AYM'den sendika hakkı kararı

Anayasa Mahkemesi, Birleşik Metal İş Sendikasına üye olduktan sonra bir iki gün içinde iş sözleşmesi feshedilen 12 işçinin bireysel başvurusunu kabul ederek sendika hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

Redüktör üretimi yapan bir iş yerinde çalışan 12 işçi, 12 Temmuz 2017-14 Temmuz 2017 tarihlerinde Birleşik Metal İş Sendikasına üye oldu. İşçilerin iş sözleşmesi, sendikaya üye oldukları gün veya üye olduktan bir iki gün sonra "devamsızlık, verilen görevleri yerine getirmeme, uyumsuzluk" gibi nedenlerle feshedildi. İşçiler, iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedildiği iddiasıyla İstanbul Anadolu 5. İş Mahkemesinde işe iade ve sendikal tazminat talepli dava açtı.

MANEVİ TAZMİNAT ÖDENECEK

İlk derece mahkemesi 16 Ocak 2020 tarihinde işe iade talepleri yönünden davanın kabulüne sendikal tazminat talepleri yönünden davaların reddine karar verdi. Kararların istinaf yargı yoluna götürülmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 48. Hukuk Dairesi 26 Nisan 2021 tarihinde istinaf başvurularının esastan reddine kesin olarak karar verdi. İşçiler de bunun üzerine Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu. Başvuruyu inceleyen AYM İkinci Bölümü sendika hakkının ihlal edildiğine karar verdi. AYM ayrıca 12 işçiye ayrı ayrı 20 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.

KARARIN GEREKÇESİ

AYM kararının gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:

"Eldeki başvuruda, ilk derece mahkemesi sendikal fesih iddiası ile ilgili hiç bir değerlendirme yapmamış ve sendikal feshin ispatlanamadığı sonucuna ulaşmıştır. Bölge Adliye Mahkemesi ise sendika üyesi olduğu hâlde davalı işyerinde çalışmaya devam eden personellerin bulunduğu; işyerinde sendikanın yetki süreci işletmediği ve başvurucuların hangi sendikal faaliyeti sebebiyle işveren tarafından iş akdinin feshedildiğinin yöntemince ortaya konulamadığını belirterek sendikal feshin gerçekleşmediği sonucuna ulaşmıştır. Oysa hem ilk derece hem Bölge Adliye Mahkemesince yapılması gereken Anayasa Mahkemesinin önceki kararlarında zikrettiği kriterlerin somut olayda uygulanması ve bundan sonra sendikal fesih olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği sonucuna varılmasıdır. Dolayısıyla derece mahkemelerinin gerekçelerinde anılan değerlendirmeler yapılmaksızın eksik verilere dayanılarak sendikal feshin gerçekleşmediği şeklinde varılan tespite katılmak mümkün olmamıştır."