Bilim insanları endişeli: Güneş’teki lekeler rekor kırıyor!
Güneş’te doğal yollarla oluşan ve Güneş lekesi olarak adlandırılan noktalar bulunabiliyor. Bilim insanları bunların sayısının giderek arttığını söylerken endişelerini dile getiriyorlar.
Doğan Özkan
Editor
Yeni raporlar, Güneş'in 2002 yılında kırılan bir rekoru kırdığını ve bu rekorun tek bir ay içinde üretilen en fazla Güneş lekesine ait olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, Güneş'in Haziran ayında 160'tan fazla güneş lekesi ürettiğini ve bunun son 21 yılda tek bir ayda üretilen en yüksek leke sayısı olduğunu açıkladı.
Yıldızımız halihazırda 25. Güneş döngüsünden geçiyor ve raporlara göre araştırmacılar, Güneş'in en fazla Güneş lekesine sahip olduğu döngü dönemi olan “Güneş maksimumunun” bir yıl içinde geleceğini tahmin ediyor. Güneş maksimumu, Güneş'in 11 yıllık döngüsü boyunca düzenli olarak en büyük Güneş aktivitesi sergilediği dönemdir. Güneş maksimumları sırasında çok sayıda leke ortaya çıkar ve bunlar Güneş patlamalarına neden olabilir.
BU NEDEN ÖNEMLİ?
Güneş lekeleri, Dünya'yı vurabilecek ve uydu iletişimi, GPS, radyo iletişimi ve hatta elektrik şebekeleri gibi kritik altyapıyı etkileyebilecek Güneş patlamalarını serbest bırakma potansiyeline sahip. Bu patlamalar tarafından üretilen güçlü manyetik alanlar yörüngedeki uyduların iletişimini etkileyebilir ve bu da potansiyel olarak bir domino etkisi yaratabilir. Zira, eskiye nazara yörüngede artık çok sayıda uydu ve enkaz bulunuyor. Geniş bir iletişim kesintisi gökyüzünde kaosa neden olabilir.
Spaceweather.com'a göre, 2 Temmuz Pazar günü, yıldızın yüzeyinde yoğun, güçlü manyetik alanlara sahip daha koyu, daha soğuk alanlar olan bu lekelerinden biri, ABD'nin batısında ve Pasifik Okyanusu üzerinde geçici bir radyo kesintisine neden olan güçlü bir Güneş patlaması üretti. Uzmanlara göre Güneş döngüsü maksimuma yaklaştıkça bu tür olaylar yakın gelecekte daha yaygın hale gelebilir.
Colorado Üniversitesi'ndeki Uzay Hava Teknolojisi Merkezi'nin direktörü ve Güneş fizikçisi Tom Berger, daha önce verdiği bir röportajda, Ekim 2003'te Dünya'yı vuran büyük bir Güneş fırtınasının ardından uydu operatörlerinin birkaç gün boyunca yüzlerce uzay aracının izini kaybettiğini söyledi. Aradan geçen 20 yıl düşünüldüğünde benzer senaryo felaketle sonuçlanabilir.
Tarihteki en yoğun güneş fırtınası olan 1859 Carrington Olayı sırasında, telgraf memurları makinelerinden kıvılcımlar çıktığını ve belgelerin alev aldığını bildirmiş, Avrupa ve Kuzey Amerika'daki kesinti günlerce sürmüştü. Uzmanlar mevcut döngünün 2025 ve 2026 yılında en etkili olayları üretebileceğini söylüyor.
