'Avrupa'ya ihracatın yüzde 20'sini trenle yapabiliriz'

Türk tedarikçiler Avrupalı müşterilerine ürünleri zamanında ulaştıramadığında hem maliyet artıyor hem de günümüzde hızlı işleyen tedarik zinciri ekosistemi nedeniyle müşteri kaybediyorlar. Konuyu Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Bulgaristan İş Konseyi Başkanı Zeki Sarıbekir ile konuştuk. İhracatı artırmanın yolunun lojistiği artırmaktan geçtiğini kaydeden Sarıbekir, “Bulgaristan kapısı çok önemli. Çok iyi ticaret ateşelerimiz var. Kapasite ne kadar artarsa artsın üç kapı var. Çin 14 günde geliyor biz hala Kapıkule'de bekliyoruz” dedi.

ÜÇ LİMANA RO-RO SEFERLERİ

Toplam ihracatımızın yüzde 50’sini Avrupa’ya yaptığımızı hatırlatan Zeki Sarıbekir, bu ihracatın çok büyük bir kısmının yıllık bir milyon TIR ile Bulgaristan üzerinden geçtiğini aktardı. “Alternatif lojistik kanalları geliştirip ihracat TIR’larımızı Bulgaristan’dan ve Balkanlar'dan hızlıca geçirip Avrupa’da bir lojistik merkezi kurabiliriz. İhracatımızı artırmak için yenilikçi çözümlere gitmemiz şart” diyen Sarıbekir, şu önerileri yaptı: “Kapıkule ağırlıklı olmak üzere Dereköy ve Hamza Bey sınırlarında Bulgaristan üzerinden senede bir milyon TIR’lık bir ticaret yapılıyor. Avrupa’ya yaptığımız toplam ihracatın yüzde 20’lik bölümünü trenle aktarabiliriz. Ro-Ro taşımacılığı da diğer önemli bir alternatif olabilir. Bulgaristan’ın Varna ve Burgaz limanları var. Romanya’nın Köstence limanı var. İtalya’da Bari de önemli bir nokta ama asıl olan alternatif kanalları teşvik etmemiz.”

TIR'LAR İÇİN HES KODU ÖNERİSİ

Şu anda Ticaret Bakanlığı'nın lojistik merkezleri üzerinde durduğunu belirten DEİK Bulgaristan İş Konseyi Başkanı Sarıbekir, şunları söyledi: “TIR’larımızı Bulgaristan’dan, Balkanlar'dan hızla geçirip hızla Avrupa’da bir lojistik merkezi oluşturup orada dağıtmamız lazım. Yıllık TIR geçiş sayısı bir barkod, ya da HES kodu gibi bir sistemle geliştirilip iki katına çıkabilir. Bu da ülkemizin toplam ihracatına en az yüzde 20 oranında katkı sağlar. Avrupa’da özellikle otomotiv sanayisinde ve diğer birçok sektörde ‘Just in Time’, yani zamanında sevkiyat çok önemli. Zamanında sevkiyat yapmamız için çok hızlı hareket etmemiz lazım. Buna rağmen gelişen ticarette bu kapılar bize yetmeyecektir. Kapıkule’den hızlı geçebilmek anlamında bir TIR sahası, ya da tren sahası gibi lojistik merkezleri kurulabilir. Başka önemli bir husus da şu; Avrupa Yeşil Mütabakatı’ndan dolayı komşularla ilişkiler iki kat önem kazanacak. Biz de çok şanslıyız ki Avrupa’nın komşusuyuz. Bulgaristan yanı başımızda. Bu nedenlerden dolayı bir an önce önlemlerimizi alıp hızlı bir şekilde ihracattaki lojistik sıkıntısını çözmemiz gerekiyor.”

2023'TE 7 MİLYAR DOLARLIK HEDEF

Türkiye ile Bulgaristan arasındaki ikili ticari ilişkilere değinen Sarıbekir, şu bilgileri paylaştı: “Bulgaristan ile 4.5 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmimiz var. Bu dengeli bir dış ticaret hacmi. Türkiye’nin bu ülkeye ihracatı yaklaşık 2.4 milyar dolar. Bulgaristan’ın bize ihracatı ise 2.1 milyar dolar. Bunun 2021’de 5 milyar dolara çıkacağını öngörüyoruz. 2023’te bu tutarın 6-7 milyar dolar seviyesine çıkmasını bekliyoruz. Bulgaristan’da 70’in üzerinde Türk yatırımcımız var bunların içinde büyük yatırımcılar da mevcut. 20'si büyük yatırımcı. Bulgaristan’daki doğrudan Türkiye’den gelen yatırımlar resmi olarak 1 milyon avro civarında. Bulgaristan Türkiye’den en çok yatırım çeken ülkelerin başında geliyor. Avrupa’ya açılan kapımız olması dolayısıyla Türk yatırımcılar için her zaman bir cazibe merkezi. Bir diğer önemli husus da iki ülke arasındaki turizm faaliyetleri. Turizm Bakanlığı verilerine göre 2020 yılında 850 bin Bulgar vatandaşı ülkemize giriş yaptı. Pandeminin etkilerinin azalmasıyla bu sayının 1 milyonun üzerine çıkacağını tahmin ediyorum. Türkiye, Bulgaristan için çok önemli bir ülke bize çok önem veriyorlar.”

'MADEN İN EU' İLE STA'LARDAN YARARLANABİLİRİZ

Bulgaristan'ın sadece bir komşu değil, aynı zamanda Avrupa’ya açılan kapımız olduğuna işaret eden DEİK Bulgaristan İş Konseyi Başkanı Zeki Sarıbekir, Türk yatırımcıların Bulgaristan'a ihracat yaparak burada kuracakları montaj tesisleriyle hem Avrupa içlerine daha kolay mal satabileceklerini, hem Avrupa'nın yaptığı STA'lardan faydalanabileceğini hem de ülkemize zaman zaman ticari kısıtlamalar uygulayan ülkelerdeki bu engelleri aşabileceğini ifade etti. Sarıbekir ülkede yatırım teşviklerinin ve yatırım ortamının uygun olduğunu ancak işçi sıkıntısı yaşandığını söyledi. Bu anlamda maliyetleri düşüreyim mantığı ile bu ülkeye yatırımın doğru olmayacağını uyarısı yapan Sarıbekir, ancak Türkiye'de üretilen ürünlerin Bulgaristan'da belki ambalaj belki montaj ile bu ülkenin ticari imkanlarından istifade edilerek dünyaya satılabileceğini kaydetti.