BİK Genel Kurulu üyelerinden kritik çağrı
Gazete yöneticileri krize karşı resmi ilan tarifesinde artışı kaçınılmaz görüyor. Basın İlan Kurumu Genel Kurul üyeleri, ‘Hükümet kanadı atanmadığı için Kurulun toplanamadığını’ söyledi.
Gazetelerin kağıt krizini aşmasında belirleyici role sahip Basın İlan Kurumuna (BİK) inisiyatif alması için çağrılar artıyor. BİK Genel Kurul üyeleri, ilan tarifesindeki artışın, hükümetin kurula hızla atama yapmasıyla mümkün olduğunu belirttiler.
Yazılı basının içine girdiği ithal kağıt krizi döviz kuru artışıyla hızla derinleşiyor. Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nda gazeteleri temsil eden üyeler, krize çözümü Aydınlık’a anlattılar. Kalıcı çözüm için tek yolun gerekli teşviklerin sağlanması ve yerli kağıt üretiminin yeniden başlatılması olduğunu ifade ettiler.
BİK Genel Kurulu'nda Anadolu Gazete sahipleri temsilcisi olarak üye bulunan Mustafa Arslan, kağıdın stratejik bir ürün olarak belirlenmesi gerektiğini belirtti. SEKA fabrikalarının kapatılmasından sonra Türkiye'de kağıt üretiminin yapılmadığına dikkat çeken Arslan, gerekli teşviklerle yeniden üretimin desteklenmesini istedi. Arslan şunları söyledi:
Mustafa Arslan
'KAĞIT STRATEJİK ÜRÜN OLMALIDIR'
"Kağıt stratejik bir ürün olmalıdır. Dolayısıyla nasıl belli stratejik alanlarda özel teşvikler, arsa, hazine teşvikleri, KDV istisnaları yapılıyorsa kağıt üretimini kolaylaştırıcı yönde adımlar atılması lazım. SEKA'nın fabrikaları kapandı. Ondan bu yana Türkiye'de gazete kağıdı üretilemiyor. Kağıdın üretilmesini sağlamak lazım. Haberleşme tıpkı Milli güvenlik gibi bir kamusal görev alanıdır. Anayasada da karşılığını bulmaktadır. Kamu adına denetimin gerçekleşmesi, doğru haberin yayılabilmesi, bizim cephemizden de yerel demokrasinin hayata geçebilmesi için en önemli etken yerel gazetelerin varlığıdır.
KAĞIDIN TONU 900 DOLARI GEÇTİ
"Gazete kağıdı tamamen dışa bağımlıdır. Çin belli aralıklarla dünyada emtia varlığını etkileyen stratejiler yürütüyor. Şimdilerde ise kağıt topluyor. Bizim temel üretici olan Rusya ve Kanada'dan kağıt girdisine ilişkin sorunlarımız oluyor. Kağıdın tonu kısa bir süre içerisinde 600 dolardan 900 dolara çıkmış oldu. Hatta daha da arttı. Dövizdeki artış mesleğin sürdürülebilirliğine ilişkin de tehditi beraberinde getirdi. Hükümetlerden, siyasetten, ticaretten bağımsız, kamu adına görev yapabilmemiz için ekonomik özgürlüğümüzün olması lazım. Kağıt tedarikinin mutlak suretle garanti atına alınması ve ani dalgalanmalarla işletmelerin sürdürülebilirliğini tehdit etmeyecek noktaya gelmesi lazım.
"BİK her yıl Kasım ayı genel kurulunda resmi ilan fiyat tarifesini günün şartlarına göre tartışır. Özellikle geçen yıl fena olmayan bir artış oldu. Bu yıl bu şartlar altında enflasyon, girdilerdeki olağanüstü artışların da gözönünde bulundurularak resmi ilan tarifesine hatırı sayılır bir artışın sağlanması gerekir. Resmi ilan fiyat tarifesinin yayınlanabilmesi için BİK Genel Kurulunun hükümete teklifte bulunması lazım. Maalesef Şubat, Mayıs, Ağustos genel kurulları hükümet kanadı atanmadığı için toplanamadı. Yine kasım ayında da atanmadığı için BİK Genel Kurulu toplanamayacak ve hükümete teklifte bulunamayacak. BİK Yönetim kurulu kararıyla belki böyle bir şey yapılabilecek. Ama sektörün katkısı tam olarak ortaya konulamadan böyle bir teklif verilmiş olacak.
"Yerel gazeteler için resmi ilan fiyat tarifesi cm'i 20 TL+KDV. En az 30 TL olması lazım. Önümüzdeki dönem asgari ücrete hatırı sayılır bir zam bekleniyor. İstihdam açığı oluşmaması bakımından bu şekilde olması doğru olacaktır. Yerel basına paralel olarak yaygın basının fiyat tarifesi de aynı şekilde artırılmalı.
“İcra iflas kanununa ilişkin değişiklikle ilanların ebatlarının küçülmesi gibi bir ihtimal de yine bir olumsuzluk olarak karşımızda. Doğrudan alımlar, ilanların birleştirilmesi, ilandan kaçınma gibi, acil alım gibi tehditler de bizim yapısal problemlerimiz. Bir yapısal problemimiz de bürokrasinin kağıt gazetelere ilan vermeye ilişkin bakış açılarındaki tek taraflılık.
YEREL MEDYA BİTME NOKTASINA GELDİ
Şevket Karahan
Basın İlan Kurumu Genel Kurulu Üyesi Şevket Karahan da üretime vurgu yaptı. Çözümün çok basit olduğunu söyleyen Karahan şöyle konuştu:
"Üretimi yapılmayan hiçbir sektörün maalesef ülkemizde krizden çıkma şansı yok. Ülkemizde kağıt üretiminin hükümet tarafından teşvik edilmesi, gerekirse sübvanse edilmesi yerel basın sahiplerinin de tek kurtuluşu olacaktır. Onun dışında kat sayının artırılması olabilir. BİK bu konuyla ilgili çalışma yapıyor bildiğim kadarıyla. Kazanç kalemlerimizi artırmaya çalışıyoruz. Ama kağıttaki kriz bize çok büyük etki ediyor. Yerel medyayı neredeyse bitirme noktasına geldi. Tek bir çözüm var ülkemizde kağıdın üretilmesi.”
MALİYETLER TOLERE EDİLEMİYOR
Ahmet Özdemir
Basın İlan Kurumu Genel Kurulu Üyesi Ahmet Özdemir konuşmasında kurdaki artış nedeniyle girdi maliyetlerinin tolere edilemeyecek seviyeye yükseldiği uyarısı yaptı.
"Öncelikle, gazetelerin baskı işleminde kullanılan sarf malzemeleri olan başta kâğıt olmak üzere kalıp, mürekkep ve kimyasallar yurt dışından temin edildiğinden Dolar ve Euro’ya endekslidir. Dövizdeki artış maliyet tutarlarını büyük ölçüde etkilemiştir. Girdi maliyetleri tolere edilemeyecek seviyede yükselmiştir.
"İki yıl kadar önce dünya piyasalarından Çin’in kâğıt çekmesi nedeni ile ortaya çıkan kriz nedeniyle, elden çıkarılan yerli kağıt fabrikalarının bir bölümünün tekrar üretime geçmesi vaat edilmişti. Ancak bir süre sonra vaat de, vaatlerin takibi de unutuldu.
"2021 yılı için basın ve bağımsızlar gruplarının seçilmesine rağmen, şimdi tek seçici Cumhurbaşkanı olan hükümet temsilcileri görevlendirilmediği için Şubat 2021’de Genel Kurul toplanıp, yönetim ve denetim kurullarını seçmemiş, Kurum’u ibra edememiştir. 2019 yılında (Cumhurbaşkanımızın tensipleriyle) önerilen ve seçilen Denetleme Kurulu hariç Yönetim Kurulu, görev sürelerinin dolmasına rağmen iş başında bulunmaktadır. Cumhurbaşkanınca hükümet temsilcilerinin bildirilmemesi nedeniyle Mayıs 2021 ve Ağustos 2021 ve Kasım 2021 Genel Kurulları da yapılamamıştır.
'TEKELCİ YAKLAŞIMA SON VERİLMELİDİR'
"Resmi ilan fiyat tarifesi, Genel Kurul tarafından belirlenip hükümetin onayına sunulmaktadır. Genel Kurul toplanamadığı sürece, resmi ilan fiyat tarifesinin günün gereklerine göre belirlenmesine imkan görülmemektedir. Çok acilen Genel Kurulun sağlıklı olarak çalışmalarına devam edebilmesi için Hükümet Kanadı üyeleri atanmalıdır.
Öte yandan Resmi ilanları yük gören bürokratik anlayışın yerine ülke menfaatlerinin hakim olacağı bir bakış açısı hayata geçmelidir. Basın sektöründe, kâğıt ve sair malzemede, baskıda, dağıtımda yaygınlaşmakta olan tekelci yaklaşıma son verilmelidir. "