Avrupa’da odun, altınla yarışıyor

Avrupalılar nasıl ısınacaklarının derdine düştü. Doğal gazdan umudunu kesen Avrupalılar evlerine soba satın alarak odun ile ısınmaya çalışıyor. Fakat oduna ulaşmak artık ne kolay ne de ucuz.

Geçen yıl tonu 184 avro olan yakacak odun fiyatı, yapı marketlerde 518 avroya ulaştı. 21 Aralık 2021 günü yarım altının 181 avroya denk gelen fiyatı ise bugün 178 avro ve üç avro değer kaybetti. Odunun ise 1 yılda değer kazancı yüzde 181 oldu.

Talebi karşılamak için ise Avrupa, ciddi bir odun ve pelet ithalatına yöneldi. Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Fuat Gürle Aydınlık Avrupa’ya yaptığı açıklamada özellikle Balkan ülkelerine ihracatın yapıldığını söyledi.

PELETE TALEP ARTTI

Avrupa’daki enerji krizi pelet gibi ürünlere de talebi arttırdı. Türkiye'nin, doğal ürün ve atıklardan elde edilen biyokütle yakıt türü pelet ihracatı, Avrupa'dan gelen taleple yükselişe geçti. Bu yılın ocak-eylül döneminde pelet ihracatının miktar ve döviz getirisi yükseldi. Türkiye’nin geçen yıl 12,5 bin ton olan pelet ihracatı yaklaşık yüzde 500'lük artışla 74,7 bin tona çıktı. İhracat getirisi de 1 milyon 734 bin dolardan yaklaşık yüzde 800'lük artışla 15 milyon 425 bin dolara ulaştı.

Isınma amaçlı kullanılan pelet, endüstriyel ve tarımsal atıkların kurutulup öğütüldükten sonra yüksek basınç altında sıkıştırılması ile elde ediliyor. Pelet yapımında talaş, odun yongaları, ağaç kabuğu, zirai ürün, ekin sapı, fındık, badem, ceviz kabukları gibi doğal ürün ve atıklar kullanılıyor.

Pelete en büyük ilgi Bulgaristan'dan geldi. Toplam ihracatın miktar olarak yüzde 60'ı Bulgaristan'a gerçekleştirildi. Bu ülkeye geçen yılın ocak-eylül döneminde 650 bin dolarlık pelet ihraç edilirken bu senenin aynı döneminde 45 bin ton dış satıştan 7,6 milyon dolarlık döviz girdisi sağlandı. Kuzey Makedonya, Almanya, Romanya, Yunanistan, İtalya, bu yıl pelet talebi artan ülkeler oldu.

TÜRKİYE İÇİN BİR FIRSAT

Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Fuat Gürle, pelet ihracatı için “Türkiye için bir fırsat. Cari açığımızı kapatmak açısından bu durumu bir fırsata çevirebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Peletin ısınma aracı olarak önemli bir alternatif olduğunu dile getiren Gürle, "Şu an çok yoğun şekilde pelete talep var. Kömürle kıyasladığımızda atığı çok az, yüksek kalori var. Bundan dolayı ilgi görüyor. Pelette çok fazla ısı var. Atığı çok az. Çok iyi bir ihraç kalemimiz olabilir. Çünkü Türkiye'de ağaç fabrikalarında ciddi anlamda doğal talaş çıkıyor. Zaten doğal talaştan yapılan pelet katma değerli. Pelet üretimi Karadeniz Bölgesi'nde yaygın çünkü yoğun miktarda ağaç, kereste, tomruk üretimi var" diye konuştu.

Pelet işleme tesislerinin geliştiğini ve yeni tesislere ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Gürle, “Pelet ihracatının yanı sıra bunların yakılacağı sobalarda da bir talep artışı yaşanıyor” dedi.

ALMANYA’DA ODUN HIRSIZLIĞI ARTTI

Enerjideki kıtlık ve yüksek maliyetler nedeniyle Almanya'daki ormanlardan odun hırsızlığı artıyor. Münster Orman Dairesi'nden Adalbert Koch, yaptığı açıklamada, küçük bir römork ile gelenlerin hızar makineleriyle kestikleri ağaçları araçlarına yüklediklerini, bu kişilerin daha sonra hemen oradan ayrıldığını belirtti.

Ormandan odun elde etmenin 20 dakika içinde gerçekleştiğini ve bu durumun giderek arttığını aktaran Koch, bunun yasa dışı olduğunu kaydetti.

Bölgedeki ormanın yüzde 85'inin özel şahıslara ait olduğuna işaret eden Koch, "Burası ‘benim’ denebilecek bir halk ormanı değil. Bu kesinlikle hırsızlıktır" ifadelerini kullandı.

Kuzey-Ren Vestfalya Orman ve Odun Dairesi'nden yapılan açıklamada da eyalette, kamyonlarla ormanlara gelen "profesyonel hırsızlar" hakkında suç duyurusunda bulunulduğu bildirildi.

Kuzey-Ren Vestfalya Orman ve Odun Dairesi müdürlerinden GeroHütte, izin almadan ormandan odun alma veya ağaçları kesmenin yasal olarak hırsızlık olduğunu, bundan dolayı yüksek para veya hapis cezaları verilebileceğini belirtti.

BELÇİKALILAR SOBALARINI KURUYOR

Belçikalılar, enerji krizi nedeniyle kış aylarında ısınmak için sobalarını kurarak odun ve pelet yakıtına yöneliyor.

Belçika basınına göre, Avrupa'daki enerji krizi nedeniyle doğal gaz ve elektrik fiyatlarının tarihi yüksek seviyelere çıkması, vatandaşların ısınma tercihlerini değiştirmelerine neden oluyor.

Yüksek doğal gaz faturaları nedeniyle birçok Belçikalı kaloriferleri açmaya alternatif olarak sobalarını kurarak kışa hazırlık yapıyor.

Bu nedenle Belçika'da odun ve pelete talep hızla yükseliyor. Talep artışı bu ürünlerin fiyatlarını da hızla artırıyor.

Geçen yıl bu dönemde 80 avro seviyesinde olan odunun metreküp fiyatı 150 avroya ulaştı. Böylece odun fiyatları bir yılda yüzde 90'a yakın artmış oldu.

Pelet fiyatlarındaki artış odunu da geride bıraktı. 15 kilogramlık pelet yakıt fiyatı 4,2 avrodan 12 avro seviyesine çıktı. Böylece pelet fiyatları 1 yılda yaklaşık 3 katına yükseldi.

Öte yandan, Belçika'da elektrik ve gaz faturaları son 6 ayda 2 kattan fazla artış gösterdi.