Enerji Bakanlığı Akdeniz'i unuttu
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2025 planında Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarının adı bile geçmedi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 2024 yılında; Şırnak, Hakkari, Van başta olmak üzere toplam 84 sondajın tamamlandığını söyledi. Bu rakamın 103'e çıkarılacağını anlattı.
Alparslan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2025 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki sunumunda özetle şunları kaydetti:
“Her ne kadar madencilikte gerekli denetimler yapılıyor ve emniyet tedbirleri alınıyor olsa da zaman zaman istenmeyen hadiseler de yaşanabilmektedir. Hepimizin bildiği gibi geçtiğimiz Şubat ayında Erzincan İliç’teki altın madeninde bir heyelan meydana geldi. Olayın hemen ardından İliç’teydik. Bir kez daha İliç’te yaşamını yitiren işçi kardeşlerime Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı diliyorum.
"Dünyadaki rezervin yüzde 73’üne sahip olduğumuz bor madeninde yüzde 60’ın üzerinde küresel pazar payıyla bu alanda liderliğimizi sürdürüyoruz. Bu çerçevede, 2024 yılında 2,5 milyon ton bor ürünleri satışı karşılığında, yüzde 97’si ihracat olmak üzere, 1,3 milyar dolar satış gerçekleştirerek bir rekor kıracağız.
ÜRETİM ARTIRMAMIZ ZORUNLU
“Petrol ve doğal gaz sektörlerimizdeki ithalatımıza bakacak olursak geçtiğimiz yıl; ham petrol ve petrol ürünleri 49 milyon ton, LPG 4 milyon ton ve doğal gaz 50 milyar metreküp olarak gerçekleşmiş olup, 2023 yılındaki toplam enerji ithalatı faturamız yaklaşık 70 milyar dolardır. Bu yüksek ithalat rakamlarının dış ticaret açığına olumsuz etkisi, yurt içi ve yurt dışında arama ve üretimlerimizi artırmamızı zorunlu kılmaktadır.
HANELERİN YARISI
“Sakarya Gaz Sahası’ndaki üretimin artırılması için yaptığımız planlama kapsamında bir adet yüzer üretim platformunu envanterimize kattık. Adeta deniz üstünde bir sanayi tesisi olan ve 2026 yılında üretime alacağımız bu Platform ile birlikte günlük üretimimizi 20 milyon metreküpe çıkaracağız. Yani hanelerimizin yarısının gaz ihtiyacını kendi gazımızla sağlamış olacağız.
GABAR PETROLÜ
“Bir başka önemli ithalat kalemimiz olan petrolde, daha önce arama yapmadığımız bölgelere odaklandık. Bu çerçevede Şırnak, Gabar’da çalışmalarımızı yoğunlaştırarak tarihimizin kara alanlarındaki en büyük petrol keşfine imza attık. Bir zamanlar adı terörle anılan Gabar’da keşfini yaptığımız petrol, sadece rezerv miktarıyla değil, aynı zamanda kalite açısından ülkemiz ekonomisi için fevkalade büyük öneme sahiptir.
"Geçen yıl burada bilgisini verdiğim günlük 23 bin varil üretimi, bugün itibarıyla iki buçuk katına çıkartarak günlük 57 bin varilin üzerine yükselttik. 2025 yılında ise 143 arama sondajı yapmayı hedefliyoruz. Sakarya Gaz Sahası ve Gabar Bölgesi başta olmak üzere üretim alanlarımızı genişletmek ve üretimimizi artırmak için TPAO önümüzdeki yıl 143 milyar liranın üzerinde yatırım yapacak.
YÜZDE 10’U KARŞILAYACAK
“Akkuyu Nükleer Güç Santrali tümüyle devreye alındığında Türkiye'nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak ve yıllık 7 milyar metreküp doğal gaz ithalatı ile 35 milyon ton karbon salımını önleyecektir. Kısa sayılacak bir sürede nükleer enerji alanında çalışan kuruluşlarımız, kabiliyet ve yetkinliklerini uluslararası seviyeye yükselttiler.
"Örneğin, nükleer santrallerin denetimi ve gözetimi alanında faaliyet gösteren kamu şirketimiz NÜTED (Nükleer Teknik Destek A.Ş.), Macaristan’daki nükleer güç santralinin denetim süreçlerinde yer alarak, nükleer alanda ilk hizmet ihracatımızı gerçekleştirmiştir.
DOĞALGAZ DESTEKLERİ
“Tüm vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gaz faturalarında 2023 yılında 328 milyar TL, 2024 yılının on aylık döneminde ise 275 milyar TL devletimiz tarafından karşılanmıştır. Halihazırda meskenlerde kullanılan elektriğe düşük kademede yüzde 60, yüksek kademede yüzde 40; doğal gaza ise yüzde 63 destek uygulanmaktadır.”
2025 PLANLARINDA DOĞU AKDENİZ YOK
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar’ın Meclis’te yaptığı sunumunda, 2025 yılında Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarına ilişkin plan olmaması dikkat çekti. Böylelikle; son dört yıldır unutulmuş vaziyette bulunan Doğu Akdeniz çalışmaları, Bakanlığın 2025 planlarında hiç yer almamış oldu.
Türkiye, 18 Mart 2019'da Birleşmiş Milletler'e gönderdiği mektupta, “32 derece, 16 dakika, 18 saniye Doğu Meridyeni ile 28 derece Batı Meridyeni arasında kalan bölgede Türkiye’nin çıkarları vardır.” demiş; “28 derece boylamının batısı da müteakip sınırlamalara esastır.” beyanında bulunmuştu.
Daha sonra Libya ile imzalanan anlaşmayla da Batı sınırı tam anlamıyla çizilerek, 26 derece 19 dakika 11 saniyeye kadar deniz alanı uzatılmıştı. Bu mutabakatın ardından TPAO, 26-28 derece boylamları arasındaki bölgede sismik araştırma ve sondaj faaliyetleri için ruhsat başvurusunda bulundu.
7 adet yeni ruhsat sahası belirlendi ve ihale açıldı. Fakat ihaleyi kazanan TPAO'ya, 30 Kasım 2020'den bu yana ruhsatlar verilmedi. Dolayısıyla 2020 yılından bu yana söz konusu bölgeye 1 tane bile sismik/sondaj gemi gönderilmedi.