Batı basını: Türkiye’nin NATO tavizi silah anlaşmaları için mi?

Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, İsveç'in yaklaşan katılımı Kuzey Atlantik İttifakının genel gücünü artıracağını vurguladı. “Bu katılımlar, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlık savaşına doğrudan bir tepkidir” dedi.

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal, "Türkiye, İsveç'in NATO'ya üyelik teklifini onayladı. İsveç'in ittifaka katılmak ve NATO'nun önemli ölçüde genişlemesini tamamlamak için artık yalnızca Macaristan'ın onayına ihtiyacı var" ifadelerine yer verdi. İsveç'in NATO üyeliğinin onaylanmasının "Rusya'nın Ukrayna'nın işgali karşısında ittifakın tarihi genişlemesinin önündeki son engellerden birinin kalkması" olarak nitelendirdi. Gazete ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD'den F-16 satın alma talebini İsveç'in NATO üyeliğiyle bağdaşlaştırdığını hatırlattı. Haberde, "Biden yönetimi satışı destekliyor, ancak Kongre Türkiye'nin insan hakları sicili ve İsveç duruşu nedeniyle direnç gösteriyor" denildi.

‘TÜRKİYE GECİKTİREBİLİR’

Washington Post ilgili haberinde, "Türkiye Parlamentosu İsveç'in NATO üyeliğini onaylayarak önemli bir engeli kaldırdı" başlığını kullandı.

New York Times, "Türkiye, İsveç'in NATO hedefini destekliyor. TBMM'deki oylamada aylardır süren görüşmelerin ardından İskandinav ulusu askeri ittifaka katılmaya yaklaştı" açıklaması kullanıldı. ABD merkezli yayın kuruluşu Politico, "Türkiye, İsveç'in NATO hedefini onaylayarak Orban'ı geride bıraktı. Diğer ülkeler, İsveç'in güçlü ordusunun ittifaka katılabilmesi için Macaristan'ın onay vermesini istiyor" başlığını kullandı. TBMM'nin onayına rağmen Türkiye'nin resmi süreci işletmeyerek İsveç'in NATO üyeliğini geciktirebileceğine dikkati çekti.

‘F-16’LARIN ÖNÜ AÇILDI”

ABD merkezli haber ajansı Associated Press, Türkiye'nin İsveç'in üyeliğine PKK ile bağlantıları sebebiyle karşı çıktığını hatırlatttı. TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay'ın, "İsveç anti-terör yasalarını güncellediğini, PKK'nın finansal faaliyetlerini engellediğini, bir terör şüphelisini tutukladığını ve birini de iade ettiğini" söylediğini aktardı. ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetimi hiçbir zaman F-16 satışıyla Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini onaylamasını resmen birbirine bağlamadı. Ancak Kongre'nin nüfuzlu bazı üyeleri, Türkiye'nin İsveç'in ittifaka üyeliğine destek vermediği sürece satışı desteklemeyeceklerini belirtti" yazdı.

‘RUS İŞGALİNE YANIT’

İngiliz The Guardian gazetesi de TBMM'nin İsveç'in NATO üyeliğini onayladığını duyurduğu haberinde Macaristan vurgusu yaptı. Haberde, "Oylamayla Macaristan, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak yapılan NATO üyeliği başvurusunu hala onaylamayan tek üye olarak kaldı" ifadelerine yer verildi.

‘ERDOĞAN'IN 'U DÖNÜŞÜ’

Konuya son dakika haberleri ve yorumlar olarak ilk dakikalarından beri ilgi gösteren Alman medyası da “sıra Macaristan’da…” vurgusu öne çıktı.

Alman gazetesi Deutsche Welle, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın daha önce İsveç'in NATO'ya üyeliğine karşı çıktığını ve İskandinav ülkesinin ittifaka katılımı konusunda şüphe uyandırdığını hatırlattı. Erdoğan'ın geçen yaz "U dönüşü" yaptığını yazan gazete, "İsveç'in üyeliği, Rusya kıyıları ve Kaliningrad eksklavı hariç tüm Baltık kıyı şeridini NATO toprağı haline getirecek" ifadelerini kullandı.

‘EKSİK MACARİSTAN KALDI’

Diğer Alman basını konuya şöyle yaklaştı:

Der Spiegel: Türk parlamentosu İsveç'in NATO'ya katılımını onayladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, onayı ABD'den modern savaş uçaklarının teslim edilmesine bağladı. İsveç'in NATO'ya katılımına bir adım daha yaklaştı: Türk parlamentosu İsveç'in ittifaka kabul etti. Eksik olan tek şey Macaristan'ın onayı; yeni üyelerin mevcut tüm NATO ülkeleri tarafından onaylanması gerekiyor.

‘ERDOĞAN BEKLEMEDEN İMZALASIN’

Frankfurter Algemeine Zeitung (FAZ): Ankara ve Stockholm 20 ay müzakere yaptı. Türkiye parlamentosu Salı günü ezici bir çoğunlukla İsveç'in Batı savunma ittifakına katılma talebi lehinde oy kullandı. Bir buçuk yıl süren siyasi çekişmelerin ardından Türk parlamentosu İsveç'in NATO'ya kabulünü onayladı. İsveç hükümeti, Türk parlamentosunun İskandinav ülkesinin NATO üyeliğine onay vermesini memnuniyetle karşıladı. Başbakan Ulf Kristersson Salı akşamı Ankara'daki oylamanın hemen ardından X'te şunları yazdı: "Bugün NATO'ya tam üyeliğe bir adım daha yaklaştık." Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin İsveç'e oy vermesi "olumlu".

İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström de Ankara'dan gelen haberi memnuniyetle karşıladı. "Türk parlamentosunun artık buna oy vermesi elbette iyi bir şey. Şimdi Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onay belgesini imzalayıp iletmesini bekleyecekler. Bu mümkün olduğu kadar çabuk gerçekleşmeli. Billström, Parlamento üzerine düşeni yaptıktan sonra beklemenin bir anlamı olmadığını söyledi.

Almanya Federal hükümeti de Türk parlamentosunun onayını memnuniyetle karşıladı. "Bu çok önemli ve doğru bir karar. Hükümet sözcüsü Steffen Hebestreit Salı akşamı şöyle konuştu: "İsveç'in yaklaşmakta olan katılımı, tıpkı Finlandiya'nın zaten tamamlanmış olan kabulü gibi, Kuzey Atlantik İttifakını bir bütün olarak daha da güçlendirecektir." "Federal hükümet, katılım sürecinin artık hızlı bir şekilde tamamlanabileceğini varsayıyor."

…Erdoğan, ülkesinin onayını diğer şeylerin yanı sıra ABD'den savaş uçağı teslimatına bağlamıştı. Ancak şu ana kadar ABD Kongresi'nin onayı hâlâ eksik.

…Ankara'dan gelecek yeşil ışığın silah anlaşmaları müzakerelerinde taviz verilmesine bağlı olup olmadığı belirsizliğini koruyor.

Süddeutsche Zeitung (SZ): Sonbaharda Erdoğan İsveç'in önerisini onaylanmak üzere parlamentoya gönderdi. Ancak PKK'nın yılbaşından kısa bir süre sonra Irak'ta dokuz Türk askerini öldürmesi ve PKK sempatizanlarının Göteborg'daki bir gösteride rengarenk Erdoğan oyuncak bebeğini dövmesinin ardından, İsveç'te Türk parlamentosunun kış tatilinin bitiminden hemen sonra oylama yapacağı varsayılmadı. Üstelik Erdoğan'ın istediği F-16 savaş uçaklarıyla ilgili olarak Washington'dan ne tür sinyaller aldığı da belli değildi ; Erdoğan bunların ABD'den teslim edilmesini açıkça şart koşmuştu. Bunlar onun için belki de Stockholm'deki bazı gösterilerden daha önemliydi.

Ve şimdi? Sonu iyi biten tüm şeyler iyidir? Ve Macaristan Parlamentosu'nun onayı hâlâ eksik. Başbakan Viktor Orbán defalarca İsveç'in talebini imzalayan son ülke olmayacaklarını söyledi. Ancak Macar milletvekilleri şu anda Şubat ayına kadar kış tatilinde.

‘KATILIM RUSYA’YA KARŞI’

Zeit Online: Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırı savaşı nedeniyle İsveç ve Finlandiya, Mayıs 2022'de NATO üyeliğine başvurdu. Finlandiya geçen yıl Nisan ayında ittifaka 31'inci üye olarak kabul edilmişti. İsveç hükümeti Türk parlamentosunun onayını memnuniyetle karşıladı.

Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, Finlandiya'nın tamamlanmış katılımına benzer şekilde İsveç'in yaklaşan katılımının da Kuzey Atlantik İttifakının genel gücünü artıracağını vurguladı. Bu katılımlar , Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlık savaşına doğrudan bir tepkidir. Federal hükümet katılım sürecinin artık hızlı bir şekilde tamamlanmasını bekliyor.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Türkiye'nin onayını olumlu buluyor. Macaristan'a mümkün olduğu kadar çabuk davayı takip etmesi çağrısında bulundu.

‘ERDOĞANA TESLİM OLMAYIN’

Tagesschau: “Aslında işler daha iyi gidemezdi. Finlandiya ve İsveç, Rus saldırganlığına karşı koruma sağlayan ve Ukrayna'ya yapılan saldırıdan bu yana İskandinavlara tehditkar bir şekilde yaklaşan NATO'nun koruması altına giriyor. Ve NATO bundan da faydalanıyor: Yeni üyeler, modern donanımlı orduları, deniz ve hava kuvvetlerinde özel yetenekler getiriyor; bu, artık askeri personel ve silah meraklıları için ilginç bir ayrıntı gibi görünebilir.

Ancak Rusya Devlet Başkanı Putin'in 2022'de eski moda bir konvansiyonel savaşın hâlâ sürdürülebileceğini kanıtlamasının ardından bu, Avrupa'nın ortasındaki güvenliğimiz için önemli. Bu nedenle NATO'nun kuzeye doğru genişlemesi, katılan herkes için daha fazla güvenlik sağlamalıdır ve katılım protokollerinin bugün imzalanması önemli bir adımdı. Erdoğan'ın takas anlaşması başarılı olsaydı bu felaket olurdu. Hiçbir Avrupa hükümeti, hatta kendi güvenliği endişesiyle NATO'ya katılmak isteyen bir hükümet bile Ankara'daki diktatöre teslim olamaz.”

Die WELT: Stoltenberg, Macaristan'ı davayı takip etmeye çağırıyor. Macaristan artık onayı bekleyen tek NATO üyesi olmaya devam ediyor.