Batı baskısına meydan okudular: OPEC+ üretimi yeniden azalttı

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve üye olmayan 10 ülkeden oluşan OPEC+, mayıs ayından yıl sonunda kadar petrol üretimini azaltma kararı aldı. Suudi Arabistan, Kuveyt, Umman, Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ardından Rusya ve Kazakistan da “ihtiyati tedbir” olarak petrol üretiminin azaltılacağı yönünde bir açıklama yaptı. Washington rahatsızlığını açıkladı. Batı medyası, kararın Rusya’ya yarayacağını yazdı.

GÜNLÜK 1,6 MİLYON VARİL

Suudi Arabistan Enerji Bakanlığı önceki gün, petrol piyasasını istikrara kavuşturmak amacıyla 2023 yılının sonuna kadar petrol üretimini günlük 500 bin varil azaltacağını duyurdu. OPEC üyeleri Irak, BAE, Cezayir ve Kuveyt’in de gönüllü olarak petrol üretimini kısmak için aynı yolu izleyeceği bildirildi. OPEC+ üyeleri Umman ve Kazakistan onları takip etti. Rusya da daha önce almış olduğu günlük 500 bin varil azaltma kararını yıl sonuna kadar uzattığını ilan etti.

Ülkelerin günlük olarak azaltacağı petrol üretimi şu şekilde:

• Suudi Arabistan - 500 bin varil
• Rusya - 500 bin varil
• Irak - 211 bin varil
• BAE - 144 bin varil
• Kuveyt - 128 bin varil
• Kazakistan - 78 bin varil
• Cezayir - 48 bin varil
• Umman - 40 bin varil

Böylece günlük 1 milyon 649 bin varillik dev bir kesintiye gidilecek. Alanın uzmanları, söz konusu kesintinin, dünyanın günlük yaklaşık 100 milyon varil üretiminin yüzde 1,6’sı olması sebebiyle piyasalarda etkisinin ciddi olabileceğini değerlendiriyor.

‘RUSYA’NIN KASASINI DOLDURACAK’

ABD’li haber ajansı Associated Press, kararı şu cümleyle değerlendirdi: “Daha yüksek petrol fiyatları, ülkesi Ukrayna’ya savaş açarken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kasasını doldurmaya yardımcı olacak ve Amerikalıları ve diğerlerini dünya çapındaki enflasyonun ortasında pompada daha da fazla ödeme yapmaya zorlayacaktır.”

ABD’nin etkili finans gazetesi The Wall Street Journal da “Bu karar, bir zamanlar ABD’nin güvenilir bir güvenlik ortağı olan Suudi Arabistan’ın, Batı’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle Rusya ile karşı karşıya geldiği bir dönemde Washington ile ters düşen bir enerji politikası belirlediği bir başka ana işaret ediyor.” yorumuna yer verdi.

BAE merkezli petrol uzmanı İbrahim al-Ghitani AFP’ye yaptığı açıklamada, kesintilerin ABD’li Silikon Vadisi Bankası’nın çöktüğü ve UBS’nin Credit Suisse’i alelacele satın aldığı bir bankacılık krizinin ortasında geldiğine dikkat çekti. OPEC+’nın geçen hafta varil başına 80 doların altına düşen Brent ham petrol fiyatlarını yükseltmek için bu hamleyi yaptığını belirten Al-Ghitani, “Üretici ülkeler, bu yılki büyük mali bütçelerini ve bir sonraki ekonomik planlarını destekleyen bir dengeleme seviyesine bağlı kalıyorlar.” dedi.

‘ARTIK TEK KUTUPLU DÜNYADA DEĞİLİZ’

İngiliz finans gazetesi Financial Times (FT) da Suudi Arabistan’ın ABD’nin petrol fiyatlarını manipüle eden açıklamalarına tepki gösterdiğini söyledi. ABD Enerji Bakanı Jennifer Granholm, günler önce ülkenin stratejik petrol rezervlerinin yeniden doldurulmasının yıllar alabileceğini söylemişti. FT kaynakları, Riyad yönetiminin, petrol fiyatlarını kısa süreliğine düşüren bu açıklamadan rahatsız olduğunu bildirdi.

Gazeteye konuşan RBC Capital Markets Emtia Stratejisi Başkanı Helima Croft, “Biden yönetimi sırasında Riyad ile Washington arasındaki ilişkilerin bozulmasının ardından Suudi Arabistan’ın ABD’den bağımsız bir ekonomik strateji belirlediğini” söyledi. “Bu Suudi öncelikli bir politika. Çin’de gördüğümüz gibi yeni dostlar ediniyorlar.” diyen Croft, Suudi Arabistan ile İran arasında Pekin’in arabuluculuğunda yakın zamanda varılan diplomatik anlaşmaya atıfta bulundu. Gazete, Suudi Krallığının, ABD’ye “artık tek kutuplu bir dünya olmadığı” mesajını verdiğini değerlendirdi.

BIDEN TEHDİT ETMİŞTİ

ABD, karara Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC) açıklamasıyla tepki verdi. NSC Sözcüsü, ABD’nin piyasalardaki belirsizlik nedeniyle şu anda kesinti yapılmasını “uygun bulmadığını” ve Joe Biden’ın ekibinin bunu açık bir şekilde ifade ettiğini söyledi. Mevcut piyasa koşullarında böyle bir kararın “tavsiye edilmediğini” belirten Sözcü, Amerikalı petrol tüketicilerinin etkilenmemesi için çalışacaklarını açıkladı.

ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’nın geçen yılın başlarında Ukrayna’yı işgal etmesinin fiyatları varil başına 120 doların üzerine çıkarmasından bu yana düzenli olarak OPEC+ üretiminin arttırılması çağrısında bulunuyordu. Ekim ayında açıklanan günde yaklaşık 2 milyon varillik kesinti, ABD ara seçimlerinin arifesinde gelmişti. Beyaz Saray, OPEC+’yı Putin’i aktif olarak desteklemekle suçlamıştı. Başkan Joe Biden ise o dönemde bunun Suudi Arabistan için “sonuçları” olacağına dair söz vermiş ve Demokrat milletvekilleri Suudilerle işbirliğinin dondurulması çağrısında bulunmuştu.

Ancak ABD’nin tehditleri sökmedi. Suudi Arabistan, milli çıkarları doğrultusunda Asya’yla birlikte hareket etmeye devam etti. Riyad, son olarak Şanghay İşbirliği Örgütü’ne katıldığını açıkladı.