Biden’ın hayal kırıklığı: Putin’e artan destek

NATO’nun genişlemesine karşı Rusya’nın Ukrayna’da devam eden askeri operasyonu sonrası Rus halkının Putin’e olan desteği arttı. Putin’e artan destek, Amerikan Başkanı’nın hayallerini yerle bir etti. ABD basınında yapılan yorumlara göre Biden’ın Ukrayna’daki durumla ilgili beklentisinin artık “umutsuz” olduğu belirtiliyor.

The Wall Streat Journal (WSJ)’de çıkan bir habere göre; “Biden yönetimi içinde Rusya’nın Ukrayna’da bataklığa batması, bunun sonucunda da Rus halkının Putin’e olan desteğinin giderek azalması ve Ruslara boyun eğdirerek ülkede bir rejim değişikliği bekleniyordu. Rusya’nın yaptırımlara olan bağışıklığı ve Putin’e olan destek, görünen o ki Biden’ı hayal kırıklığına uğratıyor.”

Fakat ABD’li yöneticilerin bu “hayali” en azından medya önünde dillendirilmeye devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden, cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında “Rusya Devlet Başkanı Putin daha fazla iktidarda kalamaz.” demişti. Polonya’ın başkenti Varşova’da konuşan Biden, “Tanrı aşkına bu adam daha fazla iktidarda kalamaz.” diyerek Putin’i “kasap” olarak nitelendirmişti. Bu açıklamalara Rus tarafı sert tepki göstermiş, Kremlin Sözcüsü Peskov “Bir ulusun lideri aklı başında olmalı ve mantıklı açıklamalar yapmalı. Rusya’nın liderini Rus halkı seçer.” demişti.

BEYAZ SARAY GERİ ADIM ATTI

Biden’ın Rusya’da rejim değişikliğini kasteden ve Putin’e yönelik diplomatik üsluba sığmayan açıklamaları sonrası AB tarafı geri adım attı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada “Sayın Biden’ın sözlerine açıklık getirecek olursak, Başkan’ın söylemek istediği şey Rusya’nın güç kullanmasına karşıtlıktı. Rusya’da bir rejim değişikliğinden bahsetmiyordu.” denildi.

ABD’de ise Rusya’ya yönelik rejim değişikliği söylemi tartışılmaya devam ediyor. Uzmanlar, özellikle ABD dış siyasetinde etkili isimlerin ve diplomatların, ABD liderinin bir büyük nükleer güç ve BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyesi için açıkça rejim değişikliği çağrısında bulunmasının ne kadar tehlikeli olabileceğini vurguladıklarını ve bu nedenle Beyaz Saray'ın ortaya çıkan belirsizliği en aza indirmesi gerektiklerini söylüyor.

YENİ BİR GORBAÇOV UMUDU

Amerikan yayın organı CNN’de pazar günü yayımlanan bir tartışma programında Biden’ın sözleri ve rejim değişikliği söylemi ele alındı. ABD’nin “Rusya’da yeni bir Gorbaçov çıkabilir mi?” umudu, CNN dışında diğer medya organlarına da sık sık konuşuluyor. Birçok uzman, Biden’ın “Rusya’da rejim değişikliği” söyleminin Amerikan yönetiminin Ukrayna krizi sonrası resmî yaklaşımını yansıttığı ve Biden’ın “ağzındaki baklayı çıkardığını” ifade ediyor.

PUTİN’E DESTEK YÜZDE 80’E ULAŞTI

Unutulan ya da üzerinden atlanan en büyük olgu ise Rus halkının Putin’e olan desteğinin rekor düzeyde olması. Rus devleti resmi haber ajansı TASS’ın 18 Mart’ta kamuoyu ile paylaştığı anket sonuçlarına göre Rusya’da Putin’e duyulan güven ve destek son dönemde yükselişe geçti ve yüzde 79,6’ya ulaştı. TASS’ın paylaştığı anket, 28 Şubat-6 Mart tarihlerini kapsıyor ve tam olarak Ukrayna’da devam eden askeri operasyonların, ABD ve Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik yaptırımların ortasında yapıldı.

Washington Post bile Rusya’daki anket sonuçlarına göre Putin’e olan desteğin arttığını bildirirken, Rusya’da halkın yüzde 60’a yakınının Ukrayna operasyonunu desteklediği belirtti. Aynı ankette karşı çıkanların oranının ise sadece yüzde 23’te kaldığı ve “Biden’ın rejim değişikliği umudu Rus halkında gerçek bir karşılık bulmuyor” yorumları ile okuyucuya sunuldu.

Uzmanlar, Rusya’ya karşı yaptırım ve tecrit çabasına rağmen Putin’e olan artan desteğin, Biden’ı “katil” ve “rejim değişikliği” gibi diplomasi dışı açıklamalara ittiğini söylüyor. ABD’nin yaptırımlar ve Avrupa’yı yanına alarak Rusya’yı kuşatma girişiminin Rusya halkını ve ezilen ülkeleri birleştirdiği görülüyor.

BIDEN’IN MÜZAKEREYİ ENGELLEME ÇABASI

Biden’ın Putin’e yönelik “katil”, “kasap” gibi ABD tarihinde rejim değişikliği hedeflediği ülke liderlerine yönelik ifadelerine benzeyen söylemlerinin amaçlarından biri de Putin ve Rusya ile müzakere masasında olan Ukrayna ve müzakerelere yönelik niyeti olan Avrupa ülkelerine ise bir mesaj olduğu anlaşılıyor. Washington Post’taki analizde de “Biden’ın söylemleri, özellikle Avrupa’daki ABD müttefiklerine, özellikle de yaptırımlar ile kendi ülke ekonomileri de ciddi zarar görecek olan ve yeni bir mutabakat arayışında olanlara bir mesaj” ifadeleri kullanılıyor.

Cumartesi günü Reuters’ta yer alan bir haberde de Fransa lideri Macron’un Ukrayna’daki durum ve Mariupul kenti ile ilgili Putin ile görüşme ve bir çözüm yolu bulmaya çalışacağına yönelik girişimler başlatma eğiliminde olacağı belirtilmişti.

Avrupa’da sağduyulu politikacıların ise “Ukrayna krizine derinden dahil olmak, AB için zarar ve maliyetleri gittikçe artırıyor. Bunu en aza indirmek için ABD’nin Rusya’ya karşı aşırılığa varan düşmanlığına ortak olmamayı” gittikçe artan düzeyde dile getirmesi de ABD’yi zorlayan bir başka zorluk. Görünen o ki Putin’e artan destek ve Rusya’nın yaptırımlara direnme gücü, Biden’ın hayal kırıklığını artırıyor ve ABD’nin kendi müttefiklerini bile şu ana kadar izlenen stratejiden bir kopuşa işaret ediyor.