Bahçesine baktı verimi artırdı

Fındık üreticisi Şenay Sakal, dönümde 100 kilogram fındık alırken bahçesinde yaptığı bakımla aldığı ürün miktarını 500 kg’a kadar çıkardı. Sakal, “Bakarsanız bağ bakmazsanız 100 kg’ın da altına düşersiniz” dedi.

KEŞAP Fındık Üreticileri Birliği’ne bahçedeki verimi artırabilmek için başvuran Şenay Sakal, kooperatiften öğrendiklerini fındık bahçesinde uyguladı ve verimi artırdı.

Sakarya’da düzenlenen fındık haftası etkinliklerinde Aydınlık’a konuşan Sakal, verimi nasıl artırdığını şöyle anlattı: “Fındık bahçeme gittim, sordum. ‘Ey fındık, benden ne istiyorsun?’ dedim. O da dedi ki: ‘Güzel bir toprak tahlili istiyorum, beni güzelce budamanı istiyorum, verim budaması, şekil budaması yap.” Mustafa Hoca’dan öğrendiğim şekilde yaptım. ‘3 sene dediklerimi uygularsan 300-500 kg arasında verimi yakalarsın’ demişti. Bazı bahçelerde 570 kg’ı yakaladık. 50-60 yıllık fındıkta yakaladık. Dalları geliştirdik. 3 sene bitti ve fındık bahçemiz bize gülüyor, bizim de yüzümüz gülüyor. Yaklaşık 50 dönüm arazimiz var. Geçen sene o yağmurlarda biliyorsunuz dökülme oldu. Ona rağmen 18 ton aldık. Bu sene de 20 ton civarında olması lazım. Bakarsanız bağ bakmazsanız 100 kg’ın da altına düşer.”

‘DAL DEĞİL FINDIK YETİŞTİRECEĞİZ’

Masraflarının da düştüğünü belirten Sakal, “Burada yaklaşık 10 dal var bir ocakta. O 10 dala bakım da zor. Bu kökü 3-4 dala düşürdüğünüz zaman uğraştığınız dal sayısı azalıyor. Bir de bu dalların hepsi etrafındaki topraktan besleniyor. Biz dal değil fındık yetiştireceğiz. Fındık, çok dalda olmuyor. Düzgün bakılmış iyi dalda fındık oluyor o yüzden sayıyı düşürdüğümüz için attığımız gübre bize ürün olarak geri dönmüş oluyor. Şunu tavsiye ediyorum insanımıza. Fındığı kesinlikle daldan toplamayın. Bir annenin kucağından yavrusunu söküp almaya benzer bu. Severek alın. Kendi kendine size versin, düşen fındığı toplayın.”

KEŞAP Fındık Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Şahin de “5 sene önce buraya geldiğimiz zaman bu kardeşimiz fındıkta kendini ispat etmişti. Bizden talep etti, biz de bildiklerimizi anlattık. O da öğrendiklerini hem alanda yaydı hem etrafına yaydı. Sonuç olarak dönümde 100 kg aldığı ürünü 500 kg’a kadar çıktı. Benim için bu işlemi etrafına yayması daha da önemli” dedi.

‘ÜRETİCİ FINDIĞI GELİR OLARAK GÖRMÜYOR’

Üretici Aydın Derya da “500-600 kg civarında bir fındığım var. Üretici fındığı birinci gelir kaynağı olarak görmüyor o yüzden de yeterince ilgi göstermiyor. Bu da kaliteyi ve verimi düşürüyor. Ben kendi bahçemde 150 kg’a kadar çıkardım verimi. Bunu da Mustafa Bey’den aldığım bilgileri uygulayarak yaptım. Şu anda da tek sıra dikim yaptım, gelişmesini bekliyorum” dedi.

Üretici Yüksel Kurtul fındıkta yaşadıkları en büyük sorunun lisanslı depolar olduğunu belirterek, “Üreticimizin fındığını saklayabileceği kendine ait depoları yok. Genelde insanlar 1-2 ton üretiyor. O kadar fındık için de maliyetlere katlanmak istemiyor, o anda tüccara veriyorlar” dedi.

BAHÇELERİN DÖNÜŞÜMÜ İÇİN DESTEK ŞART

Fındık Haftası etkinliklerine katılan Ulusal Fındık Konseyi Denetleme Kurulu Üyesi Alaattin Paşakabağı, çiftçinin gerçekten desteklere ihtiyacı olduğunu belirterek, “Makine desteklerine ihtiyaç var. Fındığın dönüşümüyle ilgili desteklere ihtiyaç var. Bahçeler yaşlandı, verim düştü… Doğru, dönüşüme belki ihtiyacımız var ama dönüşürken de insanlar geçimini fındıktan sağladığı için acaba o süreçte neyle geçinecekler? Bu dönüşümü insanlar açıkta kalmadan, aç kalmadan sağlayabilirsek önümüzdeki 150-200 senelik fındık geleceğini kurtarmış oluruz. Bununla ilgili otoritenin bize vereceği desteğe ihtiyacımız var. Makinelerimiz eskiyor, yenilerken zorlanıyoruz, herkese kredi vermiyorlar” diye konuştu.

‘HEDEFİMİZ 5 MİLYARLIK İHRACAT’

Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Sebahattin Arslantürk de şunları belirtti: “Bu yıl 750 bin tonun üzerinde bir rekolte bekliyoruz. Görüntüye bakarsanız olacak gibi. Bu sene verilen fiyat da üreticiyi memnun etti. Bundan sonra biz hem üretimde sürdürülebilirlik hem de fiyatta sürdürülebilirlik istiyoruz. Çünkü ikisinde de belli bir istikrar sağlarsak ihracatımız her geçen yıl daha da artar, ülkeye döviz daha fazla girer. Son 4-5 yılda TMO üzerinden devletin açıklamış olduğu fiyat, üreticiyi memnun etti. Üretici bahçeyle daha fazla ilgilenmeye başladı. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde milyon tonları konuşmaya başlayacağız. Onun karşılığında da ihracatımızı artırıp 2 milyar dolar civarında olan ihracat gelirimizi 4-5 milyara hatta katma değeri yükseltilmiş ürünlerle birlikte 10-15 milyara çıkarmayı hedefliyoruz. Orta ve uzun vadedeki hedefimiz de bu.”

‘SÜRDÜRÜLEBİLİR TALEP YARATMALIYIZ’

İhracatçı Fırat Bakıcı, fındıkta bu zamana kadar çok büyük hatalar yapıldığını, dünyada en büyük fındık alıcısının en büyük tacir konumuna sokulduğunu belirterek, “Bu devletin yaptığı büyük bir hatadır. Bizim fındıkta sürdürülebilir talep yaratmamız lazım. Üretime odaklı, verimliliği artırma odaklı ama bu bir ayağı. En az bunun kadar önemlisi sürdürülebilir talep yaratmak. Fındık gastronomiye girmeli. Sürdürülebilir talep yaratıldığı zaman fiyat yükselecek. O anlamda da tüm paydaşlar mutlu olacak. Fiyat yükselmeden tüm paydaşların mutlu olması mümkün değil. Uzak Doğu’daki pazarlara tüm paydaşların katılımıyla fındığın BDDK’sı gerekiyor. Kamusal, bütüncül, özerk bir yapı olması gerekiyor. Ulusal Fındık Konseyi’nin biraz daha güçlenmesi, belki statüsünün yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.”