Bilim insanları açıkladı: İnsanlar da kış uykusuna yatabilecek
Bilim insanları, yapay kış uykusu yaratacak yeni bir teknolojinin üzerinde çalışıyor. İnsanların kış uykusuna yatması mümkün mü? Peki, bu mümkün olsaydı insanlığa faydası ne olurdu? İşte konunun ayrıntıları…
Bilim insanları kış uykusuna yol açabilen yeni bir ultrason teknolojisi geliştirdi. Independent’ın haberine göre bu sistem kış uykusuna çok benzer bir uyuşukluğu başlatma etkisine sahip. Şu ana kadar fareler üzerindeki deneylerin başarıya ulaştığı söyleniyor.
İNSANLAR KIŞ UYKUSUNA YATARSA NE OLUR?
Kış uykusu aslında soğuk ve kurak mevsimlere karşı koyabilmek için canlı varlıkların yapısında görülen olayların tümü olarak tanımlanıyor. Kış uykusu sırasında hayvanlarda vücut sıcaklığı normalin altına düşüyor ve kalbin atım sayısı azalıyor. Ancak bilindiği üzere tüm canlılar kış uykusuna yatmıyor.
Kış uykusuna yatmanın pek çok alanda fayda sağlayabileceğini düşünen bilim insanları bu sistem sayesinde insanlık için büyük adımların atılabileceğini düşünüyor. Sistemin insanlarda nasıl uygulanacağını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulsa da araştırmacılar, örneğin akut acil durumlar veya ciddi hastalıklar yaşandığında bunun kullanılabileceğini belirtiyor. Örneğin araba kazası geçiren biri, organları nakil için kullanılıncaya kadar soğutulabilir.
Uzaydaki uzun yolculuklarda da faydalı olabilecek bu sistem Mars'a ya da diğer uzak yerlere seyahat edenlerin hayatta kalabilmesi için gereken kaynak miktarının azaltılmasını sağlayabilir.
İNSANLAR KIŞ UYKUSUNA YATABİLİR Mİ?
Memeliler ve kuşlar vücut sıcaklıklarını yüksek tutar ve çok fazla enerji yakar. Bu özellik birçok açıdan faydalı olsa da gıda ve diğer kaynaklara neredeyse çok fazla ihtiyaç duymalarına da yol açıyor.
Bazı hayvanlar bu durumun dezavantajlarını, bu süreçlerin çoğunu azaltan uyuşukluğu tetikleyerek sınırlayabiliyor. Bu da daha az enerji kullandıkları fakat vücutlarına zarar vermeden normal yaşamlarına geri dönebildikleri anlamına geliyor.
İnsanlar bunu yapamaz. Ancak yapabilselerdi inanılmaz derecede faydalı olacağından bu durumu tetiklemenin cerrahi müdahale gerektirmeyen, emniyetli ve güvenilir bir yolu aranmaya başlandı.
İNSANLARDA DENEY YAPMA NOKTASINDA TEREDDÜTLER VAR
Bilim insanları, farelerin kafasına yaklaşık 10 saniye boyunca ultrason darbeleri uygulamanın, kış uykusu ile aynı koşulları ortaya çıkararak kalp atış hızının yavaşlaması, vücut sıcaklığının düşmesi ve metabolizmanın yavaşlamasına yol açtığını buldu. Ayrıca araştırmacılar bu vücut ısısını ölçerek fare normale dönüyor gibi göründüğünde bu darbelerden daha çok gönderebilen özel bir sistem kurdu. Öte yandan bu sistem olmasa, fareler tekrar uyanacak, normal metabolizmaya ve vücut sıcaklığına geri dönecekti.
Yine de pek çok tehlike var. Deneyler, hayvanları bu derin "uyuşuk" durumlarından geri getirmenin tehlikeli olduğunu ve bu canlıların iyileşemeyebileceğini gösteriyor. Örneğin soğuk ortamlardaki fareler kendiliğinden uyanmadı. Dolayısıyla insanlar üzerinde yapılacak tüm deneyler, bu güvenlik sorunlarının insanlarda da tekrarlanması riskini taşıyacak.
Çalışma, Nature'da yayımlanan "Induction of a torpor-like hypothermic and hypometabolic state in rodents by ultrasound" (Kemirgenlerde uyuşukluk benzeri hipotermik ve hipometabolik durumun ultrasonla başlatılması) başlıklı yeni bir makalede anlatıldı.