Avrupa’da hazırlık NATO’da ABD’nin yerine geçme planı

Financial Times'ın kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Avrupa NATO’da yeni bir liderliğe hazırlanıyor.

Financial Times'a konuşan ve ismi açıklanmayan dört Avrupalı yetkili, İngiltere, Fransa, Almanya ve İskandinav ülkelerinin, bloğun savunmasının askeri ve mali yükünü Washington'dan uzaklaştıracak potansiyel bir öneri üzerinde görüştüklerini söyledi. Habere göre nihai hedef bu planı NATO'nun haziran ayında Lahey'de yapılacak yıllık zirvesinden önce ABD'ye sunmak.

‘ŞAŞKINLIK YARATACAK DERECEDE BÜYÜK GÖREV’

Haberde şu yorum yapıldı: “Bu çaba, Avrupalı NATO üyelerinin, Başkan Donald Trump yönetimindeki ABD'nin savunma taahhütlerini yerine getirmeyebileceği ya da bloktan tamamen ayrılabileceği yönündeki korkuları yansıtıyor.” Görüşmelerin, uzun vadeli bir geçiş önerisi olarak çerçevelendiği bildirilirken, Avrupalı yetkililer beş ila on yıllık zaman çizelgesinin son derece iddialı göründüğünü söyledi.

FT'ye konuşan bir yetkili "Harcamaları arttırmak elimizdeki tek koz: yük paylaşımı ve ABD'ye bağımlılıktan uzaklaşmak... Bu görüşmelere başlıyoruz, ancak bu o kadar büyük bir görev ki pek çok kişi bu görevin büyüklüğü karşısında şaşkınlık yaşıyor." dedi.

ASYA’YA YÖNELMEYE İKNA ETMEK

Gazeteye göre plan, AB'nin savunma harcamalarını artırma ve askeri kabiliyetlerini yükseltme taahhütlerini içerebilir; bu da Trump'ı sorumlulukların kademeli olarak devredilmesini kabul etmeye ve ABD'nin Asya'ya odaklanmasına izin vermeye ikna edebilir.

Ancak bazı Avrupa ülkelerinin, ABD'nin daha hızlı çıkışını da teşvik edebileceği endişesiyle görüşmeleri destekleme konusunda isteksiz oldukları söyleniyor. Diğerleri ise Trump yönetiminin "öngörülemez doğası" göz önüne alındığında Washington'un sorumlulukların yapılandırılmış bir şekilde devredilmesini kabul edip etmeyeceğinden şüphe duyuyor.

KAOSU ÖNLEMEYE YÖNELİK

FT'nin haberine göre görüşmeler, ABD'nin son 80 yıldır Avrupa'yı koruyan transatlantik güvenlik ittifakından tek taraflı olarak çekildiğini açıklaması halinde yaşanabilecek kaosu önlemeye yönelik bir girişim.

Halihazırda ABD, NATO'nun yıllık 3,5 milyar dolarlık harcamasına yüzde 15,8 oranında katkıda bulunuyor. Ayrıca Avrupa'da 80 bin ila 100 bin arasında askeri var.

Almanya, Fransa ve İngiltere gibi Avrupa ülkeleri savunma harcamalarını ve orduya yaptıkları yatırımları arttıracaklarını açıklamışlardı.

YATIRIMLAR NEREYE YAPILACAK?

Bloomberg, önümüzdeki dönemde hedeflenen beş ana alanın hava savunma sistemleri, derin atış kapasiteleri, lojistik, iletişim ve bilgi sistemleri ve kara manevra kapasiteleri olduğunu bildirdi.

Bu ayın başlarında Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen AB'yi bir "savunma birliği" oluşturmaya çağırdı. AB ayrıca ReArm Europe olarak bilinen ve bloğun askeri sanayi kompleksi için 800 milyar avroya (875 milyar $) kadar borç ve vergi indirimi sağlayacak bir planı da destekledi.

Trump da NATO üyelerinden savunma harcamalarını GSYH'nin yüzde 5'ine çıkarmalarını talep etti - bu oran ittifakın yüzde 2'lik hedefinin iki katından fazla. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, ülkesinin müttefikleriyle "dengesiz bir ilişkiye artık müsamaha göstermeyeceğini" söyledi ve Washington'un "Avrupa'nın kendi güvenliğinin sorumluluğunu üstlenmesine öncelik vereceğini" vurgulamıştı.