Avrupalı ekonomistlerden eleştiri: Faizler daha hızlı düşürülmeli

Ekonomistler, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Avro Bölgesi'nin durgunlaşan ekonomisine yardımcı olmak için faiz oranlarını düşürmekte çok yavaş davrandığı uyarısında bulundu. Financial Times'ın (FT) anketine katılan 72 Avrupalı ekonomistin neredeyse yarısı yüzde 46'sı merkez bankasının ekonomik temellerle senkronize olmadığını söyledi.

Yüzde 43'ü ise ECB'nin para politikasının "doğru yolda" olduğundan emin. Geri kalanlar bilmediklerini ya da yanıt vermeyeceklerini söyledi.

ECB, enflasyonun beklenenden daha hızlı düşmesi nedeniyle haziran ayından bu yana faiz oranlarını dört kez düşürerek yüzde 4'ten yüzde 3'e indirdi. Bu süre zarfında ekonomik görünüm sürekli olarak zayıfladı. ECB Başkanı Christine Lagarde, Avro Bölgesi'nin cansız büyüme beklentileri nedeniyle faiz oranlarının önümüzdeki yıl daha da düşmesi gerekeceğini kabul etti.

KARAMSAR BÜYÜME TAHMİNİ

IMF'nin son tahminleri, ABD'deki yüzde 2,2'lik büyümeye kıyasla AB ekonomisinin gelecek yıl yüzde 1,2 oranında büyüyeceğini gösteriyor. FT'nin anketine katılan ekonomistler Avro Bölgesi için daha da karamsar bir tablo çizerek sadece yüzde 0,9'luk bir büyüme öngörüyor. Uzmanlar büyümedeki farklılığın, Avro Bölgesi faiz oranlarının, yılı ABD borçlanma maliyetlerinden çok daha düşük bir seviyede tamamlaması anlamına geldiğini söylüyor. ABD Merkez Bankası'ndaki faiz belirleyicileri önümüzdeki yıl borçlanma maliyetlerini sadece iki kez çeyrek puan düşürmeyi bekliyor.

ECB YÖNETİMİ TOPA TUTULDU

Paris'teki IESEG İşletme Okulu'nda ekonomi profesörü olan Eric Dor, Avro Bölgesi'nde reel büyüme için aşağı yönlü risklerin açıkça arttığını söyledi. "ECB politika faizlerini düşürmekte çok yavaş davrandı" diyen Dor, bunun ekonomik faaliyet üzerinde zarar verici bir etkisi olduğunu söyledi.

Dor, enflasyonun ECB'nin yüzde 2'lik hedefinin altına düşme olasılığının arttığını düşündüğünü söyledi. J Safra Sarasin bankasının baş ekonomisti Karsten Junius da ECB'de karar alma sürecinin genel olarak Fed ve İsviçre Ulusal Bankası'ndan daha yavaş olduğunu söyledi.

Junius, diğer faktörlerin yanı sıra ECB Başkanı Lagarde'ın uzlaşı odaklı liderlik tarzını ve yönetim konseyindeki çok sayıda karar vericiyi suçladı. Uni Credit'in grup baş ekonomisti Erik Nielsen de ECB'nin salgın dönemindeki dramatik artışlarını enflasyon beklentilerini kontrol altında tutması gerektiğini söyleyerek yaptığını belirtti.

"Faizleri küçük kademeli adımlarla değil, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde düşürmeleri gerekirdi." diyen Nielsen, enflasyonun tekrar rayına oturmasına rağmen para politikasının hala aşırı kısıtlayıcı olduğunu söyledi.

ONA GÖRE GİDİŞAT NET

Aralık ayında, ECB’nin 2024'te son kez faizleri düşürmesinin ardından Lagarde, gidişatın net olduğunu söyledi ve ilk kez gelecekteki faiz indirimlerinin muhtemel olduğuna işaret etti. Bu görüş yatırımcılar ve uzmanlar arasında uzun zamandır sağduyu olarak kabul ediliyordu.

Lagarde gelecekteki faiz indirimlerinin hızı ve zamanlaması konusunda yol göstermedi ve ECB'nin toplantı bazında karar vereceğini söyledi.

ENFLASYON BEKLENTİSİ

FT'nin anketine katılan 72 ekonomist, ortalama olarak, Avro Bölgesi enflasyonunun gelecek yıl yüzde 2,1'e düşmesini bekliyor. Bu, merkez bankasının hedefinin hemen üzerinde ve ECB'nin kendi tahminiyle uyumlu. FT'nin anketine göre, ekonomistlerin çoğunluğu ECB'nin 2025'te mevduat faizini bir puan daha düşürerek (yüzde 2'ye indirerek) mevcut faiz düşürme yörüngesine devam edeceğine inanıyor.

Ankete katılan tüm ekonomistlerin yalnızca yüzde 19'u ECB'nin 2026 yılında faiz oranlarını düşürmeye devam edeceğini beklemekte.

FT'nin anketine katılan 72 ekonomistin sadece 27'si faizlerin yatırımcılar tarafından öngörülen yüzde1,75-2 aralığına düşmesini bekliyor.

Bu arada tüm ekonomistler ECB'nin çok yavaş hareket ettiğine inanmıyor. Citi'nin eski baş ekonomisti ve şu anda bağımsız bir ekonomi danışmanı olan Willem Buiter, "ECB politika faizleri yüzde 3 ile çok düşük." dedi.

Buiter, yüzde 2,7 ile merkez bankasının yüzde 2'lik hedefinin oldukça üzerinde olan çekirdek enflasyona ve para birimi alanında yüzde 6,3'lük rekor düşük işsizliğe dikkat çekti.