BDDK'dan normalleşme adımı

BDDK'dan yapılan açıklamada, "29 Mayıs tarihli Kurul Kararları ile bankalarca hesaplanmasına ve her ay sonu itibariyle o aya ilişkin aylık ortalamasının mevduat bankaları için yüzde 100’ün, katılım bankaları için yüzde 80’in altına düşmemesine karar verilmiş olan aktif rasyosunun (AR) hesaplanmasına ilişkin, pandemi dönemi koşullarında alınan bu Kurul kararlarına yönelik bankalardan gelen taleplerin normalleşme adımları çerçevesinde dikkate alınması uygun görülerek, söz konusu Kurul kararlarında yer alan açıklamalara ilave olarak, 1 Ağustos tarihinden itibaren, 9000 sayılı Kurul Kararında mevduat bankaları için yüzde 100 ve katılım bankaları için yüzde 80 olarak belirlenmiş olan AR değerinin sırasıyla yüzde 95 ve yüzde 75 olarak düzenlenmesine" karar verildiği belirtildi.

BDDK açıklamasında şöyle denildi:

• AR’ın her ay sonu itibariyle, o aya ilişkin aylık ortalamasının mevduat bankaları için yüzde 95’in, katılım bankaları için yüzde 75’in altına düşmemesine,
• Kanunun 148 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca baz alınacak aykırılık oluşturan aşım tutarının, ilgili ay sonu itibariyle AR değeri yüzde 95’in altında olan mevduat bankaları ve yüzde 75’in altında olan katılım bankaları için, rasyoyu sırasıyla yüzde 95 ve yüzde 75 düzeyine getirecek paydaki değişim tutarı olarak hesaplanmasına,
• AR’ın pay ve payda kısmında yer verilen tüm YP kalemlerin TL’ye çevirimi için, rasyo hesaplama tarihinde içinde bulunulan ay için, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca bildirilecek bir önceki takvim ayında gerçekleşen ortalama Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) döviz alış kurunun esas alınmasına,
• AR’ın pay kısmında yer verilen 'Menkul Kıymetler' kalemine, Gayrimenkul Yatırım Fonları ile Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına kullandırılan fonların dahil edilmesine,
• AR’ın payda kısmında 'YP Mevduat' kalemi altına dahil edilebilen kaynaklardan, KKTC’de yerleşik kişilerden sağlananlar da dahil olmak üzere yurt dışı yerleşik gerçek ve tüzel kişilerden sağlanan kaynaklara, 9042 sayılı Kurul Kararında belirtilen 'YP Mevduat' kalemi toplamının YP Kredileri aşan kısmına uygulanan 1.75 katsayısının uygulanmamasına,
• Bu çerçevede AR formülünün aşağıdaki şekilde revize edilmesine karar verildi.

Aktif Rasyosu (AR)* = Krediler + ( Menkul Kıymetler x 0,75 ) + ( TCMB Swap x 0,5 ) / TL Mevduat + ( YP Mevduat x 1,75** )

* Her ay sonu itibariyle, o aya ilişkin aylık ortalamasının mevduat bankaları için yüzde 95, katılım bankaları için yüzde 75 olması gerekmektedir.

** YP Mevduat toplamının YP Kredilere kadar olan kısmı için bu katsayı 1 olarak uygulanır."

Covid-19 salgını döneminde bankacılık sektörünün reel ekonomiyi kredilendirme faaliyetlerini en etkin şekilde yerine getirmesini sağlamayı amaçlayan aktif rasyosu (AR) uygulamasına "bankacılık sektörü başarıyla uyum sağladı.

Böylece AR, küresel salgının Türkiye ekonomisi ve bankacılık sektörü üzerindeki etkilerinin sınırlandırılmasında en önemli unsurlar arasında yer aldı.

Buna göre, AR'daki yabancı para cinsi kalemlerin TL’ye çevrimi, haftalık hesaplama tarihlerine ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) döviz alış kurlarının kullanıldığı yöntemden, bir önceki takvim ayında gerçekleşen ortalamanın esas alınması şeklinde revize edildi. Ayrıca;

• AR'ın payda kısmında “YP Mevduat” kalemine dahil edilebilen kaynaklardan, KKTC’de yerleşik kişilerden sağlananlar da dahil olmak üzere yurt dışı yerleşik gerçek ve tüzel kişilerden sağlanan kaynaklar, “YP Mevduat” kalemi toplamının YP Kredileri aşan kısmına uygulanan 1.75 katsayısına tabi olmayacak.
• AR’ın pay kısmında yer verilen “Menkul Kıymetler” kalemine, Gayrimenkul Yatırım Fonları ile Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına kullandırılan fonlar dahil edilecek.

İlerleyen dönemde, ihtiyaç oluşması halinde, AR düzenleme yaklaşımı çerçevesine uyumun devamlılığını sağlamak, bankaların mali yapısını güçlendirmek ve kaynak verimliliğini artırmak amacıyla ilave düzenlemeler yapılabilecek.