avrupa’da bireycilik, Türkiye’de toplumculuk var’
Almanya Federal İstatistik Dairesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre, evlerinde yalnız yaşayan kadın ve erkeklerin oranı yüzde 20’yi geçiyor. 25-30 yaş arası yalnız erkeklerde bu oran yüzde 35’e yakın. Avrupa’daki bireylerin yalnızlaşmasının nedenlerini Aydınlık Avrupa’ya anlatan Psikiyatrist, Psikoterapist ve Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Elif Duygu Cındık, Avrupa ve özellikle Almanya’da yalnızlığın büyük bir sorun olduğunu vurguladı. Cındık, bunun sebeplerini şöyle özetledi: “Ekonomik olarak baktığımızda, çok fazla ve uzun saatler çalışmak ve gittikçe pahalılaşan hayat yalnızlığın ilk sebepleri arasında. Üretmek için baskı var. Uzun süre ve fazla çalışan insanlar yorgun oluyorlar ve belki de kalan kısa zamanlarını evde dinlenerek geçirmek istiyorlar. Bu da onların yalnızlaşmasına sebep oluyor. Bir diğer sebep, göç. Özellikle 25-30 yaş arası insanlar gerek eğitim gerek iş için ülke değiştirebiliyorlar ve bu da aileleri ve yakın arkadaşlarıyla bağlarının kopmasına sebep oluyor. Son 2 yılda özellikle pandeminin de etkisiyle sadece Almanya değil, tüm dünya yalnızlığa itildi. Sosyal medya da yine yalnızlaşmada büyük bir etken. İnsanlar, hatta aynı evin içinde yaşayan insanlar bile yan yanayken kendi telefonlarıyla uğraşıyorlar. Bu da iletişimin ve samimiyetin kopmasına sebep oluyor.”
‘YALNIZLIK HEM TERCİH HEM ZORUNLULUK’
Yalnızlığın bir tercih ve aynı zamanda bir zorunluluk olduğunu belirten Cındık, “İnsanların çok fazla çalışması, hayat şartlarının pahalılığı ve üretmek için yapılan fazla baskı, bir zorunluluk olarak sayılabilir. Ayrıca Kovid-19 ile birlikte sağlık endişesi ve ev izolasyonu da yine bir zorunluluk olarak karşımıza çıkıyor.” ifadelerini kullandı. Almanya’da bireysel bir kültürün egemen olduğunun altını çizen Cındık, Psikanalist Donald Winnicott’a göre “kendi başına olma kapasitesi” gelişmiş insanların yalnızlığının yıkıcı olmadığını, tam tersine yararlı ve üretici bir deneyime dönüşebildiğini aktardı. Ancak bu kapasitenin gelişmemiş olması durumunda, yalnızlığın yıkıcı bir duruma dönüştüğünü söyleyen Dr. Elif Duygu Cındık, sözlerine şöyle devam etti: “Yalnızlık bazen ihtiyaç, bazen tercih, bazen de zorunluluk oluyor. Araştırmalar, uzun süreli yalnızlığın anksiyete, depresyon, obezite, kalp hastalıkları, madde bağımlılığı ve Alzheimer gibi çok sayıda sağlık sorunuyla ilişkili olduğunu ortaya koyuyor.”
Kovid-19 salgınının sağlık önlemleri nedeniyle insanları evlere kapattığını belirten Cındık, “Bu durum, zaten yalnızlaşan insanları iyice yalnızlığa itti. Ayrıca salgından dolayı sağlıklarının zarar göreceği endişesiyle kişilerde anksiyetenin artması da yine yalnızlığın daha çok tercih edilmesine sebep oldu. Sağlık endişelerine bağlı olarak sosyal anksiyete de arttı.” dedi.
‘MODERN YAŞAM, YALNIZLIĞI DA BERABERİNDE GETİRİYOR’
Avrupa’da genelde bireysel bir kültürün hâkim olduğunu, Türk kültüründe ise değişmekle birlikte hâlâ kolektivist yani toplumcu bir kültürün olduğunu ifade eden Cındık, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak, özellikle burada yaşayan yeni nesle dâhil insanlar Avrupa’ya daha fazla adapte oluyor ve doğal olarak yaşamları değişiyor. Yeni kuşaklarda evlilik yaşı yükseliyor ve bireysel yaşam artıyor. Kliniğe gelen yaşlı hastalarımız bazen çocuklarının onlarla kalmadığından veya onlara bağlı olmadığından şikâyet edebiliyor. Özellikle bir önceki nesle mensup kişiler, örneğin kendi anne babalarıyla yaşamış, onlarla aynı evi paylaşmış insanlar, yaşlandıklarında aynı şeyi bekliyor. Ancak çocuklar, çevrede daha bireysel bir yaşamı görüyorlar. Bu da onların yaşam tarzının değişmesine sebep oluyor.”
Modern yaşamın yalnızlığı da beraberinde getirdiğini aktaran Cındık, artık Avrupa ve Almanya’da insanların evlilik yaşının çok arttığını, buna bağlı olarak geç yaşta evliliği tercih etme ya da hiç evlenmemeyi tercih etme durumunun daha sık görüldüğünü söyledi. İnsanların genellikle çok fazla çocuk yapmadığını veya hiç çocuk sahibi olmadığını belirten Cındık, bu durumun özellikle yaşlılarda yalnızlığı meydana getirdiğini vurguladı.
Dr. Elif Duygu Cındık
HÜKÛMET ÇÖZÜM BULMAYA ÇALIŞIYOR
Modern çağın sıkıntılarından biri olan yalnızlığın Almanya’da son yıllarda giderek büyüyen bir toplumsal sorun haline geldiğinin altını çizen Cındık, “Alman Hür Demokrat Parti (FDP) tarafından konuyla ilgili verilen soru önergesi, hükûmet tarafından yanıtlandı. Buna göre 45 ila 84 yaşları arasındaki kişiler içinde yalnızlık hissi yaşadığını ifade edenlerin oranı, 2011-2017 yılları arasında yüzde 15 arttı.” ifadelerini kullandı. Hükûmetin, FDP’nin soru önergesine verdiği yanıtta konuyla ilgili atılan adımlara da değinildiğini belirten Cındık, şöyle konuştu: “Buna göre farklı kuşaklardan insanların bir arada yaşayabileceği evlerin 2020 yılına dek yapımı için federal bütçeden 17 buçuk milyon avro kaynak ayrılmış durumdaydı. Ayrıca ülke çapında hâlihazırda bu evlerden 540 tane bulunduğu ve bunlardan 250 tanesinin doğrudan her yaş grubunda yalnızlık hissinden mustarip kişiye hizmet verdiği bildirildi.”
